Slimme kilometerheffing_ de uitdaging in 5 grafieken

Recent kondigden de mobiliteitsministers van de drie Belgische gewesten een test aan om de effecten van de slimme kilometerheffing, ook rekeningrijden genoemd, in de praktijk te toetsen. We vroegen ons af hoe we daar moeten over nadenken en zochten naar gegevens die het (snedig) debat kunnen informeren (zonder daarbij volledigheid na te streven). Onze vijf eerste vaststellingen_ de filezwaarte neemt jaar na jaar toe, Het woon-werkverkeer gebeurt overwegend met de auto, we verbranden liefst diesel om personen en goederen te vervoeren, we leggen met zijn allen jaarlijks meer kilometers af én die evolutie loopt voort tot 2030. Het is geen evidentie om  een oplossing  te bedenken maar we vermoeden dat de slimme kilometerheffing één van de noodzakelijke middelen is om de Gordiaanse knoop te ontwarren.En dit bij uitsluiting_ er zijn geen wondermiddelen om een totaal verkeersinfarct te vermijden.

Filezwaarte in Vlaanderen, Antwerpen en Brussel

Woon-werkverkeer: auto is koning

Belgen zijn dieselfreaks

In de Tegenlicht-reportage ”Hoe raken wij de auto kwijt?” stelt Elon Musk van Tesla dat het elektrisch maken van ons transport de belangrijkste transitie wordt in mobiliteit in de 21ste eeuw. In de hypothese dat dit de juiste optie is, zullen de elektrische wagens moeten opboksen tegen de dieselmotoren die we op heden gebruiken. Zou het dan niet nuttig zijn fiscale middelen mee in te zetten om die transitie vooruit te helpen?

Meer kilometers

Er is niet alleen een duidelijk trend om diesel te verkiezen boven andere brandstoftypes, er is ook een onstuitbare trend om met alle Belgen samen meer kilometers af te leggen.

2030: prognose van Federaal Planbureau

Volgens het Federaal Planbureau zal dat wegverkeer in het huidige scenario enkel  toenemen tussen nu en 2030. Het autoverkeer neemt met een vijfde toe, terwijl het vrachtverkeer over de weg verdubbelt.

Noot: hoe werkt de slimme kilometerheffing?

Het principe van de slimme kilometerheffing is eenvoudig_ de gebruiker betaalt. Het tarief per kilometer kan variëren. Tijdens de spits betaal je meer dan in de daluren. Het tarief kan ook vastgehaakt worden aan de ecologische voetafdruk van de motor_ hoe groter het verbruik, hoe hoger het tarief per kilometer. Het algoritme kan ook sociaal aangepaste tarieven berekenen op basis van levensstandaard en inkomsten. Technisch zijn er twee oplossingen voor handen. Duitsland gebruikt vandaag al het MAUT-systeem: alle nummerplaten van vrachtwagens worden met camera’s geregistreerd aan het begin en het einde van de autostrade. De transportfirma’s krijgen maandelijks een factuur in de bus. Het alternatief is een gps-systeem, dat nog veel preciezer het afgelegde traject kan meten en in één klap ook op secundaire wegen en in stedelijke centra actief is. Dat laatste wordt vandaag getest in ons land.