Geen reden tot optimisme drie jaar na aardbeving Haïti

Haïti was al een gehavend land, met enorm veel armoede en een slechte infrastructuur. Daarbij kwam nog eens de aardbeving die een onbeschrijfelijke tol eiste op menselijk en economisch vlak. Tot op de dag van vandaag is het nog niet duidelijk hoeveel mensen zijn omgekomen. The International Organization of Migration, IOM, spreekt van 200.000 mensen. Nog eens 2,3 miljoen mensen verloren hun huis.

Nooit eerder zaaide een natuurlijke ramp zo veel kommer en kwel in een hoofdstad als toen. De gevolgen waren ook ver buiten de hoofdstad te voelen. Er zijn tijdens de aardbeving 105.000 huizen vernietigd en 208.000 ernstig beschadigd. 360.000 mensen (90.415 families) leefden in november 2012 nog in 496 kampen, waarvan er 52% vrouwen zijn. Zo’n 60.978 mensen werden uit hun tenten gezet gezet in 152 kampen en nog 21% van de kampbewoners zijn bedreigd door dezelfde maatregel. 72.038 mensen in 264 van de 541 kampen hebben geen toegang tot proper water en toiletten in de kampen. Haïti is het meest ongelijke land van het Amerikaanse continent, 56% van de huishoudens leven met minder dan 1 dollar per dag en 77% met minder dan 2 dollar.

Humanitaire crisis duurt voort

Op dit moment zijn er volgens Oxfam 1 miljoen Haïtianen hulpbehoevend. 500.000 mensen leven nog in voedselonzekerheid en 73.500 kinderen onder 5 jaar zijn ondervoed. Voor de tweede maal is er een slechte oogst in het vooruitzicht omwille van de droogte in het begin van het seizoen en de overstromingen veroorzaakt door de orkaan Sandy in november. Volgens Wendy Huyghe van de ngo Handicap International is de hoogste prioriteit nu de voedselzekerheid voor de komende maanden.

Het gezondheidssysteem ligt nog steeds in puin. Artsen Zonder Grenzen (AZG) ontplooide haar grootste operatie ooit na de aardbeving, omdat geen enkele gezondheidsvoorziening nog functioneerde. Sindsdien heeft AZG tienduizenden Haïtianen gratis bijgestaan. Vooralsnog lijkt het onmogelijk om de door AZG opgestarte hospitalen over te dragen aan de Haïtiaanse overheid. Volgens het hoofd van de AZG-missie in Haïti heeft dit te maken met het trage verloop van het transitieproces, de zwakheid van de Haïtiaanse instituties, het niet houden van beloften door de donoren en het niet stellen van prioriteiten door de internationale gemeenschap en Haïtiaanse overheid.

360.000 zonder onderdak

De toestand van de ongeveer 360.000 Haïtianen die nog in tenten leven, is catastrofaal en wordt met de dag slechter: zo is er geen toegang tot toiletten, water en afvalophaling. Amnesty International heeft druk uitgeoefend op de internationale gemeenschap en de Haïtiaanse overheid om aan het onderdakprobleem prioriteit te verlenen, om de verspreiding van infectieziektes zoals cholera tegen te gaan. In de tentenkampen zijn vrouwen kwetsbaar voor verkrachtingen.

Daarbij komt nog eens dat de kampbewoners het risico lopen om uit hun tenten te worden gezet, weliswaar tegen een vergoeding, omdat de kampen gelegen zijn op privé-gronden. Veel mensen die de vergoeding hebben gekregen, zijn bezorgd over wat gaat gebeuren als hun geld op is. De bewoners van de kampen eisen van de overheid dat ze voor hen moderne woningen bouwt. Ze krijgen als antwoord dat ze geduld moeten hebben, dat de situatie gecompliceerd is en dat er inspanningen gedaan worden. Ondertussen blijft het verder behelpen.

Bronnen: Relief Web, Amnesty International, IOM, Oxfam, Doctors Without Borders, Vlaams Haïti Overleg