Waarom gaat de G7 nu plots wel voor nul CO2-uitstoot?

Nul CO2 uitstoot tegen het jaar 2100

Eerder deze week heeft de G7 een statement verspreid waarin ze stellen dat de wereld tegen 2050 een reductie van de uitstoot van broeikasgassen van 40 à 70% moet realiseren ten opzichte van 2010. En nog deze eeuw moet terugvallen op nul. Tussen 2010 en 2013, de laatst bekende cijfers, steeg de uitstoot nog met ongeveer 2,1% per jaar. Laten we even het scenario van de G7 simuleren. We veronderstellen tegen het jaar 2050 een terugval op 50%. Dat ligt tussen de 40% en de 70%, dus dat is binnen de door de G7 gehanteerde vork. Aangezien het gebruik van fossiele brandstoffen, en dus de uitstoot van CO2 nu nog steeds toeneemt met 2.1%, globaal, op jaarbasis, gaan we voor de komende 5 jaar nog uit van een toename met 1% per jaar en dan 5 jaar status quo. Zo wordt de schok niet al te hevig.

Vanaf dan gaat er iedere 5 jaar een procent extra af_

• Voor de periode 2025 -> 2030_ -1% op jaarbasis.
• Voor de periode 2031 -> 2035_ -2% op jaarbasis.
• Voor de periode 2036 -> 2040_ -3% op jaarbasis.
• Voor de periode 2041 -> 2045_ -4% op jaarbasis.
• Voor de periode 2046 -> 2050_ -5% op jaarbasis.

Dat is een geleidelijke evolutie, die ertoe leidt dat we in 2050 bijna exact op 50% reductie komen. Zo schroeven we de reductie van het gebruik van fossiele brandstoffen verder op tot een tempo van -8% op jaarbasis vanaf 2061. Een nog scherpere daling lijkt niet realistisch. We naderen dan nul tegen het jaar 2100.

Alternatieven voor fossiele brandstoffen

Ondertussen krimpt de nucleaire energieopwekking in het model. Het hier aangenomen tempo is -1% op jaarbasis. De huidige tendens is een scherpere daling, maar dat is mogelijks nog te zeer Fukushima-gerelateerd. Een stijging zit er in ieder geval niet meteen aan te komen. Er staan meer centrales op sluiten, dan dat er nieuwe klaar geraken om op te starten.

Energie uit waterkracht laten we in dit model groeien aan 1% per jaar. Dat is de huidige trend. Die trend is al jaren stabiel. Dus het ziet er naar uit dat dit nog wel even kan aanhouden. We laten in dit model de groei van waterkracht toenemen tot 2050. Vanaf dan valt de groei terug op nul. Tegen dan zal iedere betekenisvolle waterloop wel een turbine hebben.

Zon, wind en geothermie laten we in dit model groeien tegen een verschroeiend tempo van 8% de komende 35 jaar en dan stabiel blijven. Dat is zelfs eerder optimistisch, maar dat terzijde.

Biomassa laten we stabiel. Meer bossen kappen is niet echt een optie. En meer bio-ethanol of biodiesel kweken gaat de landbouw (nog verder) in problemen brengen.

Zie dan het resultaat van de oefening_

[caption id=”” align=”alignnone” width=”994.0”]   Als het gebruik van fossiele brandstoffen tegen 2050 moet halveren en tegen het einde van de eeuw moet stoppen, lijkt het er niet op dat hernieuwbare energiebronnen het tekort kunnen opvangen.[/caption]

Het linkse deel van de grafiek is geschiedenis. Het is het wereldenergiegebruik van 1830 tot 2010, zoals opgetekend door de energieblog “The Oil Drum”, en is gebaseerd op openbare cijfers. De rechtergrafiek geeft voor de eerste 5 jaar de ondertussen echt gebeurde groei aan. En vanaf dan begint de simulatie.

De Oliecrisis? Een rimpeltje!

Bovenstaande grafiek geeft een scenario weer, nu ondersteund door de G7, voor de uitfasering van fossiele brandstoffen. Dit betreft enkel olie, steenkool en aardgas, samen goed voor zo’n 85% van de huidige wereldenergieconsumptie. Het is onduidelijk of en hoe de andere energiebronnen in staat kunnen zijn om fossiele brandstoffen te compenseren. Het is een onfraai beeld voor de al bij al zeer nabije toekomst. Vergelijk de olieschok van de jaren 1973-1979, een rimpeltje in de curve, met wat er staat aan te komen. Wat er staat aan te komen is zonder precedent in de wereldgeschiedenis. Het hele groei-discours houdt op en gaat over in krimp.

een einde aan de groei is geen nieuw verhaal

In 1956 heeft Marion King Hubbert, een geoloog van Shell, erop gewezen dat olievoorraden eindig zijn. Men is gestart met commerciële oliewinning in 1859, en dus komt er een moment waarop de olie op is. In tussentijd bereikt de oliewinning ergens een ‘piek’: zijn hoogste debiet. Hubbert presenteerde deze grafiek_ 

[caption id=”” align=”alignnone” width=”508.0”] De in 1956 door M.K. Hubbert gemaakte voorspelling van de wereldwijde oliewinning.[/caption]

Hubbert voorzag het hoogtepunt van de oliewinning in het jaar 2000. Ondertussen zijn we 2015 en de oliewinning neemt nog steeds toe. Hubbert kon natuurlijk niet veronderstellen dat de mensheid door de olieschokken van 1973 en 1979 zou overgaan op een veel rustiger groeicurve wat de winning van olie betreft. Maar dat we eerder vroeg dan laat voor een krimp van de wereld oliemarkt staan, is duidelijk. Klimaatbezorgdheden in acht genomen of niet. Merk op dat de grote lijnen van de Hubbert-grafiek exact dezelfde zijn als de simulatie van het G7-scenario.

In 1972 publiceerden enkele professoren van het M.I.T. een rapport aan de Club van Rome. Het heette “Grenzen aan de Groei” en handelde over de wereld als een aan elkaar gesloten systeem van elkaar beïnvloedende evoluties. Gebruik van grondstoffen, genereren van pollutie, bevolkingstoename en zo voort. Omdat we op een eindige planeet geen afval kunnen blijven bijmaken, en omdat we op een eindige planeet geen grondstoffen kunnen blijven benutten zonder dat die op geraken, leidde dat tot de conclusie dat er grenzen aan de groei zijn. Hun standaardscenario zag er zo uit.

[caption id=”” align=”alignnone” width=”619.0”] “Grenzen aan de Groei” Rapport aan de Club van Rome, Meadows et al, 1972[/caption]

De grafiek “Industrial output per capita” is vanzelfsprekend gerelateerd aan energiegebruik. De grafiek “Pollution” omvat expliciet ook CO2 en de bekommernis omtrent het klimaat. Merk op dat de vorm van de grafiek “Industrial output per capita” nogal erg gelijkt op het hierboven geschetste beeld van het G7-scenario.

Besluit: De krimp die komt er … sowieso

Of je nu vertrekt van een zeer drastisch programma om CO2-uitstoot terug te dringen, zoals de G7 deze week voorstelde, of vanuit de eindigheid van fossiele brandstoffen zoals M.K. Hubbert aangaf in 1956, of vanuit het gecombineerd verhaal (Club van Rome) van eindigheid van grondstoffen en bezorgdheid om CO2 en het klimaat, het ziet er naar uit dat groeigrafieken, zoals de wereld die sedert ’s mensenheugenis kent, gaan omkeren in krimp. 

---

Uitsmijter: Griekenland, gidsland?

Allemaal theorie? We zullen wel zien? De wereld is groot en divers. Het punt “U bevindt zich hier” betekent op wereldschaal enkel een soort gemiddelde. Zijn er dan geen regio’s die voorop lopen, en regio’s die achterblijven?

De recente evolutie van het energiegebruik in Griekenland lijkt heel sterk op de curve, die de G7 nu voor de wereld voorstelt. Griekenland loopt voorop.

Het lijkt er trouwens op dat de ganse Eurozone al over de top van haar energiegebruik is sedert het uitbreken van de ‘financiële’ crisis in 2007. Merk opnieuw de impact op van de oliecrisis in 1973-1979 en van hetgeen we nu meemaken.

Hetzelfde geldt voor de G7. Ook die groep van landen zit nu rechts van de top. Dat is eenvoudig te bekijken op http://mazamascience.com/OilExport/ . Het zijn Afrika, Zuid-Amerika, het Midden-Oosten en vooral de regio Azië-Pacific die nog links van de top zitten. Als de wereld gemiddeld nog 1% groei zal kennen van haar energiegebruik, dan zal die zich daar afspelen.

[caption id=”” align=”alignnone” width=”505.0”] Zwart is steenkool, grijs is olie, lichtblauw is aardgas, donkerblauw is waterkracht. Data_ BP. Grafiek_ Mazamascience.com[/caption]

Niet meer hier. Niet meer in de G7. Enige notie van strategische timing is die lui van de G7 niet vreemd, zoveel is duidelijk. Nu ze zelf over de top zijn, wordt de rest van de wereld vriendelijk doch met enige aandrang verzocht te volgen. Omwille van het klimaat.

[caption id=”” align=”alignnone” width=”499.0”] Geel is nucleair, zwart is steenkool, grijs is olie, lichtblauw is aardgas, donkerblauw is waterkracht. In miljoen ton olie-equivalent. Data_ BP. Grafiek_ Mazamascience.com[/caption]