Israëlische militaire steun aan Georgië staat onder druk

Nadat vorige week gevechten uitbraken tussen Rusland en Georgië over de afvallige regio’s Zuid-Ossetië en Abchazië, adviseerde het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken dit weekend alle wapenleveranties aan Georgië op te schorten, meldde de Israëlische krant Haaretz.

Het dagblad citeerde een anonieme hoge functionaris die stelde dat Israël “erg voorzichtig moet zijn”. De Russen leveren al veel wapens aan Iran en Syrië en Israël moet Rusland volgens hem geen excuus verschaffen nog meer geavanceerde wapens te leveren.

Israël maakt zich vooral zorgen over de Russische plannen voor levering van het S-300 luchtafweersysteem voor raketten en vliegtuigen. Daarmee zou Iran zich beter kunnen verdedigen tegen een aanval op zijn nucleaire installaties door Israël. Zowel de Verenigde Staten als Israël geloven dat het Iraanse nucleaire programma geen vreedzame doelen nastreeft, maar gericht is op het ontwikkelingen van een atoombom. Israëlische leiders sluiten een preventieve aanval op de Iraanse installaties daarom niet uit.

Luchtoefening

Israël hield recent een grote militaire luchtoefening die algemeen gezien werd als een voorbereiding op een mogelijke aanval op Iran. Maar nu de VS en Europa aansturen op diplomatieke druk op Iran in de vorm van sancties, komt Russische toorn ongelegen. Rusland was tot nu toe tegen strengere sancties voor Iran.

Israël onderhoudt nauwe betrekkingen met Georgië, deels omdat er een grote Georgisch-Joodse gemeenschap is in Israël. In de afgelopen jaren kregen de banden ook een militaire dimensie. De Israëlische wapenindustrie leverde Georgië sinds 2000 voor 200 miljoen dollar legermaterieel.

“Israël moet trots zijn op zijn leger, dat de Georgische militairen heeft getraind”, zei de Georgische minister Temur Jakobasjvili, die joods is, vlak na de uitbraak van de gevechten tegen de Israëlische Legerradio.

Israël is voor Georgië geen grote wapenleverancier. Frankrijk en de VS leverden de afgelopen jaren de meeste wapens aan Tbilisi. De Israëlische bemoeienis met de Georgische defensie trok echter media-aandacht. Dat kwam deels vanwege de rol die hoge Israëliërs speelden, inclusief de voormalige burgemeester van Tel Aviv Roni Milo. Zij deden namens de Israëlische wapenindustrie zaken in Georgië.

Volgens de media zou brigadier-generaal Gal Hirsch, een hoge commandant tijdens de oorlog met Libanon in 2006 die ontslag nam na kritische rapporten over zijn optreden, adviseur zijn geweest van het Georgische leger.

Russische ergernis

Russische diplomaten lieten de afgelopen jaren steeds sterker hun ergernis blijken over de Israëlische militaire steun aan Georgië, waaronder ook trainingen van speciale eenheden door Israëlische experts. Israël besloot vorig jaar om de export van verdedigingsmaterieel en de trainingen te beperken. De Georgische vraag om tweehonderd Israëlische Merkavatanks, werd bijvoorbeeld niet gehonoreerd.

In Israël klonken geluiden dat de deal niet doorgegaan zou zijn vanwege onenigheid over de commissie die betaald moest worden als onderdeel van het contract. Volgens Amos Yaron, voormalig directeur-generaal van het ministerie van Defensie, had de weigering echter te maken met diplomatieke overwegingen. Israël wilde volgens hem “de Russische belangen niet teveel schaden.”

Op de vraag waarom Israël zich aanvankelijk inliet met wapenleveranties aan Georgië, antwoordde hij: “We weten dat de regio vatbaar is voor conflicten, maar Georgië is een bevriende natie. Het land wordt gesteund door de VS en dan kun je moeilijk weigeren.”