Islamitische klimaatverklaring roept olielanden op tot actie

De moslimleiders roepen regeringen op over te stappen op 100 procent hernieuwbare energie of een nulemissie-strategie. Ze doen in het bijzonder een beroep op olierijke moslimlanden om een leidende rol te spelen in het uitfaseren van fossiele brandstoffen, “niet later dan in het midden van deze eeuw.”

De oproep tot actie, die gebaseerd is op de islamitische leer, werd aangenomen tijdens het Internationale Islamitische Symposium over Klimaatverandering deze week in Istanboel.

‘Onze soort, die geselecteerd is om beheerder (khalifah) van de aarde te zijn, is de oorzaak van verderf en verwoesting van de aarde, zodanig dat het gevaar bestaat dat het leven zoals we het nu kennen op de planeet, tot een einde komt’, staat in de verklaring. 

De moslimleiders waarschuwen dat het delicate evenwicht op de aarde (mīzān) binnenkort wellicht verloren gaat. “We roepen alle groepen op om met ons samen te werken en tot vriendschappelijke competitie te komen in deze onderneming, en we verwelkomen de aanzienlijke bijdrage van andere geloven, want we kunnen allemaal als winnaars uit de bus komen in deze race.”

Het doel van het symposium was het bereiken van “breed gedragen eenheid” in de islamitische gemeenschap over de verklaring.

Klimaatconferentie

Christiana Figueres, secretaris-generaal van de klimaatconventie (Unfccc) verwelkomt de verklaring. “Een toekomst met schone, duurzame energie voor iedereen wordt uiteindelijk gebouwd op een fundamentele verandering in de manier waarop we onze omgeving en elkaar waarderen”, zei ze in een reactie.

‘De leringen van de islam, waarin de menselijke plicht om voor de aarde te zorgen en de rol van de leraar om correct gedrag te begeleiden wordt benadrukt, verschaffen een leidraad voor de juiste klimaatactie.’

De islamitische verklaring wordt onder anderen gesteund door de grootmoefti’s van Oeganda en Libanon en overheidsvertegenwoordigers uit Turkije en Marokko.

De Unfccc wijst erop dat religieuze leiders van alle religies druk uitoefenen op hun regeringen om de uitstoot van CO2 drastisch terug te dringen en armere landen te helpen zich aan te passen aan de klimaatverandering. Ze doen dat in de aanloop naar de cruciale klimaatconferentie in december in Parijs, waar een belangrijk klimaatverdrag tot stand moet komen.

Christenen en hindoes

In juni bracht paus Franciscus een encycliek uit waarin hij de 1,2 miljard katholieken in de wereld oproept de strijd tegen de klimaatverandering aan te gaan.

De algemene synode van de Church of England drong er recentelijk bij wereldleiders op aan om overeenstemming te bereiken over een routekaart naar een CO2-arme toekomst. De Church of England is een van de christelijke groepen die heeft beloofd geld terug te trekken uit de fossiele brandstoffenindustrie en te investeren in schone energie.

Hindoeleiders komen later dit jaar met een verklaring en ook de boeddhistische gemeenschap werkt aan een verklaring. Een paar honderd rabbijnen ondertekenden de eind mei uitgebrachte ‘Rabbijnse Brief over de Klimaatcrisis’.

De Dalai Lama heeft zich ook geregeld uitgesproken over de noodzaak van klimaatactie, gekoppeld aan de noodzaak het wereldwijde economische systeem te hervormen.

Tasneem Essop, hoofd van het programma Koolstofarme Raamwerken bij het Klimaat- en Energie-initiatief van het Wereldnatuurfonds (WWF), zegt dat de islamitische oproep een impuls geeft aan de morele aspecten in het klimaatdebat en opnieuw een belangrijke bijdrage is vanuit religieuze groepen.

‘Klimaatverandering is niet langer alleen een wetenschappelijke kwestie. Het wordt steeds meer een morele en ethische kwestie. Het klimaat beïnvloedt de levens, het bestaan en de rechten van iedereen, vooral van de armen, gemarginaliseerden en meest kwetsbare groepen.’