'VS moeten betrekkingen met Afrikaanse moslims verbeteren'

In het rapport wordt ook gepleit voor extra economische hulp aan Afrika. Die zou vooral moeten bestaan uit investeringen in olie- en gasproducerende landen in West-Afrika. Die landen zullen naar verwachting in 2015 zorgen voor 20 procent van de Amerikaanse olie-import.

”Als deze landen stabieler worden, slim investeren, hun bestuur verbeteren en de wet respecteren, dan zullen de positieve gevolgen daarvan in de hele regio merkbaar zijn,” aldus het rapport. ”Tegelijkertijd wordt daarmee tegemoet gekomen aan Amerikaanse doelen: stabiliteit, bestrijding van terrorisme, ontwikkeling en bevorderen van democratie en mensenrechten.”

De taakgroep die de studie uitvoerde, werd ingesteld door het Centre for Strategic and International Studies (CSIS). Onder de leden bevonden zich prominente oud-beleidsmakers van zowel Republikeinse en als Democratische zijde, inclusief voormalig Afrika-verantwoordelijke van de regering van George W. Bush, Walter Kansteiner.

Het rapport sluit aan bij de huidige koers van de Amerikaanse regering. Het enige nieuwe is het voorstel voor een ‘moslim-outreach’ in de regio bezuiden de Sahara. Dat initiatief zou een halt moeten toeroepen aan de verspreiding van de fundamentalistische islam in de Hoorn van Afrika, de Sahel en West-Afrika, waar de landen met de meeste moslims liggen. ”Afrika telt 300 miljoen moslims en is daarmee een vruchtbare regio voor moslimextremisten om mensen rekruteren. Maar voor de VS biedt die situatie het een unieke mogelijkheid om betrekkingen aan te gaan met de moslimwereld.”

Met het voorgestelde outreach-initiatief is ongeveer 200 miljoen dollar per jaar gemoeid. Dat geld is bestemd voor ontwikkelingshulp, onderwijsprogramma’s en om druk uit te oefenen op Saudi-Arabië. Dat land zou een halt moeten toeroepen aan de geldstroom van Arabische liefdadigheidsinstellingen naar Afrika. Met dat geld zouden radicale moslimsgroeperingen gefinancierd worden.

Tegelijkertijd zou de anti-terrorismepolitiek verder aangescherpt moeten worden. Dat kan door het tegengaan van de smokkel van lichte wapens, het verbeteren van het inlichtingenwerk, het trainen van Afrikaanse veiligheidsdiensten, militairen en vredestroepen en door de Amerikaanse militaire aanwezigheid in de regio te versterken.

Na de aanslagen van 11 september 2001 op het World Trade Centre en het Pentagon, heeft de regering-Bush de militaire banden verschillende Afrikaanse landen, waaronder Kenia en Nigeria, verstevigd. In Djibouti en aan de Afrikaanse Westkust werden 2.000 extra militairen van de Special Forces gestationeerd.

Militaire aanwezigheid alleen is niet genoeg, stelt het rapport; ook de omstandigheden die terroristen aantrekken, moeten veranderd worden. ”Terroristen weten vooral mensen te rekruteren in sterk verarmde landen waar grote groepen mensen gemarginaliseerd worden, waar etnische verdeeldheid heerst en waar de mensenrechten en de democratie vaak slecht beschermd worden.”

Washington zou daarom meer steun moeten geven aan de Verenigde Naties en regionale vredesmissies in Afrika, stelt de taakgroep, die Sudan noemt als een van de landen die speciale aandacht verdienen. Afrika wordt te veel gezien als een grote humanitaire ramp, en te weinig als een mogelijkheid om de Amerikaanse betrokkenheid bij vrede en opbouw te demonstreren. In het rapport wordt ook speciale aandacht gevraagd voor Somalië, ”gezien de rol die dat land speelt als uitvalsbasis voor al-Qaedaleden”.

Op economisch gebied wordt in het rapport gepleit voor doorgaande liberalisering van de regionale markten, meer steun voor pogingen om de financiële sector te hervormen en voor binnenlandse en buitenlandse investeringen.

De taakgroep prijst het aids-beleid van de regering-Bush, maar stelt dat het meer multilateraal moet worden. Van de 15 miljard die Bush heeft uitgetrokken voor het aids-bestrijdingprogramma, gaat slechts 1 miljard naar het Globaal Fonds voor de Strijd tegen Aids, Tuberculose en Malaria, een multilateraal initiatief. (JS/PD)