Thilde Jensen fotografeert Environmental Disease

Fotografe: Thilde JensenProject: The CanariesThema: Environmental Disease

Environmental Disease is een moeilijk diagnosticeerbare chronische aandoening die alleen in geïndustrialiseerde landen voorkomt. Ze wordt benoemd als MCS (Multiple Chemical Sensitivity), CI (Chemical Injury), TILT (Toxicant-Induced Loss of Tolerance), IEI (Idiopathic Environmental Intolerance) en Syndrome X.

Mensen die aan Meervoudige Chemische Overgevoeligheid lijden worden plots hevig allergisch aan de blootstelling van chemische stoffen die voorkomen in onze dagelijkse omgeving. Het kan dan gaan om voedingsingrediënten, cosmetica, wasmiddelen, drukinkt, sigarettenrook, uitwasemingen van polyurethaanschuim (in kussens) en van electronicacomponenten en veel meer. Het resultaat kan een brede waaier van symptomen zijn_ algemene malaise, ademhalingstoornissen, duizeligheid, enz.

Over de ziekte is weinig geweten en in België en Nederland wordt ze niet erkend. De Nederlandse patiëntenvereniging telt ongeveer 1.200 leden en men vermoedt dat dit slechts  het topje van de ijsberg is. De ziekte is moeilijk te detecteren omwille van de diversiteit van symptomen en ook door het feit dat vaak geen antigenen in het bloed terug te vinden zijn. Er is ook geen echte therapie voor. Mensen die lijden aan de aandoening moeten hun omgeving zo vrij mogelijk van chemicaliën houden. Dat kan zeer verregaande gevolgen hebben voor beroepsmogelijkheden en leefkwaliteit. Veel mensen met MCS moeten een respirator dragen. Deze patiënt (http://reportercaroline.skynetblogs.be/archive/2010/06/25/leven-met-meervoudige-chemische-sensitiviteit.html) kan zijn huis maar opwarmen tot 14°C omdat anders bepaalde gassen vrijkomen die hem het leven onmogelijk maken. Omdat de ziekte weinig bekend is, wordt ze door artsen en de sociale omgeving nauwelijks begrepen. De daaruit resulterende psychologische druk is erg groot. Sommigen hebben af te rekenen met allergische reacties bij het gebruik van een computer. Voor hen worden dan ook virtuele sociale relaties moeilijk.

Onzichtbare subcultuur

De Deense fotografe Thilde Jensen ging in 1997 in New York wonen, maar in 2003 moest ze de stad verlaten omdat ze plots af te rekenen kreeg met een ernstige vorm van MCS. Ze zag zich genoodzaakt om te verhuizen naar een bosrijke omgeving. Om terug te keren naar dichtbewoonde gebieden had ze een respirator nodig. Door haar ziekte ontdekte ze een onzichtbare subcultuur van mensen die in extreem isolement wonen om het leven met hun aandoening draaglijk te houden. Jensen reisde naar het Amerikaanse zuidwesten waar veel mensen die af te rekenen hebben met MCS leven als vluchtelingen uit een met chemicaliën en electronica verzadigde habitat. Oude auto’s, aluminiumfolie, maskers en zelf in elkaar geknutselde telefoons zijn levensnoodzakelijkheden in dit grensgebied van de beschaving.

Kanarie in de koolmijn

Tilde Jensen gaf haar fotoproject de titel ‚The Canaries’ mee. Kanaries werden vroeger in kolenmijnen gebruikt als een vroegtijdig waarschuwingssysteem. Giftige gassen zoals koolstofmonoxide en methaan doodden de vogels voordat de mijnwerkers hierdoor werden aangetast. De sobere beeldtaal versterkt het vervreemdende effect van de gefotografeerde scenes. Je ziet een jonge vrouw naakt onder de douche met een zwaar halfgelaatsmasker, een man die blijkbaar net opgestaan is in een volledig met alufolie bedekte kamer, een auto waar de kussens uit de zetels zijn gesloopt. Maar er zijn ook moeilijker decodeerbare beelden die op een pregnante manier de ontreddering van de getroffen mensen suggereren.

De beelden werden samengebracht in een boek dat sinds de publicatie in 2011 al vaak gelauwerd werd. Het kan besteld worden via de website van de fotografe.

Website Thilde Jensen_ http://thildejensen.com/index.html

P3: Allergic to the Modern World http://p3.publico.pt/english/10998/allergic-modern-world?page=1

Stichting MCS Nederland http://www.stichtingmcs.nl/