Deze Burkinese jongeren geven de strijd tegen armoede en corruptie niet op

Burkina Faso is een land dat heel wat heeft meegemaakt tijdens de afgelopen decennia. In minder dan zestig jaar onafhankelijkheid heeft de Burkinese bevolking keer op keer verzet geboden tegen de corruptie en het machtsmisbruik van de machthebbers. Na jarenlang gedomineerd te zijn geweest door de Fransen, werd Opper Volta in 1960 onafhankelijk. In 1984 veranderde toenmalig president, Thomas Sankara, de naam naar Burkina Faso. Het betekent letterlijk ‘Le pays des hommmes intègres’, een naam waar bevolking heel trots op is.

Naar aanleiding van de campagne ‘Stort regen voor Burkina Faso’ nodigde Broederlijk Delen acht Burkinese jongeren uit om kennis te maken met Vlaanderen en te getuigen over hun land. Acht weken lang hebben ze de verschillende Vlaamse provincies bezocht en er toespraken gehouden.

Twee van die jongeren zijn Ismaël Compaoré en Bernard Sawadogo, respectievelijk journalist en militant voor de jongerenbeweging ODJ (Organisation Démocratique de la Jeunesse). In een interview trachten ze de recente, belangrijke gebeurtenissen in de recente geschiedenis van het land te duiden en dompelen ze ons in in een wereld waar armoede, extreme klimaatomstandigheden en politieke instabiliteit het leven allesbehalve simpel maken. 

Een kwetsbaar land

‘Burkina Faso is een heel jong land. We zijn pas onafhankelijk sinds 1960, en hebben sinds die dag aan heel Afrika laten zien wat we in onze mars hebben’. Aan het woord is Bernard Sawadogo. Hij leidt een team van om en bij drieduizend vrijwilligers binnen ODJ, een jongerenorganisatie die opkomt voor de rechten van jongeren en hen een stem geeft.

‘Het zijn enorm boeiende tijden voor de Burkinese bevolking. In 2014 hebben we het onmogelijke mogelijk gemaakt: toenmalig president Blaise Compaoré, de dictator die al 27 jaar aan de macht was, hebben we eigenhandig verdreven en nieuwe, democratische verkiezingen kunnen eisen’, vertelt hij. ‘Wat de Burkinese bevolking het meeste kenmerkt, is haar ongelooflijke strijdlust, waarmee ze al verschillende rechten heeft kunnen afdwingen van een regering die vooral bezig is zichzelf te verrijken en de bevolking laat stikken.’ 

Vertrouwen ontbreekt

De huidige regering onder leiding van president Christian Kaboré (59) werd eind 2015 democratisch verkozen. Dat neemt niet weg dat de regering niet zo zeer op de steun en het vertrouwen van de bevolking kan rekenen. Ismaël Compaoré, een jonge journalist die in hoofdstad Ouagadougou woont en werkt: ‘Kaboré is weliswaar op een democratische manier verkozen, maar dat komt voornamelijk omdat hij de minst slechte optie was. Er werd ons veel beloofd, maar vandaag, anderhalf jaar later, is er weinig van in huis gekomen. De verwachtingen van de bevolkingen op vlak van gezondheidszorg, voeding, onderdak en justitie liggen heel hoog en overtreffen de bekwaamheid van de regering. Er wordt geen werk gemaakt van die fundamentele maatregelen, die nochtans de basis van een gezond land zouden moeten vormen. Dat is de reden waarom het volk zo gevoelig is en alles doet om het land te beschermen. We hebben uit onze fouten geleerd, en we zullen geen nieuwe totalitaire regime aanvaarden.’

‘In Burkina Faso draait alles rond multinationals, het volk wordt niet onderhouden. Het geld dat het land verdient door grond te verkopen en deals te sluiten met multinationals, valt onherroepelijk in de zakken van de regering. We hebben weinig grote, sterke ondernemingen. Vrijhandelsverdragen met westerse landen maken onze economie, die voor meer dan 80% uit landbouw bestaat, kwetsbaarder dan ooit. De prijzen van onze exportgoederen staan vast en worden bepaald door grote multinationals die ons land komen verwoesten met goudmijnen.

Nu, er zijn wel positieve zaken gebeurd, zoals de gratis gezondheidszorg voor kinderen onder de vijf jaar, maar zelfs dat is een verdienste van het volk, we hebben er hard voor moeten vechten. De regering vreest ons: we hebben al bewezen dat we sterk in onze schoenen staan en ons niet laten doen. De bevolking is voorzichtig, op haar hoede en controleert constant de regering. In heel Afrika weten ze nu hoe we afrekenen met slechte regeerders’, vertelt Ismaël.

Gezondheid, onderdak, scholing, werk. Dat zijn de verschillende sectoren waar jongeren vandaag in Burkina Faso verandering in willen zien. ‘Er zijn zoveel problemen en wij proberen om deze op de politieke agenda te brengen. Hoe kunnen we iets veranderen zonder te mobiliseren? Het is belangrijk om te strijden.’

Stappen vooruit

‘In Burkina Faso beschikt de vierde macht over een enorme kracht. Vandaag zijn journalisten vrij, maar het was een lange strijd om de rechten waarover journalisten vandaag beschikken te verwerven.

‘Er werd ons veel beloofd, maar vandaag, anderhalf jaar later, is er weinig van in huis gekomen.’

Opnieuw is het vooral dankzij het volk dat we alles hebben kunnen verwerven en dat we vandaag staan waar we staan. De publieke omroepen werden vroeger door de minister van Communicatie geleid, stel je voor! Hoe kan je dan onafhankelijk zijn? Dat is pas in 2015 veranderd.’

‘De situatie wordt beter, maar dat is een proces van lange adem. Ook als het gaat om informatiegaring is het nog steeds moeilijk. Ministers zijn in veel gevallen nog steeds de enige mensen die informatie doorspelen aan journalisten. Dat maakt ons werk niet makkelijk. Vroeger, onder Compaoré, kon je zelfs voor de rechtbank gesleept worden indien je te kritisch was tegenover de regering. Dat heeft het volk opnieuw kunnen veranderen.’

‘De regering heeft ons vertrouwen gekregen en werd anderhalf jaar geleden verkozen. Vandaag moet ze zich bewijzen. Er is nog niet genoeg concreet veranderd, ze moet nu in actie komen als ze verdere protesten willen voorkomen. We wachten af’, besluit Ismaël. 

Om een oplossing te bieden voor het watertekort in Burkina Faso is Broederlijk Delen in maart gestart met de campagne ‘Stort regen voor Burkina Faso’, die nog tot 16 april loopt. Meer info: www.stortregen.be