Opinie: Waarom Internationale Vrouwendag achterhaald is

Voor alle duidelijkheid_ ik beschouw mezelf als een feministe. Jawel, dat F-woord dat wel een scheldwoord of één of andere vieze SOA lijkt te zijn geworden. Probeer het nog maar eens casual in een conversatie te laten vallen zonder er meteen van verdacht te worden je okselhaar welig te laten tieren, je bh’s te verbranden en te pas en te onpas je blote borsten te laten zwieren. Als je al geen losbandige sloerie bent die te diep in contact staat met haar eigen seksualiteit – en zeker last heeft van haar regels – dan vast een frigide conservatieve trees die verdoken lesbisch is. Het hoeft niet gezegd dat het woord heel wat onjuiste negatieve connotaties oproept.

Hetzelfde gebeurt met de tot feestdag uitgeroepen Internationale Vrouwendag. Al te vaak wordt de dag misbruikt om niet de rechten van vrouwen te verdedigen, maar er net eens (on)smakelijk mee te lachen. De dag lijkt wel een startschot voor een spervuur aan vrouwonvriendelijke acties en seksistische tweets. Zelfs vrouwenbladen benadrukken een karikatuur van shoppen, hersenloos vertier en rozige bloemigheid.

[embed]https://www.youtube.com/watch?v=gh2dXvWqC-I[/embed]

Wat minder zagen

Is zo’n Vrouwendag dan überhaupt wel nodig? Seksueel geweld, besnijdenis en onderdrukking, het zijn toch ver-van-ons-bed thema’s waar de geëmancipeerde westerse vrouw geen last van heeft? Zijn we niet allen vrij om (met dank aan vorige in de vergetelheid geraakte emancipatiegolven) de keuze te maken voor carrière of gezin, of zelfs allebei? Het verwijt valt (ook van vrouwen) dat we vooral met z’n allen minder moeten zagen.

Het spijt me, maar ik ga toch nog even verder zagen. Waarom?

Omdat subtiele maar hardnekkige stereotypen nog steeds gangbaar zijn. Boksen, veel te ruwe sport voor meisjes. Er zit zeker een vrouw achter ’t stuur, zó slecht parkeren. Die uitgebreide cd-collectie, is die van je vriendje? Zou jij niet wat kuisen, wij zullen wel klussen. Zijn was, die doet de mama nog. Hij kijkt zijn portie Dagelijkse Kost, maar zelf iets op tafel toveren, nee bedankt.

Omdat ongeveer elke vrouw die ik ken een haat-liefdeverhouding heeft met eten. Jojoën tussen vreetbuien en Dagen Zonder Vet, sounds familiar? Hun hele leven al mogen ze horen dat ze ofwel te dik ofwel te dun zijn, terwijl hun venten gezapig hun bierbuik kunnen cultiveren. Maar hey, geef je dochter gerust een Barbie cadeau, en voor haar achttiende een borstvergroting.

Omdat we in bed blijven meten met twee maten en gewichten. Een man is aan het “scoren” en “grijpt alle kansen” (urgh, voetbaljargon), terwijl een vrouw met evenveel veroveringen op haar palmares uitgemaakt wordt voor “matras”. Hij mag openlijk rondpoepen zonder last van zijn geweten, maar oh wee als zij praat, danst, laat staan slaapt, met andere mannen.

Omdat het hard botsen is tegen dat glazen plafond – alle quota ten spijt. Collega’s die je niet serieus nemen omdat je (naar hun smaak te kleine) borsten hebt of incompetente kwallen die meer verdienen dan jij voor hetzelfde (nee sorry, de hélft van jouw) werk, frustraties genoeg.

Omdat die work-life vaak stevig uit balans is. Ik zie zoveel werkende ouders zich door de dag ploeteren, spurtend van vergadering naar crèche, zich op thuis- én werkfront schuldig voelend omdat er nu eenmaal maar 24 uren in een dag zijn.

Omdat “Femme de la rue” geen fictie is. Onder bedreigende woorden omsingeld worden door testosteron in de metro (in reggaetontermen heet dat “una hamburguesa”), van wildvreemden uit het niets te horen krijgen dat ze je “anaal zullen verkrachten” (Ga uw mond wassen, tuig), of tussen je benen gegrepen worden omdat je een rokje draagt, ziedaar mijn eigen straatdocumentaire. Hoe reageer je op zoiets? Je zou als vrouw elke macho in zíjn kruis kunnen grijpen en daarop smalend zijn pakketje wegen en te licht bevinden, maar ik hou meestal mijn manieren (op die ene dronken Polé Polé na waar ik een onschuldige voorbijganger zijn boxershort trakteerde op cocktailijs en – terecht – een draai rond mijn oren kreeg).

En dan valt het bij mij al bij al nog mee. Vraag eens rond bij vriendinnen en je gelooft gegarandeerd je oren niet.

[embed]https://www.youtube.com/watch?v=V4UWxlVvT1A[/embed]

Pleidooi voor de man

Maar ik wil hier graag ook een lans breken voor de mannen. Die lieve, zachte, begrijpende jongens (was het nu metro- of spornoseksueel, nieuwe of überman), die het ook niet meer goed weten. Die altijd geleerd hebben galant en attent te zijn met de vrouwtjes, om dan machteloos toe te kijken hoe die storm lopen voor een dominante, op zweepslagen beluste macho als Christian Grey. Die pas echt meetellen bij hun seksegenoten als ze borst- en baardhaar kweken, drinkcapaciteiten faken en nauwkeurig gestylede nonchalance uitstralen. Die niets extravaganter mogen dragen dan een broek (behalve als ze benen hebben als Mike Hadreas, jaloers!) en niet meer dan een horloge als accessoire. Die niet mogen wenen bij een WIJFtv-film en scheef bekeken worden als ze thuis blijven om voor de kinderen te zorgen. Vul gerust aan, ik ben we waarschijnlijk nog nauwelijks bewust van de beklemmende rol waarin ook mannen dagelijks gedwongen worden.

Internationale Genderdag

En daarom, beste dames en heren, pleit ik voor een Internationale Genderdag. Waarop we de krachten verenigen om discriminatie van welke aard dan ook te bannen. Om elk op unieke wijze aan te tonen dat gender een maatschappelijke constructie is, deze bloot te leggen door te spelen met de gangbare conventies. Waarop iedereen vooral lekker zichzelf kan zijn. Emma Watson hield een prachtig pleidooi in dezelfde lijn voor de UN campagne HeForShe.

[embed]https://www.youtube.com/watch?v=gkjW9PZBRfk[/embed]

Sterke rolmodellen

Een sterke rol in de bewustwording ligt vooral bij de overheid en de media. De wetgeving loopt helaas nog al te vaak achter op de realiteit en steunt nog steeds op traditionele gezinskernen met een mannelijk de kost winnend gezinshoofd. Kijk maar even bij onze Scandinavische buren en we strompelen een heel eind achterop qua ouderschapsverlof en sociale voorzieningen. Vrouwenbladen hebben standaard rubrieken over hoe je lichaam in de plooi te wringen om dat onbereikbare schoonheidsideaal te behalen of welke lingeriesetjes of beauty tricks in te zetten om je partner te overhalen. Ik erger me ontelbare keren aan stereotypen of onnodig naakt in reclame. Niet dat die choqueren, dan wel bij de haren gesleurd zijn en totaal niet grappig. Of ziet u de mop in volledig naakte vrouwen bij winter make-up of een oudere dame, “niet rijk getrouwd”, die een bank aanbeveelt.

[embed]https://www.youtube.com/watch?v=2SrpARP_M0o[/embed]

Er is nood aan krachtige nieuwe rolmodellen. Helden en heldinnen die de grenzen van gender aftasten. Dat kunnen figuren uit je omgeving zijn – mijn broer kan beter kleren stikken dan ik, mijn zus staat stevig haar mannetje als ingenieur – of bekende idolen. Eén van mijn persoonlijke favorieten is Lena Dunham, die ongegeneerd in prime time haar vetkwabben etaleert.

[embed]https://www.youtube.com/watch?v=8ozi3oEiSY0[/embed]

Nood aan (al dan niet holebi of transgender) rolmodellen die het vloeibare van gender aantonen door crossdressing. David Bowie en Tilda Swinton zijn meesters in een genderknipoog via hun androgyne kostuum. Heteroseksuele mannen uit Aalst trekken traditiegetrouw éénmaal per jaar hun valse wimpers en dito borsten uit de kast.

[embed]https://www.youtube.com/watch?v=vskbBZ1h6ls[/embed]

Geen nood aan meisjes als Miley Cyrus. Niets tegen het betere billenwerk, maar kind, twerking is zó 2007. RnB in de jaren 90 was ook kutmuziek (no pun intended) maar daar zat tenminste nog een boodschap in.

[embed]https://www.youtube.com/watch?v=0lPQZni7I18[/embed]

Los van overheid, media of lichtende voorbeelden ligt de rol vooral ook bij onszelf om het raderwerk tot verandering niet te laten roesten. Steek dus even de hand in eigen boezem en begin klein. Sta even stil nu zondag. En durf jezelf gerust luidop een feminist(e) noemen.