Indonesië staat ter dood veroordeelde gastarbeiders bij

In juli stelde de Indonesische president Susilo Bambang Yudhoyono een werkgroep samen om de problemen aan te pakken van een grote groep landgenoten die naar andere landen migreerden. Daar botsen ze op misbruik, wettelijke problemen en andere barrières. De concrete aanleiding was de terechtstelling door onthoofding van een Indonesische dienstbode die in Maleisië van moord verdacht was: de Maleisische regering had de Indonesische regering niet eens op de hoogte gesteld.

Recent zat de werkgroep samen met het bevoegde ministerie om haar aanbevelingen te bespreken. Toen viel de beslissing om advocaten voltijds aan te werven. “Door deze advocaten aan te stellen, hopen we dat onze burgers en werknemers met juridische problemen in andere landen een rechtvaardig proces krijgen”, verklaart Humphrey Djemat, woordvoerder van de werkgroep, in de krant Jakarta Globe. “Zo kunnen we verontrustende zaken zoals we die in het verleden hebben gezien, hopelijk vermijden in de toekomst.”

Rechtspraak in Saoedi-Arabië

“Het lijkt een stap in de goede richting”, reageert Joe Stork van de afdeling Midden-Oosten en Noord-Afrika bij Human Rights Watch. Maar hij vraagt zich af of dit in de praktijk ook zal werken.

Indonesische migranten in Saoedi-Arabië hebben niet alleen geen toegang tot advocaten, Stork ziet ook intrinsieke problemen met het rechtssysteem daar. “Er blijven nog altijd ernstige problemen met onafhankelijke rechtspraak bestaan in Saoedi-Arabië. Dat je een advocaat hebt, kan daar weinig aan veranderen.”

Vergiffenis

Zes van de Indonesiërs die in Saoedi-Arabië op de doodstraf wachtten, zijn aan hun executie ontsnapt nadat ze compensaties aan de families van de slachtoffers hadden betaald en vergiffenis hadden gekregen. Toch is de Indonesische regering nog erg bezorgd over twee zaken, die van Tuti Tursilawati en Siti Zaenab, die geen vergiffenis hebben gekregen.

Het Indonesische parlement keurde een resolutie goed waarin Saoedi-Arabië wordt gevraagd om de twee werknemers genade te schenken, aldus de website tempointeractive.com. Eerder stuurde president Yudhoyono hierover al een brief.

De advocaten die Indonesië in de arm heeft genomen zijn ervaren professionals, onder wie een voormalige openbare aanklager in Saoedi-Arabië.

Zwarte magie

Volgens de werkgroep zitten er van de 221 ter dood veroordeelde gastarbeiders 148 in Maleisië, 45 in Saoedi-Arabië en 28 in China. De aanklachten gaan van drugsmokkel over het bezit van vuurwapens tot moord. In Saoedi-Arabië zijn dat vooral illegale seksuele praktijken en zwarte magie.

In Saoedi-Arabië is zwarte magie verboden, terwijl de praktijk in Indonesië bloeit. Daar schakelen mensen geregeld de hulp in van een medicijnman of -vrouw voor allerhande problemen van persoonlijke maar ook politieke aard.

Verwacht wordt dat Indonesische parlementsleden aan China, Maleisië en Saoedi-Arabië zullen vragen om de Indonesische gastarbeiders vrij te laten tijdens een vergadering van beleidsmakers van de Associatie van Zuidoost-Aziatische Landen (Asean) die volgende maand in Syrië plaatsvindt en op een conferentie voor islamitische organisaties in januari 2012.