Chinese overheid zet zich schrap voor Obama

“Fouten van Amerikaanse beleidsmakers en een gebrek aan controle waren de directe oorzaken voor deze financiële crisis”, schreef Zhang Jianhua, het hoofd van het centrale onderzoeksbureau voor banken in de Chinese Volkskrant. “En het enorme handelstekort van de VS heeft zijn wortels in de eigen economische structuur en het eigen macro-economische beleid.”
Zhang reageerde daarmee op opmerkingen van de uittredende Amerikaanse minster van Financiën Hank Paulson, die had laten weten dat de spaarzaamheid van economische groeilanden als China en olie-exporterende landen “de zaden voor de globale crisis geplant had”.
 
In China zijn die opmerkingen bijzonder slecht gevallen. De Chinese Centrale Bank organiseerde prompt een persconferentie om het beleid van Peking te verdedigen. Xuan Changneng, hoofd van de afdeling financieel onderzoek bij de bank, zei er dat het onverantwoord was dat de VS de opkomende economieën de schuld gaven voor de ziektes van de Amerikaanse economie. “Sommige landen zouden moeten leren hoe ze hun verantwoordelijkheid moeten opnemen en zelfkritiek aan de dag moeten leggen”, zei Xuan.

Kritiek ook na Bush

Hoewel de bewuste opmerkingen gemaakt werden door een uittredende minister, is Peking er zich goed van bewust dat de nieuwe regering van Obama weinig zal doen om de groeiende Amerikaanse kritiek op het Chinese handelsoverschot het zwijgen op te leggen. Dat steeg in november tot een recordhoogte van 40,1 miljard dollar.
“Er komt misschien geen handelsoorlog, maar 2009 wordt wel een jaar van verhoogde handelsspanningen tussen China en de VS”, zegt Long Guoqiang, onderzoeker aan het Chinese Centrum voor Ontwikkeling en Onderzoek. “Ons handelsoverschot met de VS is zo groot dat ze het zullen gebruiken als een drukkingmiddel om de Chinese markten verder open te stellen en de import uit de VS op te drijven.”
Tijdens zijn campagne had Obama de handelspraktijken van China al verschillende keren bekritiseerd en had hij China al op het hart gedrukt om “de internationale spelregels te eerbiedigen”. Hij heeft er ook mee gedreigd handelssancties op te leggen om iets te doen aan het groeiende handelsoverschot, de valutamanipulatie en de inbreuken op intellectuele rechten.

Wederzijds afhankelijk

De spanningen tussen Washington en Peking komen op een slecht moment voor beide landen. Vorige week waarschuwde Obama de Amerikaanse bevolking dat het zal moeten wennen aan grote begrotingstekorten. China heeft dan weer een bijzonder groot deel van de buitenlandse reserves belegd in leningen aan de VS. Het haalde in september Japan in als grootste geldschieter aan de VS.
Ondanks kritiek op het thuisfront hebben Chinese ambtenaren daarom verzekerd dat ze een “verantwoordelijke rol” zullen spelen in hun omgang met de Amerikaanse schuld. Gezien de Chinese afhankelijk van de VS als exportmarkt, denken de meeste analisten dat het land verder zal blijven lenen aan de VS, maar waarschijnlijk aan een veel lager tempo.