Tientallen CIA-gevangenen vermist

Een nota die vorige week werd vrijgegeven, bevestigde dat de CIA in mei 2005 minstens 94 mensen vasthield. Voormalig president George W. Bush erkende in september 2006 het bestaan van het CIA-programma en zei dat 14 personen van de geheime gevangenissen naar Guantánamo waren overgeplaatst en dat vele anderen met “weinig of geen toegevoegde inlichtingenwaarde” naar hun eigen land waren gebracht “voor vervolging of aanhouding door hun regering”.
Bush zei toen niets over hun identiteit of bestemming. Sommige gevangenen zijn sindsdien vrijgelaten door andere landen maar het is nog steeds onduidelijk wat er met tientallen anderen is gebeurd.

Pakistan, Egypte, Jordanië en Libië

Volgens Pro Publica, een groep voor online-onderzoeksjournalistiek, hebben vroegere medewerkers van de regering-Bush verklaard dat de CIA in de zomer van 2006, net voor Bush’ erkenning van het CIA-programma, wekenlang gevangenen heeft overgebracht naar Pakistan, Egypte en Jordanië.
De organisatie zegt dat de groep CIA-gevangenen kleiner werd na de onthulling van het bestaan van de geheime gevangenissen door The Washington Post in november 2005.
Door het herstel van de diplomatieke banden tussen de VS en Libië in mei 2006 kon de CIA ook daar gevangenen naartoe sturen.

Obama onder druk

“Als die mannen nu wegrotten in een Egyptische cel, dan kan de regering niet doen alsof het CIA-programma helemaal afgesloten is”, zegt Joanne Mariner van de mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch. “De publicatie van de nota’s van het ministerie van Justitie over de geheime CIA-gevangenissen was een belangrijke eerste stap, maar de regering-Obama moet bekendmaken wat er met elke persoon die door de CIA werd vastgehouden, is gebeurd en waar hij zich bevindt.”
“Zolang de Amerikaanse regering het lot en de verblijfplaats van deze personen niet uitklaart, zijn het vermiste personen, en vermissing is een van de zwaarste internationale mensenrechtenschendingen”, zegt Margaret Satterthwaite, professor rechten aan de New York University.

Bagram

Ondertussen vraagt de American Civil Liberties Union (ACLU) dat de regering gegevens vrijgeeft over de identiteit en behandeling van gevangenen in Bagram in Afghanistan.
“De opsluiting van honderden gevangenen in Bagram door de Amerikaanse regering is in geheimzinnigheid gehuld”, zegt advocaat Melissa Goodman van ACLU. “In Bagram zitten veel meer gevangenen dan in Guantánamo, en naar verluidt in slechtere omstandigheden en met minder mogelijkheden om hun aanhouding aan te vechten. Toch wordt zeer weinig openbaar gemaakt over de Bagram-gevangenis of over de gevangenen daar.”
Volgens recente berichten houdt het Amerikaanse leger meer dan 600 mensen vast in Bagram, niet alleen Afghanen maar ook andere buitenlanders. Sommige gevangenen zitten er al zes jaar zonder dat ze juridische bijstand kregen. Pas onlangs mochten ze contact hebben met hun familie.
Ten minste twee Bagram-gevangenen zijn overleden. Onderzoekers van het Amerikaanse leger kwamen tot de conclusie dat het om moord ging.