Cubaanse lesbiennes vragen respect bij gynaecologisch onderzoek
Dalia Acosta
25 november 2010
In Cuba blijft homoseksualiteit een heikel thema. Het medisch personeel heeft er bij gynaecologisch onderzoek geen aandacht voor de specifieke situatie van lesbische vrouwen, zegt het Nationaal Centrum voor Seksuele Educatie (Cenesex). Psychologe Nery Lázaro vraagt vooral aandacht voor vrouwen die hun seksualiteit zonder penetratie beleven.
“Sommige lesbische vrouwen zijn nooit gepenetreerd”, zegt Nery Lázaro van Cenesex, een overheidsinstelling. Nu ervaren die vrouwen een schok wanneer ze aan een gynaecologisch onderzoek met een speculum worden onderworpen, zegt Lázaro: “Iemand zegt je: leg je op het bed, ik ga je penetreren met het speculum.”
Cubaanse vrouwen ondergaan eenmaal per jaar een gratis gynaecologisch onderzoek om baarmoederhalskanker op te sporen. Om een uitstrijkje van cellen in de baarmoederhals te maken (cytologisch onderzoek) wordt eerst een speculum in de schede aangebracht. Volgens het Nationaal Bureau voor Statistieken werden ruim 700.000 Cubaanse vrouwen op die manier onderzocht in 2008.
Angst voor speculum
Veel lesbische vrouwen verzetten zich tegen dit onderzoek. Lázaro zegt dat de angst voor het speculum deze bevolkingsgroep kwetsbaar maakt voor baarmoederhalskanker. “Er zijn lesbische vrouwen die nooit een cytologisch onderzoek hebben laten uitvoeren en baarmoederhalskanker hebben gekregen.”
Een 38-jarige lesbische vrouw uit de provincie Villa Clara, die anoniem wil blijven, zegt dat ze bij het gynaecologisch onderzoek het gevoel had dat zich “een vreemd lichaam in mijn lichaam” bevond. Ze wijst erop dat “geen enkele vrouw het cytologisch onderzoek graag heeft. Dat heeft op zich niets met lesbisch zijn te maken.”
Dubbele discriminatie
Cubaanse holebi-organisaties zeggen dat holebi’s nog steeds afwijzend, agressief en soms gewelddadig behandeld worden door overheidsdiensten, onder meer in gezondheidscentra. Experts zeggen dat lesbische vrouwen dubbel gediscrimineerd worden, eerst omdat ze vrouw zijn, vervolgens om ze niet heteroseksueel zijn.
Lesbienneorganisaties vragen respect van het medische personeel. “Alle instellingen moeten meer inspanningen leveren voor deze vrouwen: lesbiennes zijn anoniem, ze worden erg gediscrimineerd”, zegt Tania Tocoronte van Fénix, een groep voor lesbische vrouwen in de stad Cienfuegos.
“We willen dat ze ons behandelen als vrouwen, we willen met gerust gemoed aan de arts kunnen vertellen wie we zijn, of er penetratie is geweest, wat onze angsten zijn”, zegt Argelia Felloue van Oremi, een lesbienneorganisatie in Havana.