Diplomatieke escalatie dreigt Amerikaans-Cubaanse migratie te kelderen

Dinsdag verklaarde de regering-Bush zeven Cubaanse diplomaten van de Cubaanse Belangensectie (de officieuze ambassade) in Washington en zeven Cubaanse vertegenwoordigers in het hoofdkwartier van de Verenigde Naties in New York tot persona non grata. Washington beschuldigt hen van spionage en bendevorming.

Havana neemt naar eigen zeggen de nodige tijd om te reageren op deze nieuwe provocatie. Het is niet de eerste keer dat Washington Cubanen uitwijst. Een half jaar geleden zette Washington al eens vier diplomaten uit het land. Cuba nam toen geen represailles. Waarnemers vrezen dat het nu tot een open diplomatieke oorlog kan komen tussen Havana en Washington.

De beslissing van Washington is het voorlopige hoogtepunt van een reeks pesterijen in ware Koude Oorlogsstijl. De diplomatieke rel begon met het proces tegen 75 Cubaanse dissidenten die werden beschuldigd van samenwerking met de Amerikaanse Belangensectie in Havana en samenzwering tegen Cuba. Het Amerikaanse diplomatieke personeel werd met rust gelaten, maar de dissidenten werden begin vorige maand veroordeeld tot zware gevangenisstraffen.

De VS beperkte daarop de bewegingsvrijheid van de Cubaanse diplomaten in de VS en Cuba deed hetzelfde. Deze week kondigde Washington nog aan dat Cubaanse diplomaten zich vanaf nu moeten aanmelden bij het ministerie van Buitenlandse Zaken als ze huispersoneel willen aanwerven. Ze kunnen ook geen wagens meer kopen in de VS maar moeten die importeren uit het buitenland, net als Amerikaanse diplomaten in Havana dat moeten doen.

Havana beschuldigt de VS ervan moedwillig de migratie van Cubanen naar Amerika te willen hinderen. De Amerikaanse en Cubaanse belangensecties werden in 1977 opgericht als officieuze diplomatieke vertegenwoordiging en om toe te zien op de migratie. Bij de Amerikaanse belangensectie in Washington werken 51 Amerikanen, waaronder een klein contingent marines. Cuba heeft 26 ambtenaren in Washington en 37 in New York. Als beide landen mekaars belangensecties verder blijven uitdunnen, dan is het waarschijnlijk ook gedaan met het verlenen van visa aan mekaars burgers.

Cuba klaagt al maanden dat de VS zich niet houden aan een emigratieverdrag dat Washington oplegt 20.000 visums per jaar uit te schrijven voor Cubanen die wensen te emigreren. Washington zegt dat het dat quotum wil halen, maar sinds juni worden visa maar mondjesmaat uitgedeeld. De omgekeerde bezoekersstroom is veel omvangrijker: vorig jaar bezochten 120.000 Cubaanse Amerikanen en 78.000 andere Amerikanen Cuba.

Het Cubaanse ministerie van Buitenlandse Zaken stelt dat de uitwijzingen het zoveelste bewijs zijn dat er een plan wordt uitgevoerd tegen Cuba met het doel de migratieakkoorden te saboteren, een crisis te creëren en een confrontatie tussen de twee landen uit te lokken.

Bush overweegt nog andere sancties: een verbod op chartervluchten en een verbod op ‘expatriate remittances’. Jaarlijks sturen de Cubaanse migranten in de VS 11,2 miljard dollar naar huis. De Cubaanse media hebben zo hun uitleg voor de crisis: Bush hengelt voor zijn herverkiezing naar de stemmen van de invloedrijke Cubaanse migrantengemeenschap in Florida. Miami is het arendsnest van de anti-Castrobeweging in de diaspora.