MVO in de KMO_ 'Rapporteren is managen'

null

MVO? ‘Dat is de verantwoordelijkheid van bedrijven voor de effecten die ze hebben op de samenleving’, zegt men wel eens. Die verantwoordelijkheid veronderstelt niet alleen respect voor de verschillende wetten en regels maar ook voor zoveel mogelijk belanghebbenden in de hele samenleving. Maar je kan dat “maatschappelijk verantwoord ondernemen” natuurlijk ook beschouwen als een voortdurend verbeteringsproces waarbij ondernemingen vrijwillig, systematisch en in overleg met hun stakeholders de 3 P’s op een geïntegreerde wijze aanpakken.

Ondernemingen die hun ‘maatschappelijk verantwoord ondernemen’ ernstig nemen kunnen hun resultaten rapporteren in een duurzaamheidsverslag. Dat is een publicatie met de economische, ecologische, sociale en bestuurlijke prestaties. 

Veelal wordt alle duurzaamheidsinformatie in een afzonderlijk hoofdstuk van het jaarverslag gepubliceerd zonder enige relatie met de financiële informatie. Dan heb je wel een gecombineerd maar geen werkelijk ‘geïntegreerd’ verslag. Daardoor hinken we in België kwalitatief en kwantitatief nog wat achterop. Dat duurzaamheidsverslaggeving een extra verslag zou zijn naast het financiële rapport is nog steeds een pijnlijk misverstand. Het is juist de bedoeling om terug te plooien naar wat echt belangrijk is. ‘Sustainability’ is als domein zeer breed_ je kan er makkelijk in verloren lopen als je een hele checklist zou afwerken. Maar stakeholders willen enkel weten wat hen echt aanbelangt. het gaat om sterke indicatoren met een relevantie voor de lange termijn. Dat is de materialiteit. Details of losstaande info over goede werken of mecenaathoeven echt niet in een geïntegreerd verslag voor te komen!

Prijzen

De belangrijkste jurycriteria voor een goed MVO-verslag?

  1. De materialiteit,
  2. de betrokkenheid van de stakeholders,
  3. de gedetailleerdheid van de data,
  4. de externe assurance
  5. de focus op de sociale impact.

Hoewel dergelijke transparantie loont doen slechts weinigen dat effectief. Langs diverse zijden wordt er nochtans gesensibiliseerd om dat wel te doen. Zo organiseert het Instituut van de Bedrijfsrevisoren op 29 november 2016 voor de 18de keer zijn prijsuitreiking voor het beste duurzaamheidsverslag.  In verschillende categorieën belonen de Awards for Best Belgian Sustainability Reports organisaties die, naast hun financiële gegevens, ook op een transparante manier communiceren over hun maatschappelijke, sociale en milieugebonden prestaties. Dit jaar zullen de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde Naties (Sustainable Development Goals) het centrale thema zijn. KMO’s die willen meedingen moeten hun verslag van 2015 voor 31 augustus bij het IBR indienen. Daarnaast heb je ook nog andere wedstrijden zoals de Belgian Business Award for the Environment van het VBO, de Sustainable Partnerships Award van het Belgische duurzaamheidsnetwerk The Shift (dat is het samengaan van Kauri en Business & Society), de Grote Prijs voor Toekomstige Generaties of nog de Belgische Energie- en Milieuprijs…

Argumenten

Waarom zou een Belgische KMO eigenlijk meer inspanningen moeten leveren om geïntegreerd te rapporteren over zijn duurzaamheid? Laten we eens proberen om de belangrijkste argumenten en voorwaarden op een rijtje te zetten. Want met een duurzaamheidsverslag sla je vele vliegen in één klap.

1. Het proces dat eraan vooraf gaat helpt u om relevante strategischeinformatie vast te leggen, goede en minder goede prestaties te meten, doelen te stellen en veranderingen door te voeren. Het geeft een concreet beeld van waar het bedrijf staat op het vlak van duurzaamheid. Het zorgt er voor dat de ambities op het vlak van maatschappelijk verantwoord ondernemen concreet worden geïntegreerd in de hele bedrijfsvoering.

Het vormt zo een meetpunt in de ontwikkeling van het eigen duurzaamheidsbeleid. De wereldwijd meest gebruikte en nuttigste standaard hiervoor is opgesteld door het Global Reporting Initiative (GRI).

2. Sommige ondernemingen kiezen voor een duurzaamheidsverslag omdat zij uit overtuiging extern willen communiceren over hun maatschappelijk engagement. Hiermee willen zij aantonen dat ze een koploper zijn in hun branche.

3. Een MVO-rapport is een manier om bijvoorbeeld potentiële werknemers, klanten en leveranciers aan de organisatie te binden. Je legt een link met de langetermijnstrategie en je levert je stakeholders een transparant bewijs van duurzame waardecreatie.

Het kan de interne betrokkenheid van de medewerkers bij het bedrijf gevoelig verhogen.

4. Dergelijke niet-financiële opbrengsten aan de zachte kant zijn al groot maar moeilijk te berekenen. Maar als je het ernstig en strategisch aanpakt win je zeker op lange termijn want je krijgt er goede managementtechnieken bij. Je vermindert je afvalstromen, je krijgt betere processen, je hebt je risico’s meer onder controle. Zeker als je er in slaagt de medewerkers nauw te betrekken kan je misschien zelfs enkele overbodige procedures of foute gebruiken afschaffen. En reken daar ook een beter imago en misschien zelfs een grotere klantentevredenheid bij.

5. De ROI van een mvo-verslag kan je sowieso niet alleen met een financiële bril bekijken. Je mag bijvoorbeeld ook de milieueffecten en de maatschappelijke impact mee in rekening brengen.

6. De kostprijs zelf is wel meetbaar maar die valt al bij al nog mee. Het gaat om managementtijd van enkele medewerkers en vervolgens om de kosten van opmaak en druk. En eventueel de factuur van een eventuele externe begeleider. Je maakt het verslag zo duur als je zelf wil.

Belangrijkste voorwaarden

1. De directie moet overtuigd zijn. Zij moet het MVO-initiatief sturen en dragen. Je kan daar niet bottom-up mee beginnen.

2. Natuurlijk moet je je diverse stakeholders op de ene of andere manier consulteren. Maar die misschien lastige inspanning zorgt tegelijk voor de geloofwaardigheid, de gedragenheid en de materialiteit. De verschillende stakeholders beslissen samen wat belangrijk is, waarover je rapporteert en waaraan gewerkt moet worden!

3. Overigens, de cruciale informatie is sowieso ergens in de organisatie te vinden. Ze moet enkel goed samengebracht en geharmoniseerd worden. Denk aan cijfers over milieu-emissies, verslagen van het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk, de gegevens van de personeelsdienst…

Maar die grote interne datacollectie van het duurzaamheidsrapport is niet het belangrijkste. Je moet eerder streven naar een grote to-do lijst van aandachtspunten, kansen of risico’s.

Maar die grote interne datacollectie van het duurzaamheidsrapport is niet het belangrijkste. Je moet eerder streven naar een grote to-do lijst van aandachtspunten, kansen of risico’s. Je moet voor jezelf beslissen waar je naartoe wil evolueren. Een duurzaamheidsrapport hoeft geen goed nieuws-show te zijn. Want dan doe je aan greenwashing. Het komt er ook op aan om je zwakkere punten te signaleren, natuurlijk niet tot in het kleinste detail. Je kan bijvoorbeeld je performantie proberen te vergelijken met andere spelers uit je sector.

Trends

Hoe de eigen strategie zich rond deze economische, sociale en milieufactoren precies verhoudt tot de externe megatrends is tenslotte een essentiële vraag die elke ondernemer zich moet stellen. Laten we enkele relevante trends aanstippen_

Hoe de eigen strategie zich rond deze economische, sociale en milieufactoren precies verhoudt tot de externe megatrends is tenslotte een essentiële vraag die elke ondernemer zich moet stellen.

1. Duurzaamheidrapportering komt steeds meer in een wettelijk kader terecht. De Europese Richtlijn 2014/95/EU van 22 oktober 2014 legt bijvoorbeeld aan grote ondernemingen met meer dan 500 werknemers op dat ze in hun jaarverslag ook niet-financiële informatie (over milieu, sociale en personeelsaangelegenheden, eerbiediging van mensenrechten en de bestrijding van corruptie en omkoping) en informatie inzake diversiteit moeten opnemen. De lidstaten zullen deze richtlijn tegen 6 december 2016 moeten omzetten in nationale wetgeving.

2. De standaarden en raamwerken zijn klaar. Je hebt de KMO-vriendelijke rapporteringstool GRI 4, de principes van integrated reporting (IR), de ISO26000-norm of de VN Global Compact. En in september 2015 legde de VN zijn 17 nieuwe Duurzame Ontwikkelings-Doelstellingen (SDG) vast. Sommige daarvan zijn zeer relevant voor KMO-bedrijven: denk aan duurzame productie, het afvalbeheer, de sociale verhoudingen.

3. In de nabije toekomst zal ook het ‘integrale ketenbeheer’ een belangrijke drijver worden. Naarmate meer overheden en grote bedrijven van hun leveranciers een transparante duurzaamheid van de herkomst verwachten zal de doorsnee KMO niet kunnen achterblijven en zal hij zijn MVO-inspanningen beter moeten documenteren.

4. Investeerders, bankiers, verzekeraars en andere geldschieters zullen vaker kritische vragen stellen. ‘Hoe speel je in op megatrends, op de grondstoffenschaarste, op de milieuheffingen, op de demografische ontwikkelingen?’ Je moet daar een pasklaar antwoord op hebben. Belangrijke kapitaalverschaffers die twijfelen over de goede gang van zaken kunnen meteen negatief reageren en de geldkraan dichtdraaien.

5. Onze regionale overheden stimuleren het MVO via allerlei subsidies en opleidingen. Het Departement ‘Werk en Sociale Economie’ van de Vlaamse overheid houdt het thema alleszins onder de aandacht met de website MVO-Vlaanderen. De sectorfederaties krijgen middelen om de drempel naar een duurzaamheidsverslag – en de hieraan gekoppelde strategie – te helpen verlagen. Hun zogenaamde MVO-paspoorten bevatten de belangrijkste duurzame uitdagingen in een bepaalde sector en koppelen deze aan een set van een 15-tal GRI-indicatoren.

Wat houdt jouw onderneming tegen om met MVO-verslaggeving te beginnen?

Meer info_

Coverfoto: weerballon in KMI

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.