Blaast Rusland plannen voor rakettenbasis op?

Nieuws

Blaast Rusland plannen voor rakettenbasis op?

An Pauwels

30 januari 2009

Verwarring alom toen het Russische persbureau Interfax woensdag aangaf dat de Russen zouden afzien van hun plannen om in Kaliningrad een aantal Iskanderraketten te ontplooien. Donderdag werd dat nieuws door het nieuwsagentschap Itar-Tass afgedaan als klinkklare nonsens.

Interfax haalde het opzienbarende nieuws van een hoge ambtenaar bij de Russische Defensie. Deze wou echter alleen anoniem en off the record zijn verhaal doen. Als reactie op de Amerikaanse plannen om in Tsjechië en Polen een rakettenschild te ontvouwen, dreigde het Kremlin ermee hetzelfde te doen in Kaliningrad – niet toevallig gelegen in het uiterste westen van het land, vlakbij de grens met Polen. Deze plannen zou Moskou nu in de vergeetput geslingerd hebben, volgens de bron.

Bescheiden optimisme

In Washington werd het bericht alvast op voorzichtig gejuich onthaald. Robert Wood, woordvoerder van het Witte Huis, kon niet bevestigen dat het Kremlin Washington al officieel over de kwestie had ingelicht. Maar dat het alvast een “positieve evolutie” zou zijn, dat staat volgens hem buiten kijf.
Ook vanuit Brussel, het hoofdkwartier van de NAVO en de EU, klonken alleen maar positieve geluiden. NAVO-woordvoerder James Appathurai verklaarde aan de Moscow Times dat een annulatie van de Kaliningrad-plannen een belangrijke stap in de goede richting zou zijn.

Uit de lucht gegrepen

Het Kremlin liet zich nog niet officieel uit over de uitgelekte informatie. Het staatsgeleide nieuwsagentschap Itar-Tass, vond echter wel een andere hooggeplaatste ambtenaar die het bericht afdeed als pure onzin. Hij benadrukte dat het een grote vergissing zou zijn indien de Russen nu, wanneer de kwestie nog hangende is, hun plannen zouden weggooien.
Ook premier Poetin liet zich in een interview met Bloomberg News op maandag nog ondubbelzinnig uit over de zaak. “Ons voorstel om dergelijk systeem te ontwikkelen, staat nog steeds op onze agenda.”
Het lijkt dan ook niet waarschijnlijk dat Moskou definitief zal afzien van de rakettenbasis, vóór het beduidende concessies krijgt van de Amerikanen.

Obama

Maar die noodzakelijke concessies vanuit Washington kreeg het Kremlin nog niet. Wel al enkele positieve signalen. Zo liet kersvers President Obama in een informeel gesprek met zijn Poolse collega Lech Kaczynski begin november al verstaan, dat hij twijfels had over de technologische en financiële haalbaarheid van de Amerikaanse plannen in Centraal-Europa. Althans, volgens persagentschap AP. Ook Hillary Clinton, Minister van Buitenlandse Zaken, bekritiseerde al het rakettenschild als een duur en nog onbewezen ontwerp van Bush.

Hete hangijzers

Het rakettenschild dat de Amerikanen in Tsjechië en Polen voor ogen hebben, ervaart het Kremlin als een vorm van agressie. Moskou heeft het, bijna twintig jaar na het einde van de Koude Oorlog, nog altijd lastig wanneer de naties die decennialang tot de Sovjetinvloedssfeer behoorden, voor de Amerikaanse kar gespannen worden.
Even moeilijk verteren de Amerikanen de Russische versiertoer in Latijns-Amerika – een regio die de VS informeel nog altijd beschouwen als hun backyard. Het bezoek van President Raúl Castro aan Rusland, en de economische en diplomatieke boost tussen Moskou en Havana, worden door de Amerikanen dan ook met argusogen gevolgd. Het lijkt erop alsof de twee voormalige bondgenoten uit de Koude Oorlog elkaar opnieuw volmondig de liefde verklaard hebben. Vorige week werd reeds een belangwekkend akkoord getekend, waardoor het voor de Russen mogelijk wordt om aan de Cubaanse kusten olie te onginnen en verfijnen. Het theekransje van Castro vandaag bij Medvedev is daarom een duidelijk politiek signaal aan het adres van de VS.