Vrede voor Nagaland komt dichterbij

Waarschijnlijk zal de federale regering nu eerst het twaalf jaar oude
verbod op de Marxistisch geïnspireerde NSCN-IM opheffen. NSCN staat voor
National Socialist Council of Nagaland, en IM verwijst naar de namen van de
twee leiders van de grootste factie van die beweging, Thuingaleng Muivah en
Isak Chisi Swu. Als hun beweging weer wettelijk toegelaten is, verhindert
niets de twee de uitnodiging van premier Atal Bihari Vajpayee aan te nemen
en in New Delhi onderhandelingen aan te vatten over de politieke toekomst
van Nagaland.

De Indiase regering zegt een oplossing te willen bereiken die alle Naga’s
tevreden stelt. Dat is een uitspraak met een zware lading, want de
rebellen in Nagaland hebben altijd voor een onafhankelijke staat voor alle
Naga’s gevochten - een gebied dat zou bestaan uit Nagaland zelf, maar ook
uit delen van de aangrenzende deelstaten Assam, Manipur en Arunachal
Pradesh en zelfs uit een stuk van Birma waar ook etnische Naga’s leven. De
inwoners van Nagaland en de omliggende gebieden behoren tot de
Indo-Tibetaanse volksgroep en zijn voor 80 procent christenen. Nog voor de
dekolonisatie van India in 1947 namen groepen Naga’s de wapens op om voor
hun onafhankelijkheid te strijden.

Door de maximalistische houding van de rebellen zijn de onderhandelingen
met vorige regeringen altijd afgesprongen. De splitsing van de
guerrillabeweging in twee rivaliserende facties, de NSCN-IM en de NSCN-K,
maakte de situatie in de jaren 80 nog ingewikkelder. Maar na een
intensivering van de gewapende acties in de eerste helft van de jaren 90,
zijn de rebellen zich de jaren daarop toch gematigder beginnen op te
stellen. In 1997 besloot de NSCN-IM een staakt-het-vuren te respecteren en
begon de groep in het buitenland te onderhandelen met de federale regering.
Sinds 2001 laat ook de NSCN-K de wapens zwijgen; ook die groep praat
inmiddels met de regering.

De NSCN-IM en regeringsonderhandelaar K. Padmanabhaiah ondertekenden op 11
juli in Amsterdam een gemeenschappelijk communiqué waarin de unieke
geschiedenis en situatie van de Naga’s erkend wordt. De rebellenleiders
verklaarden zich bereid naar India te komen nadat alle procedurele
aspecten geregeld zijn. Impliciet hebben Thuingaleng Muivah en Isak Chisi
Swu daardoor ook toegegeven dat Nagaland deel uitmaakt van India.
Voorafgaand aan de laatste onderhandelingen in Amsterdam hadden de twee
leiders in het Japanse Osaka een ontmoeting met de Indiase premier Vajpayee
- toen werden ze officieel uitgenodigd naar India terug te keren.

Alle hinderpalen zijn nog lang niet uit de weg geruimd. Ondanks de
bestanden waartoe de federale regering de twee facties van de NSCN kon
overhalen, kunnen de twee groepen elkaar nog steeds niet zien of ruiken. De
NSCN-K, die de steun heeft van S.C. Jamir, de verkozen deelstaatpremier van
Nagaland, probeert de onderhandelingen van hun rivalen met New Delhi in een
kwaad daglicht te plaatsen. Strijders van de groep van Isak-Muivah schoten
in januari zes leden van de NSCN-K dood en worden ook verdacht van
verscheidene aanslagen op Jamir.

De regering van de aangrenzende deelstaat Manipur heeft aangekondigd dat
het plaatselijke aanhoudingsbevelen tegen de leiders van de NSCN-IM niet
zal intrekken - de rebellen zijn de voorbije jaren ook in die deelstaat
actief geweest. De niet-Naga’s in Manipur hebben met gewelddadige protesten
duidelijk gemaakt dat ze niet zullen dulden dat de Naga-districten van hun
deelstaat zouden worden afgescheiden en bij Nagaland gevoegd. Ook de
deelstaatpremier van Assam, Tarun Gogoi, heeft verklaard dat hij zich niet
gebonden voelt door het bestand tussen de federale regering en de
rebellengroep en dat de NSCN-IM in zijn deelstaat verboden blijft.

Maar het bestand en de geleidelijke transformatie van de rebellen in
politici zorgt er wel voor dat burgerorganisaties in Nagaland nu voor hun
mening durven uitkomen en steeds luider protesteren tegen geweld,
intimidatiepogingen, afpersingen en mensenrechtenschendingen - ooit het
handelsmerk van de deelstaat. Zowat 50 vertegenwoordigers van
niet-gouvernementele organisaties reisden in januari naar Bangkok om daar
vijf dagen lang met Muivah en Isak te overleggen. Hun druk zou de rebellen
definitief de vredesweg moeten doen inslaan.