Dag van de mensenrechten: sociale strijd in gevaar

Stop The Killings is een Belgisch actieplatform van vakbonden en niet-gouvernementele organisaties dat aandacht vraagt voor de repressie van mensenrechtenactivisten in het Zuiden. Met de prijs aan de vooravond van de dag van de mensenrechten, zet het individuen of organisaties in de kijker die zich het afgelopen jaar positief of negatief hebben onderscheiden rond de mensenrechtenproblematiek in hun land.

Huber Ballesteros

De keuze voor dit jaar viel op Huber Ballesteros. De ondervoorzitter van de Colombiaanse vakbond Fensuagro zit sinds augustus 2013 samen met 150 andere vakbondsmilitanten in de gevangenis voor zijn aandeel in de algemene staking van dat jaar. Ook wordt hij ervan beschuldigd banden te hebben met de Colombiaanse guerrilla.

Volgens verschillende actiegroepen is zijn arrestatie een straf voor zijn verbeten sociale strijd ter verdediging van arbeiders in boeren. Met de eis tot onmiddellijke vrijlating hoopt een internationale campagne druk te kunnen zetten op de Colombiaanse overheid. De boodschap is duidelijk: sociale organisaties horen niet thuis in de gevangenis, maar vragen om bescherming.

Sociale strijd gefnuikt

De zaak van Ballesteros is geen alleenstaand geval. Colombia is het gevaarlijkste land ter wereld voor vakbondsleiders. Volgens de Verenigde Naties zijn er sinds 1986 bijna 3.000 vakbondsleiders gedood. Ook mensenrechtenactivisten hebben het zwaar te verduren. Tijdens de eerste helft van 2013 werden 37 van hen om het leven gebracht. In veel gevallen zijn verantwoordelijken van de regering direct betrokken.

Maar ook in andere landen wordt de sociale strijd hardhandig gefnuikt. Mensen die opkomen voor sociale rechten worden vaak geïntimideerd. In sommige gevallen lopen zij zelfs risico voor hun leven. Vooral in landen als Guatemala, Colombia en Honduras, waar rechts aan de macht is, hebben ze het zwaar te verduren. Maar ook in ondermeer de Filipijnen is de problematiek prangend.

Zere schenen

Volgens initiatiefnemer Wim De Ceukelaire hebben vakbewegingen en ngo’s in België een rol te spelen in deze problematiek: ‘Het is belangrijk dat we met deze acties de problematiek onder de media-aandacht brengen. Overheden houden niet van imagoschade. Acties uit het verleden hebben al aangetoond dat er wel degelijk een impact is op landen die zich misdragen.’

‘Ze schoppen tegen zere schenen en hebben hier de juiste bescherming voor nodig.’

Maar vooralsnog klinkt er bij overheden hier weinig interesse rond de zaak. Net als hun tegenhangers in het Zuiden, huldigen ook zij eerder een economisch paradigma. Getuige hiervan zijn de recente Europese vrijhandelsakkoorden met Peru en Colombia. Daarin lijken mensenrechten slechts van secundair belang, aldus De Ceukelaire.

‘Toch is de rol van vakbonden in het Zuiden, net als in Europa, verre van uitgespeeld. Ze schoppen tegen zere schenen en hebben hier de juiste bescherming voor nodig. Zulke bewegingen zijn essentieel voor de sociale bescherming van onze samenleving. Helaas wordt het belang van zulke bewegingen te weinig benadrukt.’