Over LETS

Een overwinningsgolf reist momenteel doorheen de LETS-gemeenschap van Vlaanderen en Brussel. De top van de Christelijke Mutualiteit heeft laten weten dat zij een interne communicatie opstarten zodat ook zieke en invalide CM-leden voortaan mogen letsen.

De RVA en ook de andere ziekenfondsen beschouwen uitkeringsgerechtigde letsers als vrijwilligers, die met een officiële aanvraag voor vrijwilligerswerk zonder inkomensverlies kunnen ruilen. De beslissing van de CM brengt opluchting en een gevoel van rechtvaardigheid in verschillende LETS-groepen waar zieke en invalide medeletsers met een CM-lidkaart nog aan de deur stonden. Om de draagwijdte van de opluchting te begrijpen is het van belang om te weten wat LETS voor een individu kan betekenen.

Complementaire economie

LETS is een complementaire en lokale economie gebaseerd op een mutueel krediet systeem. Letsers creëren kredieten bij elkaar of anders gezegd_ zij geven elkaar een waarde in LETS-eenheden voor bewezen diensten en verhandelde goederen. Letsers vertrouwen erop dat elkaars geven en nemen in balans is. Een LETS-munt zal veel gevoelswaarde hebben als het vertrouwen in elkaar groot kan zijn. De reële waarde van een LETS-munt is gelijk aan één uur werk (althans in West-Europa). De belangrijkste gemeten resultaten van een individuele deelname zijn netwerkversterking en zelfontplooiing. Twee facetten uit een persoonlijk leven die elkaar zowel positief als negatief kunnen beïnvloeden. Voor mensen die grotendeels zijn uitgesloten van wat de meesten onder ons als een normaal leven beschouwen_ werk, gezin en ontspanning, kan dit de levenskwaliteit aanzienlijk verbeteren.

Toelating?

In concreto zal een letser met CM-lidkaart een individuele goedkeuring moeten vragen aan zijn adviserend geneesheer om LETS als vrijwilligerswerk te mogen uitoefenen. De letser zal hiertoe zijn eigen vraag- en aanbodlijst voor de LETS-groep ter goedkeuring voorleggen. Hier zie ik problemen zowel bij de procedure en als bij het statuut van de letser. De procedure is niet onvoorwaardelijk. Dan zou mits kennisgeven van het toekomstige vrijwilligerswerk de kous af zijn. Het controleren van een vraag- en aanbodlijst geeft de adviserend geneesheer een gedetailleerde inkijk in iemands doen en laten. Wat je ter ontspanning doet, wil bijleren, wat je praktische beslommeringen en verborgen capaciteiten zijn, … No more privacy en weer een betuttelende administratieve rompslomp erbij die onderworpen is aan de willekeur van de arts aan het bureau. Voorlopig beperkt deze werkwijze zich tot CM-leden, maar wat zal het resultaat zijn van het onderhoud met het RIZIV? De gang van zaken voor deze deelnemers in alle lokale muntsystemen in België?

Zijn LETSers vrijwilligers?

En wie heeft er ooit beslist dat letsers vrijwilligers zijn? Waar is dat maatschappelijke debat? Is dit in werkelijkheid zo? De wetsvertaling van de Koning Boudewijnstichting is daar vrij duidelijk in_ “Vrijwilligerswerk doe je ten behoeve van anderen of de samenleving. Zelfhulpgroepen (in de mate dat ze enkel aan zelfhulp doen) vallen er dus niet onder, evenmin als LETS (Local Exchange Trading System), een systeem waarin mensen elkaar ‘betalen’ door onderling diensten te verrichten. Iemand die zich inzet voor gezins- of familieleden (mantelzorg) of die een vriendendienst verricht, is volgens de wet evenmin een vrijwilliger. Burenhulp valt evenmin onder deze wet.” Ik kan mij inbeelden dat de betrokken actoren verschillen van visie en dat over gevoelige thema’s zoals extra inkomsten, complementair geld en ook over solidariteit en commons moet worden gedebatteerd. Maar is het vrijwilligersstatuut van het klassieke middenveld de beste oplossing om een groeiende p2p gedreven economie in te stoppen? Is de tijd rijp voor alternatieve oplossingen met nieuwe gesprekspartners, een nieuw middenveld, dat de belangen van innovatieve samenleef- en productievormen met een ander begrippenkader kan behartigen?

Foto: Taxistop