Roep om interventie noord-Mali groeit

De toezegging van Obama vormt een reactie op de oproep van de VN-Vluchtelingenorganisatie UNHCR om 153 miljoen dollar (125 miljoen euro) bijeen te brengen. Er was tot op heden nog maar 22 procent binnen. “We hebben gezegd dat er een ramp wacht als we voor eind september geen extra geld zouden krijgen”, zegt een medewerker van de organisatie, die anoniem wil blijven.

Geweld

Bijna een kwart miljoen Malinezen zijn gevlucht naar buurlanden en ongeveer 155.000 mensen zijn gevlucht nar andere gebieden in eigen land, is de schatting. Het noorden van het land is in bezit genomen door verschillende bewapende groepen. De twee belangrijkste zijn Ansar Dine, een islamistische groep die verwant zou zijn aan Al Qaeda in de Islamitisch Maghreb, en het MNLA, het leger van Touaregrebellen die een eigen staat willen. Eind mei kondigden ze aan samen te werken en de sharia in te voeren, maar aan die samenwerking kwam al snel een eind. Vooral Ansar Dine lijkt erg gewelddadig op te treden en ook gebouwen aan te vallen die door de VN worden beschermd.

Volgens velen mag de zorg om het noorden niet betekenen dat het zuiden wordt vergeten. Het was begin dit jaar de staatsgreep daar, in Bakamo, die de stabiliteit ondermijnde, en er kan alleen een oplossing komen als het zuiden zijn zaakjes weer op orde heeft. Tommy Vietor, woordvoerder van de Amerikaanse Veiligheidsraad, riep de interimregering daarom op te werken aan verkiezingen “zonder uitstel, zodat serieuze voorbereidingen kunnen beginnen”.

Intussen wordt de roep om ingrijpen in het noorden met de dag sterker. De regering van Mali gaat het Internationaal Strafhof vragen om een onderzoek naar de gebeurtenissen, waaronder het gebruik van kindsoldaten.

Afdaling in de hel

De Internationale Federatie voor Mensenrechten, een platform voor 150 organisaties, zei gisteren dat Mali “afdaalt in de hel” met “verkrachtingen, standrechtelijke executies en plunderingen”.

De Franse minister van Buitenlandse Zaken, Laurent Fabius, zei gisteren dat militaire inzet in het noorden “waarschijnlijk” zal zijn. Hij ziet dat als taak van Afrikanen, maar vindt het waarschijnlijk dat ze daar internationale hulp bij krijgen — ook al hebben de VS en de VN Veiligheidsraad daar tot op heden nog niet over willen praten. Wel hebben ze de Afrikaanse Unie en het West-Afrikaanse blok Ecowas opgeroepen om deze maand nog een plan te maken voor een “stabilisatiemacht”.

De Amerikaanse regering wil helemaal niet betrokken worden bij nog een interventie, maar er zijn krachten die daar anders over denken. Een voormalige hoge functionaris van de CIA, Robert Grenier, wees woensdag naar Africom, het Amerikaanse Afrikacommando, dat nog maar sinds 2006 bestaat. Volgens hem zijn de generaals die zich met Afrika bezighouden al sinds 2001 wanhopig op zoek naar relevantie en erkenning. De opkomst van Al Qaeda in de Islamistische Maghreb is voor hen een “godsgeschenk”, aldus Grenier. Er komen het laatste jaar uit het hele continent steeds meer rapporten binnen van Amerikaanse speciale eenheden.

Drie mensen daarvan zijn in april in Mali op nog onopgehelderde wijze omgekomen. “De regering is duidelijk betrokken bij een 21e-eeuwse wedloop om Afrika”, schreef Afrikakenner Nick Turse woensdag. “De kans op opeenvolgende golven van terugslag groeit daardoor exponentieel. Mali is misschien slechts het begin, en niemand weet waar het eindigt.” In de tussentijd: houd je ogen op Afrika, zegt Turner. “Het Amerikaanse leger gaat daar nieuws maken de komende jaren.”