1.200.000 migranten in Mexico tegen einde 2019

Mexico overspoeld door ongekende migratiegolf

Daniel Arauz CC BY 2.0

Migranten in Tlaquepaque, Jalisco (Mexico)

Mexico maakt sinds november 2018 een ongekende immigratiegolf mee. Volgens officiële schattingen is die het gevolg van de grootste uittocht in de recente geschiedenis.

Van januari tot april 2019 zijn volgens gegevens van het Mexicaanse ministerie van Binnenlandse Zaken meer dan 400.000 mensen op illegale wijze de zuidelijke grens overgestoken naar Mexico.

Op de piek in het voorbije decennium trokken per jaar 140.000 tot 400.000 mensen de grens tussen Guatemala en de zuidelijke deelstaat Chiapas over.

Ten minste een derde van hen zijn kinderen en jongeren. Velen reizen zonder begeleiding of met wat er van hun familie overblijft. De meesten komen uit Centraal-Amerika, vooral uit Honduras, maar er zijn ook mensen bij uit Azië, Afrika, het Midden-Oosten, Zuid-Amerika en het Caraïbisch gebied.

Bijna iedereen trekt naar het noorden in de hoop de Verenigde Staten te bereiken, het land waarmee Mexico 3169 kilometer grens deelt. De Amerikaanse immigratie- en douanedienst zegt dat het van januari tot april gemiddeld 100.000 mensen per maand heeft tegengehouden.

Het aantal migranten is groter dan ooit. Op de piek in het voorbije decennium trokken per jaar 140.000 tot 400.000 mensen de grens tussen Guatemala en de zuidelijke deelstaat Chiapas over.

1,2 miljoen mensen

In de eerste maanden van dit jaar werd dat record al gebroken. Als de trend aanhoudt, zullen er tegen het eind van het jaar minstens 1,2 miljoen migranten Mexico zijn binnengekomen.

In deze cijferdans is de oorsprong van de gegevens opvallend. Tot vorig jaar kwamen de schattingen van niet-gouvernementele organisaties.

Nu erkent de Mexicaanse regering dat veel mensen hun land verlaten als gevolg van geweld en armoede. Minister van Binnenlandse Zaken Olga Sánchez Cordero schat dat er sinds december 900.000 illegale migranten de noordelijke grens (met de VS) hebben bereikt.

Vanwaar komt deze ongekende migratiegolf ineens? Er zijn verschillende oorzaken.

In Honduras gaat de levenskwaliteit in versneld tempo achteruit sinds de herverkiezing van president Juan Orlando Hernández in november 2017 en de politieke crisis die daar het gevolg van was.

Het Centraal-Amerikaanse land kampt al lang met een veiligheidscrisis. Daarvoor zorgen vooral drugsbendes en andere vormen van georganiseerde misdaad. Bij de jongste verkiezingen kwamen daar ook aanvallen op burgerorganisaties en mensenrechtenverdedigers bij.

Karavanen

Tegelijkertijd neemt het fenomeen van de karavanen toe. Dat ontstond in 2014 toen een grote groep migranten vanuit de zuidwestelijke deelstaat Oaxaca naar de noordelijke grens stapte. Velen bereikten hun doel en vonden humanitair asiel in de Verenigde Staten.

Dat nieuws verspreidde zich al snel in de regio, waardoor nieuwe karavanen ontstonden.

De Mexicaanse regering heeft de Hondurese denkt dat internationale smokkelbendes de karavanen promoten.

De migranten ontdekten dat het veiliger is om in grote groepen te reizen en dat de kansen om de noordelijke grens te bereiken groter worden. Ook mensenhandelaren hebben de karavanen ontdekt.

De Mexicaanse regering heeft de Hondurese autoriteiten gevraagd onderzoek te doen naar de manier waarop de karavanen worden gepromoot. Ze denkt dat internationale smokkelbendes er de hand in hebben.

Bij grenscontroles hebben medewerkers van het Nationaal Instituut voor Migratie (INM) al minderjarigen ontdekt die samen met volwassenen reizen die zich als gezinsleden voordoen.

Andere continenten

Er komen ook steeds meer migranten van andere continenten. Die hebben hun reisroute verlegd van Europa, waar de grenzen strenger worden bewaakt, naar de Verenigde Staten.

Het INM zag dit jaar al inwoners uit onder meer Afghanistan, Eritrea, Bangladesh, Nepal, Pakistan, India, China en Nigeria het land binnenkomen. In deze nieuwe migratiestromen hebben mensenhandelaars de hand, zegt Alejandro Encinas, onderminister voor Mensenrechten.

Een andere oorzaak is Cuba. “Er is een opmerkelijke toename van het aantal Cubaanse staatsburgers”, zegt minister Sánchez Cordero. “Ze trekken door Nicaragua en komen nadien ons land binnen op doorreis naar de Verenigde Staten.”

Dat is een nieuwe route. Sinds 2016 trokken duizenden Cubanen naar de VS via Venezuela en Ecuador. Nu zijn volgens het INM meer dan 1000 Cubanen gestrand aan de zuidelijke grens en nog eens 2000 in Ciudad Juárez, aan de grens met de Verenigde Staten, in afwachting van een asielvraag in de VS.

De situatie kan erop achteruitgaan, erkent de Mexicaanse overheid, omdat niets erop wijst dat de migratiestroom snel stopt. Experts zijn het erover eens dat het beleid van de linkse president Andrés Manuel López Obrador de migratie op de een of andere manier aanmoedigt.

In de zes voorgaande jaren was de strategie om de passage van illegale migranten te beperken. In 2014 zette president Enrique Peña Nieto (2012-2018) zelfs honderden militairen en agenten in om de migratiestroom in te dammen.

Dat zogeheten Zuidelijke Grens-plan stopte de stroom niet maar leidde hem af naar gevaarlijkere plaatsen.

Marshallplan

Nu is de situatie anders. Wie Mexico binnen wil, moet zich alleen bij de immigratiediensten laten registreren. Daarmee kunnen ze zelfs een tijdelijke bezoekerskaart krijgen waarmee ze in het zuidoosten van het land kunnen werken.

Experts zijn het erover eens dat het beleid van de linkse president Andrés Manuel López Obrador de migratie op de een of andere manier aanmoedigt.

Een paar weken geleden werd dat voordeel uitgebreid naar inwoners van Honduras en El Salvador. Voordien kwamen enkel migranten uit Guatemala en Belize, de meest directe buren, in aanmerking.

Tegelijkertijd voert de regering van López Obrador een investerings- en ontwikkelingsbeleid in de Centraal-Amerikaanse landen, een soort Marshallplan waarmee hij de motieven voor illegale migratie hoopt weg te nemen.

Ondertussen houden de karavanen en de exodus van Hondurezen aan.

Enkele jaren geleden vroegen maatschappelijke organisaties in Mexico om de visumplicht voor El Salvador, Honduras en Guatemala, de landen van de zogeheten Noordelijke Driehoek, af te schaffen. Experts en de Mexicaanse overheid waarschuwden toen dat dit een massale uittocht van mensen zou veroorzaken.

Honduras kan leeglopen, stelden sommigen. Die voorspelling lijkt nu uit te komen.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2776   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2776  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.