Koning moet zich verontschuldigen voor misbruiken uit het verleden

De meeste misbruiken en schendingen hebben zich voorgedaan in het begin van de jaren zeventig, na de mislukte couppoging van generaal Mohamed Oufkir, de toenmalige minister van Defensie en rechterhand van koning Hassan II, die de monarchie door een republiek wou vervangen. Als reactie werden honderden mensen vermoord of naar de kerkers van de beruchte Tazmammart-gevangenis in de woestijn van Zuid-Marokko gestuurd. Onder hen leden van de Oufkirfamilie, legerofficieren en linkse leiders. Tijdens de jaren tachtig verzachtte de repressie: onder internationale druk liet Hassan II verscheidene politieke gevangenen vrij. Maar de toegevingen waren te beperkt om de zwarte bladzijde helemaal om te kunnen slaan. Drie jaar geleden, in juli 1999, stierf Hassan na 38 jaar regeren aan een hartaanval. Zoon en opvolger Mohammed VI kreeg een zware erfenis op zijn bord.

”Als hoogste gezagsdrager van het land moet Koning Mohammed VI zich in naam van het Marokkaanse regime verontschuldigen voor de ernstige schendingen van de mensenrechten die zijn vader beging, vindt Abderrahim Berrada, een advocaat die verscheidene slachtoffers van de repressie onder koning Hassan II verdedigd heeft.

Toch blijkt de nieuwe koning hoop op verandering te wekken. In een van zijn eerste beslissingen na de troonopvolging keerde Mohammed voormalige gevangenen en hun familie compensaties uit. In een ander krachtig gebaar ontsloeg hij minister van Binnenlandse Zaken Driss Basri, die twintig jaar lang de machtige rechterhand van zijn vader was geweest. Verder mochten de ex-gevangenen vrijuit hun verhaal doen en hun lijden publiceren.

Die nieuwe wind geeft de mensenrechtenactivisten nu de moed te eisen dat rechtvaardigheid geschiedt. Zij willen dat de schuldigen voor bijna veertig jaar repressie hun verantwoordelijkheid opnemen en hun straf ondergaan. Een deel van de mensen die in Marokko misdaden tegen de menselijkheid pleegden, bezet nog steeds sleutelposities in het land. Volgens advocaat Berrada maakt de huidige regering onder de socialist Abderrahmane Youssoufi weinig aanstalten om die misdadigers rekenschap te vragen. De mensenrechtenorganisaties hopen daarom steun te krijgen van hun nieuwe koning. Zij noemen de kwestie essentieel voor de toekomst van het democratische proces dat in Marokko schuchter ingezet is.

De mensenrechtenactivisten presenteerden een lijst met 14 namen van regeringsleden en legerofficieren die vervolgd dienen te worden voor misdaden tegen de menselijkheid. Generaal Husni Benslimane, hoofd van de Royal Gendarmerie, Hamidou Anigri, hoofd van de inlichtingendienst DST en Mahmoud Archane, parlementslid en partijvoorzitter van de Democratische en Sociale Beweging (MDS) zijn enkele prominente namen op de lijst.