Iraniërs in Iraaks kamp mogen vluchtelingenstatus aanvragen

Daarover hebben Vincent Cochetel, vertegenwoordiger van het VN-Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen (Unhcr), en de juridisch vertegenwoordiger van de MEK in Londen vorige week overeenstemming bereikt.

Het Kamp Ashraf is al acht jaar een probleem en de Verenigde Staten willen dat probleem opgelost hebben voordat de Amerikaanse troepen uit Irak worden teruggetrokken.

Er zitten ongeveer 3300 Iraniërs in het kamp. De MEK is oorspronkelijk een marxistisch-leninistische groepering die hielp bij het omverwerpen van het bewind van de sjah in Iran. Na de revolutie in 1979 verloor de MEK de machtsstrijd met meer islamitisch georiënteerde facties. De MEK heeft nauwelijks steun in Iran, omdat de groep de kant van Irak koos tijdens de oorlog die in de jaren tachtig woedde tussen Iran en Irak.

In de tien jaar daarna, terwijl Saddam Hoessein aan de macht bleef, pleegde de MEK in Iran aanslagen op onder meer prominente Iraniërs.

Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken plaatste de MEK in 1997 op de lijst met buitenlandse terroristische organisaties. De groep was onder meer verantwoordelijk voor de moord op zes Amerikaanse burgers in Iran in de jaren zeventig.

Sektarisch

De leiding van de MEK verbood in het verleden de meeste aanhangers in het kamp in Ashraf  om een vluchtelingenstatus aan te vragen of de spreken met vertegenwoordigers van de Unhcr zonder aanwezigheid van MEK-vertegenwoordigers.

Voormalige leden van de groep, die beweren dat de MEK sektarische trekken heeft en blinde gehoorzaamheid aan zijn leiders eist, zeggen dat de bewoners van het kamp tegen hun wil worden vastgehouden.

De overeenkomst met de Unhcr is een noodzakelijke eerste stap op weg naar sluiting van het kamp, maar daarmee is het probleem nog niet opgelost. De bewoners moeten namelijk ergens onderdak vinden.

“De uitdaging ligt in het vinden van landen die de MEK-leden willen opnemen”, zegt Cochetel. “Het is zeer onwaarschijnlijk dat ze in Irak kunnen blijven.” 

Europa

De huidige Iraakse regering, die gedomineerd wordt door sjiieten en Koerden, heeft het MEK-kamp gedoogd, maar alleen onder internationale en Amerikaanse druk. Irak beschuldigt de MEK van steun aan Saddam Hoessein en deelname aan brute aanvallen op Iraakse Koerden en sjiieten na de Golfoorlog in 1991. 

In de afgelopen maanden hebben welgestelde aanhangers van de MEK een agressieve lobbycampagne gevoerd om van de Amerikaanse lijst met terroristische organisaties verwijderd te worden. Een argument van de MEK-aanhangers is dat verwijdering van die lijst het mogelijk zou maken om toegelaten te worden tot de Verenigde Staten.

Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken liet vorige maand echter weten niemand toe te laten die banden heeft met een buitenlandse terroristische organisatie. Ook Europa, waar veel Ashraf-bewoners familie hebben, zou volgens Cochetel niet staan te trappelen om de MEK-aanhangers op te nemen.