Ngo's noemen Europese subsidievoorstellen 'halfbakken'

Dinsdag pakte de Europese Commissie uit met een nieuwe landbouwhervorming toegespitst op vier Zuiderse producten: suiker, tabak, katoen en olijfolie. Die ‘gevoelige’ producten bleven buiten schot in de Europese landbouwhervorming die in juni werd aangekondigd. Na de mislukking van de Wereldhandelstop in Cancun wil de Europese Commissie nu ook die sectoren hervormen.

Dat betekent dat de productiegebonden subsidies voor suiker, tabak, katoen en olijfolie worden afgeschaft en vanaf 1 januari 2005 geleidelijk worden vervangen door inkomenssteun voor de boeren. De internationale ngo’s die het thema volgen, vinden de Europese plannen een nieuwe klap in het gezicht van de ontwikkelingslanden. Ze daarmee naar de mislukte handelstop in Cancun, waar de Amerikaanse en Europese landbouwsubsidies het grootste struikelblok vormden.

Too little, too late, zegt Tim Rice van de Britse groep ActionAid. Na de instorting van de onderhandelingen in Cancun, aanvaarden de ontwikkelingslanden geen halfbakken plannen meer van de kant van de Europese Commissie. Het is tijd voor een omvattende wijziging. Dat betekent onder meer de afschaffing van alle exportsubsidies.

De EU blijft het onverdedigbare landbouwbeleid verdedigen, zegt Kevin Watkins van Oxfam. In de landbouw wordt het recht van de armste landen ondergeschikt gemaakt aan cheques voor de grote boerderijen. Het is hoog tijd dat het Europese landbouwbeleid met wortel en tak hervormd wordt.

De nieuwe voorstellen bevatten overigens veel kleine lettertjes: voor katoen wordt vanaf 2005 slechts 60 procent van de oude subsidieformule hervormd, en de productiesubsidies voor tabak doven uit over een periode van drie jaar. Wat betreft suiker, één van de belangrijkste exportproducten voor arme landen, twijfelt de Commissie nog tussen drie opties: een voortzetting van het huidige regime, een volledige liberalisering van de sector, of een vermindering van de gegarandeerde prijs voor suiker. De Europese suikerindustrie slikt 1,8 miljard dollar subsidies per jaar. De kunstmatige Europese suikerprijs bedraagt als gevolg daarvan het drievoud van de internationale suikerprijs.