“De VS tolereren ook geen gewapende rebellie”

In het verleden was Mahdi Ibrahim Mohamed onder andere minister van Informatie en Communicatie, en ambassadeur voor zijn land in Washington. Nu is hij lid van het Soedanese nationale parlement waar hij de commissie voor Buitenlandse Zaken voorzit.  Zijn rol als minister van Informatie is hij nog niet verleerd, want hij vindt dat het Westen een heel fout beeld heeft van zijn land.

Het Westen zet heel wat druk op Soedan over zaken zoals mensenrechten, het referendum over de onafhankelijkheid van Zuid-Soedan en Darfur. Luisteren de Soedanezen daar nog naar of heeft het eerder het omgekeerde effect?

Ik denk dat het eerder een negatief effect heeft, het volk luistert al lang niet meer. Van alle maatregelen die het Westen onderneemt tegen Soedan zijn de burgers het slachtoffer. Ik snap ook niet waarom die maatregelen er nog zijn, want we hebben intussen alles gedaan wat het Westen vroeg. Sinds 2005 is er na bijna vijftig jaar van conflicten eindelijk vrede tussen noord en zuid. We hebben democratische verkiezingen gehad in 2010. Het referendum in het zuiden heeft plaats gevonden. Als in juli Zuid-Soedan zijn onafhankelijkheid uitroept, zullen wij de eerste zijn om het als land te erkennen. Toch worden we voortdurend nog gestraft in plaats van beloond.

Wat is uw persoonlijke mening over de keuze voor onafhankelijkheid?

Ik had uiteraard liever gezien dat Soedan één was gebleven. Samen zouden we veel sterker staan. Ik geloof echter in vrede. Als de Zuid-Soedanezen op een democratische manier kiezen voor een eigen land, mogen wij daar niet tussen staan. Over heel wat zaken zullen we nog moeten onderhandelen. Ik ben er van overtuigd dat we tot een akkoord kunnen komen waar beide partijen zich in kunnen vinden.

Zuid-Soedan heeft onlangs gezegd niet meer bereid te zijn om hun oliewinsten te delen. Denkt u dat het een effect zal hebben op de onderhandelingen?

Dat is weer een typisch westers beeld over Soedan. Iedereen denkt daar dat olie enkel in Zuid-Soedan zit. Zeker 30 procent zit ook in het noorden, alleen moet de ontginning daar nog beginnen. Daarbij komt dat alle installaties om olie te verwerken en te vervoeren in het noorden liggen. Die infrastructuur zullen ze voorlopig toch nog moeten huren en Port Soedan blijft hun enige optie voor de export. Ik denk dus niet dat het veel impact zal hebben op de onderhandelingen.

Deze week valt de beslissing over de toekomst van de Abyei-regio. Hoe denkt u dat die zal uitdraaien?

Volgens de oude koloniale grens van de Britten ligt Abyei in noordelijk gebied. Het probleem is dat daar echter heel veel Zuid-Soedanezen wonen. In tegenstelling tot wat de westerse media beweren, is Abyei een zeer klein gebied en helemaal niet zo olierijk. Per dag worden maar 3000 vaten ruwe olie opgehaald en de voorraad zal na 28 jaar uitgeput zijn. Ik ben niet zeker over hoe het zal uitdraaien, maar ik heb geen reden om te geloven dat het beloofde referendum er niet zou komen.

Er wonen heel wat Zuid-Soedanezen in het noorden van het land. Zullen die mogen blijven?

Het gaat maar om een paar 100.000 Zuid-Soedanezen. De meesten zijn al teruggekeerd naar het zuiden. Degenen die willen blijven, moeten niet verwachten dat ze de Noord-Soedanese nationaliteit zullen krijgen. Ze hebben zelf immers kunnen kiezen voor een onafhankelijk land. We gaan hen zeker niet met harde hand buiten gooien, maar voor ons zullen ze buitenlanders zijn.

Wat denkt u van de problemen in Darfur?

Natuurlijk zijn er mensen gedood en dorpen platgebrand, maar wij hebben het conflict niet veroorzaakt. In de regio waren al voor 2003 conflicten, land- en waterconflicten met boeren en nomaden in periodes van droogte.  Vanaf 2003 is er onder invloed van het zuiden een drang onstaan naar meer onafhankelijkheid.  Een democratische weg hebben de rebellen niet gevolgd. Ze hebben geen referendum gevraagd en zijn niet naar de media, het parlement of de rechtbanken gestapt. Ze hebben direct gekozen voor een gewapende rebellie. Ik kan me niet voorstellen dat de VS of Europa zoiets op hun grondgebied zouden tolereren.

Uw regering steunde wel milities in de regio?

De regeringstroepen waren bijna volledig ingezet in het conflict met het zuiden en we moeten de bevolking toch beschermen. Daarom hebben we mensen van Darfur gemobiliseerd om te trainen. Zo konden zij zelf instaan voor het herstellen van de vrede in de regio. Jammer genoeg was het voor de rest van de wereld alsof wij burgermilities inzetten. Daar hebben de rebellen wel voor gezorgd met hulp van Zuid-Soedan.

Vindt u dat de missies van de Verenigde Naties en de Afrikaanse Unie hun werk goed doen?

Ik vind hun missie maar half geslaagd. Ze spelen zeker een belangrijke rol in de regio. We blijven er achter staan, anders hadden we hen nooit de toestemming gegeven om te komen. Maar als de rebellen hen aanvallen, verdedigen ze zich niet. In sommige gevallen staan ze zelfs toe dat de rebellen hun wapens en ander materiaal meenemen. Het gebeurt zo vaak dat wij soms afvragen of het wel toevallig is. Met hun beter materiaal en training zou dat toch niet mogen gebeuren.

Is het belangrijk dat de Afrikaanse Unie hier het voortouw neemt?

Zeer belangrijk. In het verleden nam het Westen altijd een dominante houding aan ten op zichte van ons en het is goed dat het Zuiden zijn eigen lot in handen neemt. Westerse troepen in Darfur, dat is ‘Alice in Wonderland’. Ze kennen de taal, tradities en gewoontes van de bevolking niet. Hoe moeten ze dan het verschil kennen tussen de nomaden en andere groepen. De troepen van de Afrikaanse Unie kennen de situatie beter en zien er ook uit als mensen uit Soedan.

Hoe zie je de toekomst van Soedan?

Voor Bashir president werd, had het land een economische groei van -1, nu hebben we ondanks de conflicten en het gebrek aan steun van het Westen gemiddeld meer dan 6 procent. Dat was een mirakel. Zeker omdat we al 22 jaar geen cent krijgen van het IMF en de Wereldbank. Ik hoop dat we dat kunnen volhouden. Dan gaan we een goede toekomst tegemoet en ik hoop hetzelfde voor onze broeders in het Zuiden.