De wereldorde wankelt en de defensie-uitgaven rijzen de pan uit. In zulke tijden bieden de rapporten van het Stockholm Peace and Research Institute (SIPRI) een broodnodige houvast. Dan Smith, directeur van het gezaghebbende vredesinstituut, gidst MO* langs de brandhaarden van de wereld.

Twee jaar geleden kwamen de Taliban opnieuw aan de macht in Afghanistan. Vrouwen en verdedigers van mensenrechten betalen daarvoor een hoge prijs. Maar de strijdbaarheid van Afghanen is niet gebroken, zeggen twee vooraanstaande activistes, Sima Samar en Razia Arefi. ‘Kennis kan je niet afnemen.’ 

Vorige week kwam het in het noorden van Kosovo tot zware confrontaties. Daarbij raakten ook militairen van de NAVO-vredesmissie gewond. Compleet uiteenlopende interpretaties van de feiten vormen een haast ritueel onderdeel van het etnisch-politieke opbod, schrijft UGent-onderzoeker Pieter Troch.

Angst is een slechte raadgever en dat vertaalt zich ook in de Europese militaire budgetten, ziet MO*journalist John Vandaele. ‘De focus bij NAVO-landen ligt nu op die 2% defensiebudget, maar de echte uitdaging was en blijft Europese samenwerking.’

Het Belgische defensiebudget optrekken tot bijna 1,6% van ons nationale inkomen biedt geen garanties dat Defensie efficiënt en strategisch zal worden georganiseerd. Dat schrijft Jorge Hersschens, die lid is van de werkgroep Internationale veiligheid en ontwapening bij Pax Christi Vlaanderen.

In 2020 stegen de wereldwijde militaire uitgaven tot bijna 2000 miljard dollar, een record. De landen die het meeste aan hun leger uitgaven: de VS, het VK, China, India en Rusland. Een fractie van dat geld zou een enorm verschil maken in de strijd tegen armoede, klimaatverandering of de pandemie.

Al was het een snertjaar, MO* probeert het af te sluiten met een positieve noot. Gie Goris, oud-hoofdredacteur van MO*, vindt een lichtpuntje op 24 oktober, de dag waarop Honduras het VN-Verbodsverdrag op Kernwapens ratificeerde.

De ondertekening van het VN-kernwapenverbod is positief nieuws. Er is echter geen enkele vooruitgang geboekt met de kritieke kwestie van nucleaire ontwapening, schrijft Jorge Hersschens. De rijke kernwapenstaten weigeren over het kernwapenverbod te onderhandelen, laat staan het te ondertekenen.

Nee, de wereld wordt niet opnieuw netjes en overzichtelijk na de komende verkiezingen in de Verenigde Staten. Washingtonwatcher Bert De Vroey doet de reality check: hoe ver loopt een wereld met president Joe Biden uiteen van een tweede keer Trump? ‘Er is te veel veranderd, het is niet zomaar een kwestie van een reset.'

Hoe de wereld vandaag geregeerd wordt, wordt duidelijker wanneer je Libië onder de loep neemt. Nemen nieuwe machten de leiding over van de Verenigde Staten, en zijn vrede en stabiliteit een mogelijkheid? ‘Militair ingrijpen gebeurt vandaag ook door regionale machten’, zegt Ghassan Salamé, tot maart nog VN-gezant voor Libië. ‘En dat is een geva ...

Vredesbewegingen vrezen voor een nucleaire wedloop op Europees gebied nu het INF-verdrag na ruim 30 jaar afloopt. Ze zien de stopzetting van het verdrag als een ernstige veiligheidsbedreiging. ‘Trump speelt Russische roulette met de Europese veiligheid.’

België heeft Amerikaanse kernwapens op de NAVO-basis in Kleine-Brogel. Ons land blijft gekant tegen het VN-verbod op kernwapens. Staan we aan de foute kant van de geschiedenis?