Sigarettensmokkel doet belastingdiensten tot 30 miljard euro per jaar mislopen
Haider Rizvi
11 augustus 2002
20 miljard pakjes sigaretten één vierde van
de hoeveelheid die elk jaar voor de export worden geproduceerd - bereiken
de overzeese klanten via illegale kanalen. Die smokkel doet de
belastingdiensten wereldwijd 25 tot 30 miljard dollar mislopen. Dat heeft
de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) opgemaakt uit documenten van
tabaksgiganten als Philip Morris en British American Tobacco.
Volgens Derek Yach, de WHO-directeur voor Niet-overdraagbare Aandoeningen,
probeerden talrijke kaderleden van die bedrijven de voorbije jaren “de
sigarettensmokkel in te zetten als een wereldwijde marketingstrategie”. De
WHO wijst op de minderinkomsten voor alle betrokken landen die er het
gevolg van zijn, maar zegt dat de praktijk ook het roken in de hand werkt.
“Gesmokkelde sigaretten zijn goedkope sigaretten, en goedkope sigaretten
betekent dat jongeren en armen meer gaan roken,” zegt Yach. Bij smokkelwaar
kunnen overheden ook niet afdwingen dat er waarschuwingen op de pakjes
komen, dat bepaalde additieven worden vermeden of dat de sigaretten niet
aan jongeren worden verkocht.
De WHO maakte haar cijfers over de smokkel de afgelopen week bekend in New
York, op een conferentie ter voorbereiding van de volgende internationale
onderhandelingsronde over de Kaderconventie ter Beperking van het
Tabakverbruik (FCTC). Over dat verdrag wordt al twee jaar onderhandeld. De
niet-gouvernementele groepen die de grootste voorstanders zijn van een
dergelijke conventie, waren boos dat de Verenigde Staten ervoor gezorgd
hadden dat ook de grote tabaksfirma’s de smokkelconferentie konden
bijwonen. Die verdedigden daar de stelling dat de smokkel van sigaretten
vooral in de hand wordt gewerkt door hoge accijnzen.
De ngo’s beweren dat de grote sigarettenproducenten er via de Amerikaanse
delegatie al goed in zijn geslaagd het ontwerp voor de kaderconventie af te
zwakken. Volgens het Center for Responsive Politics, een Amerikaanse
actiegroep, heeft de tabaksindustrie meer dan zeven miljoen dollar
bijgedragen aan de verkiezingscampagne van president George W. Bush. De
Amerikaans volksvertegenwoordiger Henry Waxman zegt dat de Amerikaanse
regering bij de onderhandelingen over de kaderconventie op aangeven van
Philip Morris verzet heeft aangetekend tegen een wereldwijd verbod op
tabaksreclame en tegen de verplichting ook in ontwikkelingslanden
waarschuwingen aan te brengen op pakjes sigaretten.
Momenteel telt de wereld ongeveer 1,27 miljard rokers. In veel
ontwikkelingslanden stijgen de aantallen rokers nog steeds. Als die trend
niet wordt omgebogen, zullen er volgens gezondheidsexperts tegen 2030 per
jaar meer dan 10 miljoen rokers sterven aan de gevolgen van hun verslaving.