Een land van impressies

Als eerste reactie moest ik lachen. Nadat ik mijn eerste “almost” gevonden had, moest ik nog harder lachen. Wanneer de voorbeelden maar bleven komen was mijn derde reactie: “Wow, ‘t lijkt echt waar!”.

Sinds we het gesprek hadden, bleef het onderwerp me achtervolgen. Ik bleef steeds nieuwe voorbeelden vinden. “De moeite waard”,dacht ik dus, “om een blogbericht te wijden aan de verschillende impressies van dit prachtige land.” Dit doe ik met een kleine twist van de meest opvallende, grappige en verbazingwekkende bijna’s. 

Vietjetair vliegt bijna nooit op tijd

Deze was de eerste bijna die we vonden. Wachtend in de vertrekhal van de luchthaven in Ho Chi Minh City, samen met dat Franse meisje waar ik het over had. Wachtend, inderdaad. Want het was twee uur dat ons vliegtuig vertraging had. We vlogen met Vietjetair, in de Vietnamese volksmond ook wel delay-airline genoemd. 

Van de zes vluchten die ik had, vloog er slechts één zo goed als op tijd.

Een vliegtuigmaatschappij die te vergelijken valt met de Ryanair van Europa als het op lowcost aankomt. Wat met Ryanair, ‘waar elke vlucht op tijd vliegt’, het verschil maakt is dat Vietjetair er de gewoonte van heeft gemaakt nooit op tijd te vliegen. Hierbij wordt van reizigers verwacht dat ze de vertragingen zelf opmerken door de aanpassingen op de informatieborden. Soms flikt de maatschappij het ook dat een vlucht opeens geschrapt wordt, zonder enige vorm van communicatie. Dan wordt je als passagier op een andere vlucht gezet, wat dan gelukkig geen enkel probleem is. Want dat is een ander opmerkelijk kenmerk van de maatschappij: Ze heeft bijna elk kwartier een vlucht naar dezelfde bestemming. Heel goed voor de environment, inderdaad.

Een boarding pass ziet er bijna uit als een boarding pass

Laat ons nog even in het schuitje van het vliegen blijven. De boarding pass die je bij Vietjet krijgt na het inchecken, is zoals het kasticketje dat je krijgt bij Delhaize of GB. Erg handig om kwijt te spelen en erg handig voor andere mensen om het in jouw plaats te gebruiken: nadat je door de douane bent, checken ze niet meer of de naam op het kasticket overeenkomt met de naam op uw paspoort.

Elke dag sterf je bijna

Deze titel moet ook weer niet al te letterlijk genomen worden, ik wil niemand ongerust maken en voor alle duidelijkheid: Ik hou van dit land met al haar gekke typische kenmerken!

Over het verkeer heb ik het in vorige blogberichten al uitgebreid gehad, maar toch is het het vermelden nogmaals waard, want dit is een heel opvallende en een niet te negeren bijna. De laatste weken op de fiets zijn niet altijd even gelukzalig meer geweest. De momenten dat ik op mijn tanden moet bijten om me niet te druk te maken, volgen elkaar iets vaker op. Vietnamezen hun gedrag in het verkeer, ik probeer er met de glimlach op het gezicht aan te wennen…

Ik had het al gemerkt en ik pas me er aan aan, maar het valt soms moeilijk te begrijpen: ‘t Is altijd en overal ieder voor zich. Als fietser is het steeds een hardere strijd om op te boksen tegen een brommer, auto of bus. De eerste minuten die ik terug in België zal zijn, vermoed ik dat ik zal genieten van de rust op de wegen. Al zal ik - alle gekheid op een stokje - het getoeter, het gevecht om als eerste het volgende verkeerslicht te halen en het geterroriseer van brommers op het voetpad zonder twijfel ook fel missen.

In bijna elke straat is een karaokebar

Dat Vietnamezen graag zingen, merk je meteen aan het aantal karaokebars waar Vietnam rijk aan is. Ik wilde het aantal opzoeken om deze bijna te kunnen staven, maar ik heb jammer genoeg geen cijfers gevonden. In elk geval, geloof me vrij: Het zijn er enorm veel. Mezelf heb ik nog gespaard voor het bezoek van zo’n bar. Ik heb me laten vertellen dat je als buitenlander ook moet oppassen, want het is één van de weinige plaatsen waar je hoeren tegenkomt en bazen van zulke bars neigen al snel je te veel aan te rekenen voor een uurtje zang en drank.

Het concept van karaoke is ook helemaal anders dan in Europa. Waar je bij ons samen zit in één grote ruimte, heeft hier elk gezelschap zijn eigen kamertje. Je hoeft je dus alleen maar belachelijk te maken voor je eigen vrienden, niemand anders kan je horen. Negatief punt hier aan is dat je op één avond waarschijnlijk ook meer dan normaal gedwongen zult worden het podium op te gaan.

Een Vietnamees krijgt bijna alles mee op zijn brommer

Niet overdreven, ze zijn zot wat ze allemaal kunnen mee sleuren op hun kleine brommertjes. De prijs voor creativiteit is zonder twijfel voor de Vietnamezen. Van grote dozen en 20-liter flessen, van kippen en honden, van een tiental voetballen en feestversiering voor een trouw, tot een computer en een flatscreen… ze slagen er in werkelijk alles mee te krijgen. Neen, onze kleine camionette van thuis zullen we hier niet nodig hebben. Enkel nog op cursus “hoe stapelen” komen, want mijn actuele stapeltechniek laat te wensen over. 

Diegene die nieuwsgierig zijn, mogen binnenkort eens langs komen op het appartement van Jan en mij. Ik ben namelijk gestart met een klein project: Het vastleggen van elke crazy scooter, met als doel zoveel mogelijk foto’s te verzamelen. Van de verzamelde beelden wil ik uiteindelijk een collage maken om te printen op behangpapier. Als ik kijk naar de tot nu toe verzamelde foto’s, belooft het de moeite te worden!

Praten met de bevolking is bijna onmogelijk

Gelukkig heeft God ons handen en voeten gegeven, waardoor we zaken ook kunnen uitbeelden. Al vind ik het best wel jammer dat ik ze vaak moet gebruiken om me verstaanbaar te maken. Hoe graag ik bezig ben met talen, hoe frustrerend ik het soms vind dat het me niet lukt uitgebreid met de bevolking te praten. Verder dan basiswoorden als hallo, danku, sorry, naar links, naar rechts, rechtdoor, en woorden om eten te bestellen kom ik niet. En ookal denk je een bepaald woord te kennen, is het nog afwachten of ze je zullen begrijpen, op zo’n momenten heb je het met die verschillende uitspraken van een woord te maken. 

In Hanoi leven ongeveer 9.2 miljoen mensen, waarvan laat ons zeggen toch zeker ¼ jongeren is en daarvan spreekt slechts een kleine minderheid Engels. Ik heb er geen exacte cijfers van, maar het valt op dat het niet veel meer kan zijn.  Als je naar een bar gaat om iets te drinken of streetfood gaat eten en je ober is een jongere, heb je acht op de tien kans dat ze niet zullen begrijpen wat je vraagt.

Ik vroeg me af of het is omdat ze niet willen, omdat ze de kans niet krijgen op school of omdat ze het wel willen maar er uit luiheid geen moeite voor doen.  Thanh heeft me hier op antwoord gegeven, zij is één van mijn collega’s waarmee ik momenteel op werkuitstap ben naar één van de provincies. Ze vertelde me dat de jongeren zowel in primary (lager onderwijs) als highschool (secundair onderwijs) les Engels krijgen. Grammatica en woordenschat althans, ze leren nooit om het te spreken. Hier ligt dus de oorzaak: van zodra de jongeren zich mondeling willen uitdrukken, valt het stil. Ik kan me inbeelden dat dit een lastig gevoel moet zijn voor hen, maar heb er vertrouwen in dat dit mee met de ontwikkeling van het land zal veranderen. 

In bijna elke straat kan je streetfood eten

Eten klaargemaakt op de straat: het is één van de zaken waarvan ik het meeste houd hier in Hanoi. Het is gezellig en fantastisch lekker. Het feit dat je eender waar je bent wel een bar vindt, is geniaal. Het feit dat je bijna elke dag iets nieuws ontdekt, maakt het compleet. Ik ga het missen als ik terug in België ben. 

In België heb je het frituur, hier heb je streetfood.

In België heb je het frituur, hier heb je streetfood. Belangrijk om te weten is dat niet elke streetfoodbar hetzelfde gerecht verkoopt, elke bar heeft zijn specialiteit. En verkopen ze toch hetzelfde, dan zal het op één of andere wijze toch verschillen. Om dit lekker typische stukje Vietnam mee te nemen naar huis, heb ik me ondertussen een boek aangekocht “Hanoi Streetfood” van Tom Vandenberghe en Luc Thys (toevallig twee Vlamingen). Ze schreven 208 pagina’s vol met de lekkerste recepten van de straat. Dat ik deze recepten thuis zal uitproberen staat vast, een Aziatische winkel vinden die alle nodige ingrediënten verkoopt zal hopelijk geen al te groot probleem zijn!  

Bijna overal vind je een altaar

Het is mooi te zien hoe gelovig Vietnamezen zijn. De gelovige mensen die ik ontmoet en de gesprekken die ik met hen heb, doen me nadenken over hoe het komt dat we in België (in mijn familie- & vriendenkring althans) steeds minder bezig zijn met geloof. Een opmerkelijk verschil, iets wat me ook in Zuid-Amerika al was opgevallen.

Dat veel Vietnamezen gelovig zijn, is in de eerste plaats te merken aan het feit dat ze meerdere keren per jaar een Fortune Teller bezoeken. Ze hechten ook veel geloof aan hetgeen hij/zij voorspelt voor hun toekomst. In de tweede plaats merk je het aan het aantal altaars dat je tegenkomt in de stad. Dat ze aan voorouderverering echt veel belang hechten, besefte ik toen ik in een discotheek opeens op een klein altaar botste. Niet alleen in tempels of in een aparte kamer in het huis, maar dus zelf tot in streetfoodrestaurants, Bia Hois en discotheken vind je ze.

Ze vereren de dode door dagelijks wierook te branden voor het altaar, er bij te bidden en zaken als eten, drinken en geld te offeren. Dat de dode die ze in de discotheek vereerden hield van drinken, bleek aan het grote aantal blikjes bier dat hij/zij geofferd kreeg.

In de Bia Hoi krijg je bier voor 20 cent, da’s bijna voor niets

Bia Hoi Ha Noi, nog een voorbeeld van bars die je op elke straathoek vindt. Deze cafés zijn de enige waar “Bia Ha Noi” verkocht wordt, een bier dat in Hanoi gebrouwd wordt. Bij je bier krijg je een zakje pindanootjes en voor de hongerigen is er ook een kleine menukaart waarop Morning Glory het meest bekende gerecht is. In het Vietnamees heet het rau muông. In het Vlaams heet het blijkbaar waterspinazie (Google heeft me net wat bijgeleerd). Ik had het voor ik naar hier kwam nog nooit gegeten en ik zou het niet meer kunnen missen… het is heerlijk!

In Hanoi kom je bijna nooit tot rust

Meestal zie ik hiervan de de charmes wel in, maar ik ontken niet dat ik af en toe snak naar stilte en rust. Rust die je ‘s avonds kan vinden, na 22 uur. Op het terras van een Bia Hoi, of gewoon thuis in de zetel. Dan is de grote drukte op straat verdwenen en mochten ze er zijn, zou je vogels horen fluiten. Rond 5u ‘s morgens is de rust weer gedaan, dan staat samen met de zon ook menig Vietnamees op. Klaar voor de markt, het werk of de school.  

Tegenwoordig wordt de nachtelijke rust steeds vaker doorbroken door abnormaal felle onweders. Bliksemschichten zo adembenemend groot, kleurrijk, fysisch en op een bepaald moment zelfs angstaanjagend dat ze voor eeuwig in je geheugen staan geprint. Zoals hier heb ik ze nog nooit gezien. “Dat is nu eens Hanoiaans onweer”. Jammer dat onweders steeds gepaard gaan met felle regenbuien, anders had ik die kracht van de natuur eens kunnen vastleggen op foto. Kansen had ik genoeg, maar telkens van top tot teen doorweekt. Jullie zullen dus zelf eens tot hier moeten komen om het te aanschouwen, weer of geen weer: het zijn de kleine dingen die gelukkig maken.

Ik geloofde bijna dat Vietnam anders is

Tot ik met Filip, mijn Vlaamse stagementor bij VVOB,  bij het middageten, een goede kom Bun Cha (nog zo’n gerecht dat niet gewoon lekker is) zat te praten. Als je mijn vorig blogbericht– authenticiteit versus massatoerisme – gelezen hebt, weet je vast nog dat een vrouw na haar huwelijk intrekt bij de familie van de echtgenoot. Dat het vast staat dat de vrouw hier ook voor altijd zal blijven, wisten we nog niet. Het is blijkbaar verboden om te scheiden in Vietnam. Dat hierdoor veel mensen vreemd gaan, moet niet in twijfel getrokken worden.

Maar waar ik pas echt vol ongeloof naar zat te luisteren – de Bun Cha viel bijna uit mijn mond – is toen Filip vertelde dat een in 2009 uitgevoerd onderzoek van Women’s Union (het toenmalig Unifem) aantoonde dat 2 op 3 van de Vietnamese mannen het normaal of aanvaardbaar vindt dat een vrouw geslagen wordt.  Een vrouw moet volgens hen gehoorzamen en haar plaats kennen. Een goed voorbeeld van onderdrukking of een goed voorbeeld van een Vietnam dat vooruit gaat en toch achter blijft?

Een goed voorbeeld van onderdrukking of een goed voorbeeld van een Vietnam dat vooruit gaat en toch achter blijft?

Ik ga me er niet over uitspreken, want ik heb me ook laten vertellen dat ik moet opletten met wat ik hier schrijf. Blijkbaar wordt alle online verkeer gescand door de overheid. Zoekopdrachten op online zoekmachines, blogs, zelfs mailverkeer… de overheid heeft honderden mensen in dienst om de hele dag door te screenen wat er leeft, wat er gezegd wordt en of er ergens één of andere opstandeling vijandelijke activiteiten heeft naar de staat toe. Sociale media als Facebook en Twitter zijn zelfs afgesloten, ze zijn enkel bereikbaar via een open DNS of via de mobiele site. 

Van de radio, tot de televisie, het internet en elke toerist die het land passeert. Ze hebben alles in handen. Ik wil niet weten wat ze van mij weten, ik heb zo’n klein vermoeden dat het angstaanjagender zal zijn als de kracht van sommige bliksemschichten.

Bijna vergeten…

Ik zit hier op stage. Laat ons afsluiten met hier kort over uit te wijden. Ondertussen ben ik aan de laatste bocht voor de finish aangekomen: nog slechts vijf weken stage voor mij. De laatste weken is het vrij druk. Zo ben ik bezig met het organiseren van een workshop voor de schrijfvaardigheden van de staff te verbeteren, met als doel de kwaliteit van de artikels die op de site van de organisatie belanden, verhoogt. Daarnaast ben ik ook bezig met het ontwerp van posters met tips voor de Teacher Training en het ontwerp van een introductiefilmpje voor VVOB Vietnam. Naast nog wat kleine taakjes werk ik ook aan een draagvlakverbredende activiteit, rond gelijke kansen in het onderwijs. Een activiteit die ik in België zal organiseren en waarvoor ik hier voorbereidend werk doe. VVOB heeft me de kans gegeven een school in Quang Nam te bezoeken, één van de provincies van Vietnam. Daar mocht ik interviews afnemen met verschillende studenten en hun leerkrachten. Hoofddoel was om hun visie over gelijke kansen in het onderwijs te weten te komen, subdoel hun persoonlijke ervaring met Career Guidance te bespreken. Career Guidance is één van de twee programma’s van VVOB Vietnam, waarin studenten de kans krijgen om tijdens hun secundaire opleiding te weten te komen welke studie ze best verder studeren op de universiteit. Het is een richting waar ze zichzelf leren kennen, waarna ze hopelijk de juiste beslissing nemen om verder te studeren. 

Hopelijk, ja. Want het is me opgevallen dat, ook al beweren ze van wel, ze toch niet altijd naar hun persoonlijke interesses kijken. Meer dan goed voor hen is, vinden ze geld het belangrijkste. Ze zullen een opleiding niet kiezen omdat die hen interesseert, ze neigen eerder een opleiding te kiezen als ze weten dat ze met het diploma later veel geld kunnen verdienen. Dit is ook het enige advies dat ze vragen van hun leerkrachten “Als ik dit studeer, zal ik dan later een job kunnen vinden waar ik veel mee zal verdienen?” 

Over gelijke kansen in het onderwijs konden ze jammer genoeg niet veel vertellen. De term zelf kenden ze ze niet, pas nadat ik voorbeelden aanbracht konden ze vertellen dat op hun school iedereen gelijk is. Of je nu van een arme of een rijke familie komt, iedereen is vrienden. Of je nu slim of dom, een jongen of een meisje, gehandicapt of niet… bent, de leerkracht behandelt je hetzelfde.

Het klinkt allemaal heel mooi maar om met 100% zekerheid te weten of het ook echt zo is zal het nog even duren, tot ik de hele situatie geanalyseerd heb. Ik gok dat dit nog interessant kan worden, so

I keep you up to date!