Worden vrouwen gedwongen gesteriliseerd in Namibië?

Hoewel de staat contracten kan overleggen waaruit blijkt dat de vrouwen toestemming hebben gegeven hadden voor de sterilisatie, denken de advocaten van de vrouwen dat het wel degelijk zinvol is om de rechtszaak te beginnen. De advocaten hopen te bewijzen dat de overheidsinstanties niet de juiste procedures gevolgd hebben. Vrouwen zouden mogelijk gedwongen zijn toestemming te geven voor de sterilisatie en in verschillende gevallen zou niet duidelijk zijn uitgelegd waarvoor de vrouwen tekenden.
De rechtbank in Windhoek begint vandaag met het horen van drie vrouwen. Zij eisen een schadevergoeding van ongeveer 100.000 euro.

Gedwongen

Volgens Veronica Kalambi van het ICW, de Internationale Gemeenschap van Vrouwen met hiv, werden in 2008 de eerste gevallen van gedwongen sterilisatie bekend. Tijdens een onderzoek vertelden veertig vrouwen tegen hun wil te zijn gesteriliseerd. “In augustus 2008 brachten wij het ministerie op de hoogte van de situatie,” vertelt Kalambi.
Ook bij andere mensenrechtenorganisaties in het land zijn gevallen van gedwongen sterilisatie bekend. Het in Windhoek gevestigde Legal Assistance Centre (LAC) is bezig met de bewijsvoering en documentatie van vijf bij hen bekende gevallen.
Volgens Mark Nonkes, medewerker van het LAC, is het belangrijk dat er aandacht is voor de mogelijke schendingen van de burgerrechten van deze vrouwen. “Maatschappelijke organisaties in andere Afrikaanse landen stellen zich solidair op met de vrouwen. Zo zijn er protestmarsen, petities en andere soortgelijke activiteiten gepland in landen als Zambia en Zuid-Afrika.”

Onwaar

Volgens Georg Judmann, een hooggeplaatste ambtenaar, zijn de beschuldigingen van de vrouwen onwaar. Bij toestemmingsprocedures wordt volgens Judmann juist met grote zorgvuldigheid gewerkt. “Mocht het ziekenhuispersoneel twijfel vermoeden bij de patiënt, dan wordt de procedure stopgezet. In dat geval wordt de patiënt geadviseerd naar huis te gaan, om er met familie over te spreken en een afspraak te maken met een maatschappelijk werker.”
Judmann is bang dat het proces schadelijke gevolgen zal hebben, ook als de rechtbank de ziekenhuizen in het gelijk zal stellen. “De beschuldigingen en de daarbij horende publiciteit kunnen ertoe leiden dat artsen niet meer zullen willen opereren. Patiënten kunnen hierdoor mogelijk niet de zorg krijgen die nodig is.”
Kalambi benadrukt dat het ICW niet zegt dat er niet geopereerd moet worden, maar dat vrouwen recht hebben op een goede uitleg en een zorgvuldige procedure.