Donormoeheid bedreigt miljoenen mensenlevens

De toenemende ondervoeding in zuidelijk Afrika is een gevolg van aanhoudende
droogte en onweer, een slecht landbouwbeleid en hoge maïsprijzen. De eerste
alarmkreten weerklonken in februari, en de situatie verslechtert nog elke
dag, aldus WFP-adjunct-directeur Jean-Jacques Graisse. Tot hiertoe zijn
alleen in Malawi al hongerdoden gevallen, maar ook Zimbabwe, Zambia,
Mozambique, Lesotho en Swaziland lijkt de situatie dramatisch te gaan
worden. De droogte houdt aan, waardoor het overal tot verdere misoogsten zal
komen. Intussen heeft het WFP er nog een zorg bij gekregen: ook in Angola
blijken zeker een half miljoen mensen ondervoed. De situatie daar kon de
voorbije jaren veel minder goed worden gevolgd door de burgeroorlog die
grote delen van het land ontoegankelijk maakte. Begin deze maand werd het
aantal hongerende Angolanen nog maar op 100.000 geschat.

De honger is momenteel waarschijnlijk het ergst in de afgelegen gebieden in
Angola, maar in de andere landen doemt een hongerramp op die nog veel meer
mensen kan treffen. Vooral in Zimbabwe, dat met de ergste droogte van de
afgelopen 20 jaar te kampen heeft, staan alle wijzers in het rood. De
productie van maïs en andere graansoorten in het eerste semester is er meer
dan gehalveerd - ook een gevolg van de rampzalige landhervorming die
president Robert Mugabe in gang heeft gezet. Veel gezinnen eten nog slechts
één of twee keer per dag. Het WFP schat dat 5 miljoen Zimbabwanen in de
komende maanden geholpen zullen moeten worden.

Zambia, dat een even slechte eerste oogst kende, kondigde eind mei de
noodtoestand af. De regering schat dat het land al in augustus door zijn
maïsvoorraden heen zal zitten. Daardoor zouden de komende maanden 4 miljoen
mensen te weinig te eten hebben.

In Malawi, waar de levens van drie miljoen mensen op het spel staan, zal de
komende maïsoogst lager uitvallen omdat de boeren er nu uit arren moede op
grote schaal onvolgroeide maïskolven oogsten. Sommige landbouwers beginnen
er zelfs hun zaaigoed op te eten, en vullen hun magere rantsoenen aan met
wilde planten.

In Mozambique worden een half miljoen mensen bedreigd. Sommige delen van
Mozambique hebben voldoende regen gekregen en goede oogsten binnengehaald,
maar in het centrum en het zuiden van het land heeft de droogte ook
toegeslagen. Als er geen hulp komt, zouden de eerste hongerdoden al in
augustus kunnen vallen.

De voedselcrisis in Zuidelijk Afrika - de experts spreken nog niet van een
hongersnood - was een heet thema op de Wereldvoedseltop die vandaag
(donderdag) in Rome wordt besloten. Het Wereldvoedselprogramma lanceerde een
dringende oproep om meer noodhulp bijeen te brengen voor de regio, en meteen
ook de dalende algemene trend in de verstrekking van voedselhulp om te
buigen. Wereldwijd werd in 1999 15 miljoen ton noodhulp verdeeld; vorig jaar
was dat nog maar 11 miljoen ton.

Het WFP zet momenteel een coördinatiecentrum op in Johannesburg om de
noodhulpoperatie voor Zuidelijk Afrika in goede banen te leiden. Het centrum
moet meer hulp losweken bij de donorlanden, de aanvoer van die
levensmiddelen via vijf havens coördineren en manieren uitdokteren om alle
hulp ondanks de gebrekkige infrastructuur in de regio snel ter plaatse te
krijgen. Het wordt een moeilijke operatie, maar de opgave is niet
onmogelijk, zegt Pedro Figueuredo, de regionale coördinator logistiek van
het WFP.