Fox zwaar gebuisd op inheems beleid, zeggen VN

Mexico, het Zuid-Amerikaanse land met de meeste indianen, slaagt er niet om respect af te dwingen voor de basisrechten van zijn 10 miljoen inheemse burgers. Dat zegt een speciale VN-rapporteur na een 17-daags bezoek aan het land. President Vicente Fox verdedigt zich met statistieken die moeten aantonen dat zijn beleid wel een verschil maakt.


De 10 miljoen Mexicaanse indianen komen er bekaaid af op zowat alle sociale indicatoren. Drie inheemsen op vier maken de lagere school niet af en 44,7 procent van hen kan lezen noch schrijven. De kindersterfte ligt op 48,3 per 1.000 succesvolle geboortes, 20 procentpunt meer dan het nationale gemiddelde. Leven meer dan vijftig procent van alle Mexicanen onder de officiële armoedegrens, dan is dat percentage bij de indianen bijna honderd procent.

Fox beloofde daar verandering in te brengen toen hij in december 2001 aantrad en brak met zeven decennia PRI-hegemonie. Vier maanden later presenteerde hij een programma voor sociale emancipatie onder de titel ‘naar een nieuwe relatie’. De nieuwe Mexicaanse president zou breken met het paternalisme van zijn voorganger en de inheemse bevolkingsgroepen uit de sociale ellende trekken.

Drie jaar Fox hebben het lot van de inheemse Mexicanen nauwelijks verbeterd, concludeerde Rodolfo Stavenhagen, de speciale VN-rapporteur voor inheemse zaken, na zijn bezoek. De voorlopige conclusies van Stavenhagen (hij presenteert pas volgend jaar een officieel rapport) geven Fox een zware onvoldoende. Stavenhagen waarschuwt dat er gewelddadige uitbarstingen zullen plaatsvinden als de inheemsen niet meer kansen krijgen. De korte opstand die in 1994 uitbrak toen het EZLN, een slecht bewapende groep inheemse opstandelingen, de kop opstak in de verpauperde Mexicaanse staat Chiapas, zou een voorbode kunnen zijn van een gewelddadigere versie.

Volgens de VN-rapporteur zijn de inheemse programma’s van de Mexicaanse overheid teveel gericht op het opkrikken van de welvaart en te weinig op de structurele oorzaken van de armoede en de discriminatie. Stavenhagen toont zich vooral ongerust over de landdisputen waarbij inheemse groepen betrokken zijn, een bron van gewelddadige conflicten uit het verleden en mogelijk ook in de toekomst.

De VN-rapporteur waarschuwt ook voor de gevolgen van de mislukte hervorming van de Mexicaanse grondwet. In 2001 wijzigde het Congres de grondwet om de rechten van inheemse Mexicanen te waarborgen, maar op de oorspronkelijke voorstellen werden zoveel amendementen aangebracht dat de grondwetswijziging zijn doel voorbij schoot.

De VN-rapporteur sluit zich deels aan bij de kritiek van de Zapatisten, die stellen dat de grondwetswijziging louter een schaamlapje is. De grondwetswijziging gaat volgens hen minder ver dan de San Andrés-akkoorden van 1996, die met Fox’ voorganger Ernesto Zedillo (1994-2000) werden afgesloten. De Zapatisten willen niet meer praten met de regering zolang die de inheemsen geen zelfbeschikkingsrecht en autonomie willen geven. De 10.000 EZLN-aanhangers blijven voorlopig in de jungle en de bergen van Chiapas. De gewapende vrede die in 1994 werd beklonken, blijft van kracht.

Fox ging woensdag in de tegenaanval met nieuwe cijfers die het succes van zijn sociale politiek moeten aantonen. Het aantal ondervoede Mexicanen zou tussen 2000 en 2002 gedaald zijn van 24,2 naar 20,3, een reductie waar vooral het plattelend van profiteerde. Luis Hernández, een lid van de Nationale Bevrijdingsgroep van Zaptisten, een groep die sympathiseert met het EZLN, doet die cijfers af als zuivere propaganda. Het is duidelijk dat de indianen en de campesinos slechter af zijn dan voorheen. Hernández hoopt dat de regering en de andere politieke actoren wakker geschud worden door het harde oordeel van de VN-rapporteur.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.