Lees later

In beeld: Nieuwjaar op een Afrikaanse spoedafdeling

Happy New Year, maar niet voor iedereen. Journalist Toon Verlinden woont een jaar in Zuid-Afrika en liep tijdens oudejaarsavond mee op de spoedafdeling van Rietvlei Hospital, een ruraal ziekenhuis in Zuid-Afrika op twee uur rijden van de eerste grote stad.

Toon Verlinden . 4 januari 2013

20u47, Struck by lighting: Vier uur voor het einde van 2012 barstte er een hevig onweer los boven Rietvlei en omgeving. Deze 19-jarige jongen werd met spoed binnengebracht nadat hij in de heuvels door de bliksem werd geraakt. De heuvels zijn grote grasvelden zonder boom of toren in de wijde omgeving waardoor er geen natuurlijke bliksemafleiders zijn. De grond heeft daarnaast een hoog ijzergehalte, wat de kans vergroot dat de bliksem ook daadwerkelijk inslaat. Je bent met andere woorden een gemakkelijk doelwit als je als 19-jarige jongen schapen hoedt. Bij elk onweer komen er op de spoedafdeling dan ook verschillende mensen binnen die geraakt zijn door de bliksem. Toon Verlinden
21u01, ECG: Om er zeker van te zijn dat het hart van onze bliksemjongen nog klopt zoals het hoort, nemen de dokters een ECG. Gelukkig is het hartritme volledig in orde. De jongen blijft wel ongecontroleerd samentrekken, is onrustig en amper bij bewustzijn. Er is een vermoeden dat de patiënt een epileptische aanval heeft als gevolg van de blikseminslag en er wordt besloten om hem op te nemen voor behandeling en verdere observatie. Toon Verlinden
23u11, Three generations: Een bezorgde grootmoeder en moeder komen om 23u binnen met hun ziek kind. Ze wonen op één uur rijden van het ziekenhuis, wat naar Zuid-Afrikaanse normen dichtbij is. Het kind wordt door de dokter onderzocht en krijgt medicatie toegediend voor haar hardnekkige longinfectie. Er is zelden een vader te bekennen in het hospitaal: ook bij de bevalling is de vader nooit aanwezig. Hij komt enkel het ziekenhuis binnen om de dood van zijn kind vast te stellen. De grootmoeder waakt als een moederkloek over haar kleinkind terwijl de 13-jarige moeder er zelf, net buiten beeld, wat verweesd bij staat. Grootmoeders of tantes vangen in Zuid-Afrika vaak de kinderen op, in veel gevallen omdat beide ouders overleden zijn aan AIDS. Toon Verlinden
23u47, Little Girl with pneumonia: Nu heeft de 13-jarige moeder haar kind overgenomen. Het kindje ziet er 13 minuten voor de start van 2013 al een stuk beter uit. "Gelukkig, want kinderen zijn de meest onschuldige wezens die binnen komen op de spoed." geeft Dr. Manavalan aan. "En dan breekt je hart als ze sterven. Als ze HIV hebben bijvoorbeeld, kunnen ze er niets aan doen want het virus werd al overgebracht tijdens de bevalling of via de borstvoeding. Vaak wordt een kind met AIDS hier echt niet oud." Toon Verlinden
4u19, Nothing else matters: De eerste stevig gewonde man van het nieuwe jaar komt binnen met een steekwonde in de rug. Een vechtpartij onder vrienden. Het eerste wat de arts doet, is voelen of de wond niet te diep is. De belangrijkste vraag: heeft het mes de longen geraakt? Na een x-ray wordt het vermoeden bevestigd dat de longen intact zijn en kan de man gehecht worden. Toon Verlinden
4u53, Ready for operation: De verpleging (in het rood gekleed) maakt zich klaar om de steekwonde te hechten. De verpleegsters draaien een hele week de nachtshift en worden stilaan moe. Toch hebben ze tien minuten staan dansen bij de start van het nieuwe jaar en naaien ze met de beperkte middelen die ze hebben alle patiënten mooi toe. Toon Verlinden
4u45, All Fun and Games, till someone looses an eye: Deze man werd bewerkt met een kapotgeslagen fles en een houten stok. Op het moment van onderzoek zag hij met het rechteroog enkel nog licht, maar geen beeld. Het linkeroog was er niet meer. Dringende gespecialiseerde verzorging is nodig en hij wordt met de ambulance overgebracht naar een level 2 ziekenhuis. Op twee uur rijden van Rietvlei Hospital. Toon Verlinden
5u25, Waiting: Ook met een stevige hoofdwonde moeten patiënten hier lang wachten. Wachten, wachten, wachten in de gang. Op zo'n momenten wordt het pijnlijk duidelijk dat er te weinig dokters zijn om dit ziekenhuis te doen draaien. Iedereen heeft dringend aandacht nodig, maar niet iedereen kan die ook meteen krijgen. En uiteindelijk lig je dan bang op de operatietafel te wachten. Hopend dat het allemaal niet teveel pijn zal doen. Toon Verlinden
6u02, Stitching: De hoofdwonde wordt na een plaatselijke verdoving bij elkaar genaaid door de verpleegsters. Er werd eerst een X-ray genomen om te zien of de schedel niet gebarsten was, maar uiteindelijk zal deze man er niet meer aan overhouden dan een stevig litteken. "Bijna alle patiënten met steekwonden zijn duidelijk dronken", zegt Dr. Busschots, leunend op de behandelingstafel. "De kans om gewond te geraken met alcohol in je bloed is echt een stuk groter. En toch heeft elke patiënt volgens zichzelf altijd maar 'een beetje' gedronken." glimlacht ze. Toon Verlinden
The end. Tegen de ochtend is de grootste drukte achter de rug en is de wachtzaal leeg. Dr. Manavalan en Dr. Busschots nemen nu even rust. Waarschijnlijk maar tijdelijk want wanneer het licht wordt, druppelen de gewonde mensen die eerst hun roes hebben uitgeslapen alweer binnen. De start van 2013. Toon Verlinden

Naast de verwachtte dronken steekwonden, stokslagen en schotwonden, kwam Toon Verlinden er ook bezorgde ouders en neergebliksemde mensen tegen.
Tot middernacht was het verdacht rustig op de afdeling. Pas nadat het vuurwerk was uitgedoofd en de flessen waren leeggedronken, werd het ene slachtoffer van een vechtpartij na het andere binnengerold.

Dr. Busschots en Dr. Manavalan waren de twee dokters van wacht en zij loodsten me door deze feestelijke avond. Soms ontroerend, soms weerzinwekkend, maar niet voor gevoelige kijkers: een spoedafdeling kan bloederig zijn.

about.me/toonverlinden

Lees ook de wereldblog van Toon

Justitie en criminaliteit

Maatschappij

Afrika

Zuid-Afrika

Nood aan meer MO*? Schrijf je in op onze nieuwsbrieven