Spanje wil relatie tussen Cuba en EU herstellen
Patricia Grogg en Rudy Pieters
20 oktober 2009
“Spanje zou de relatie tussen Cuba en de Europese Unie willen verbeteren.” Dat zei de Spaanse minister van Buitenlandse Zaken Miguel Ángel Moratinos tijdens een tweedaags bezoek aan het eiland. De relatie is al jaren verzuurd.
Spanje, dat op 1 januari 2010 het EU-voorzitterschap van Zweden overneemt, wil het conflict tussen de EU en Cuba van de baan. Dat conflict bereikte een hoogtepunt toen de Europese Unie in 1996 de zogeheten Gemeenschappelijke Houding aannam. Vooral op aansturen van de vorige, conservatieve Spaanse premier José María Aznar koppelde de EU zijn relatie met Cuba aan democratische hervormingen op het eiland.
Voor Havana is de EU-houding een onaanvaardbare inmenging in binnenlandse aangelegenheden. De Cubaanse regering wil pas praten als de EU zijn Gemeenschappelijke Houding intrekt. Het herhaalde dat gisteren nog eens in een communiqué.
Voor de intrekking van de Gemeenschappelijke Houding is unanimiteit nodig. Verscheidene EU-landen liggen nog dwars, onder meer Duitsland en Groot-Brittannië.
Obama
Voor analisten is de houding van Spanje van doorslaggevend belang in de toenadering tussen Cuba en de EU. Die toenadering wordt ook in de hand gewerkt door de minder gespannen relatie tussen Cuba en de VS sinds het aantreden van president Obama.
De socialistische regering-Zapatero, die in 2004 aantrad, haalt zelf al enkele jaren de banden met Cuba aan. Beide landen spraken af geregeld gesprekken te houden over gemeenschappelijke thema’s, ook over mensenrechten. Diplomatieke bronnen bevestigden vandaag aan de Spaanse krant El País dat dit ook tijdens het pas afgelopen bezoek is gebeurd.
Twee jaar geleden bracht Miguel Ángel Moratinos een eerste bezoek aan het eiland. Bij zijn tweede bezoek, dat gisterenavond afliep, had hij ontmoetingen met de Cubaanse president Raúl Castro, minister van Buitenlandse Zaken Bruno Rodríguez en kardinaal Jaime Ortega.
Volgens Moratinos werpt de nieuwe Spaanse houding vruchten af. “Vandaag is er een open, solidaire, toegewijde samenwerking”, zegt hij.
Ten teken dat de tijden veranderd zijn, opende hij bij zijn bezoek een technisch kantoor van het Spaanse Agentschap voor Internationale Samenwerking in de Lonja de Comercio, een gerestaureerd gebouw in de oude stadskern van Havana. In nauwelijks twee jaar heeft Spanje zijn ontwikkelingshulp aan Cuba verdubbeld, van 17 miljoen euro in 2007 naar 34 miljoen.
In februari vindt een nieuwe officiële ontmoeting plaats tussen Spanje en Cuba, in Madrid deze keer.