Ontwikkelingshulp op laag pitje

Analyse

Ontwikkelingshulp op laag pitje

Mattias Creffier, Gie Goris, Bart Vanacker

18 januari 2008

België gaf in 2007 maar 0,43 procent van zijn Bruto Binnenlands Product uit aan Ontwikkelingssamenwerking, terwijl dat eigenlijk 0,55 procent had moeten zijn om in 2010 zoals beloofd 0,7 procent te halen. De kersverse minister van Ontwikkelingssamenwerking Charles Michel weet de tegenvaller aan het uitblijven van schuldkwijtscheldingen, vooral aan Congo, en aan post-electoraal getalm.

In het kader van de millenniumdoelstelling van de Verenigde Naties tot een ‘eerlijk partnerschap voor ontwikkeling’ te komen, heeft België herhaaldelijk beloofd dat het tegen 2010 het equivalent van 0,7 procent van zijn Bruto Binnenlands Product wil uitgeven aan ontwikkelingslanden. Interimpremier Verhofstadt deed dat nog eens expliciet in zijn regeringsverklaring van 21 december 2007.
Volgens het ‘groeipad’ dat de vorige regering heeft uitgetekend om die 0,7%-norm te halen, moest België in 2007 0,55 procent van zijn BBP uitgeven aan ontwikkelingssamenwerking. Hoewel de definitieve cijfers pas in maart bekend zijn, gaf Michel aan dat het resultaat voor 2007 rond 0,43 procent zou liggen. ‘Een barslecht resultaat’, gaf de minister toe.

Voorspelbare achteruitgang

Michel weet de terugval, van 0,50 procent in 2006 en 0,53 procent in 2005, aan het uitblijven van concrete acties en postelectoraal getalm in het verkiezingsjaar 2007. Bovendien lijkt het erop dat de voor 2007 geprogrammeerde kwijtschelding van een groot stuk commerciële schulden aan Congo door de Nationale Delcrederedienst wordt uitgesteld tot in 2009.
Maar 11.11.11, de koepel van de Vlaamse Noord-Zuidbeweging, waarschuwt al sinds 2003 voor deze achteruitgang en legt de oorzaak bij een gebrek aan politieke wil. ‘Hoe langer men wacht om de nodige politieke wil aan de dag te leggen, hoe steiler de weg naar 0,7% in 2010 wordt. Dit betekent dat er nog ongeveer 1,5 miljard euro meer moet vrijgemaakt worden tegen 2010. 11.11.11 vreest dat als er in 2008 geen substantiële verhoging komt, het onmogelijk wordt om de 0,7%-norm nog te behalen.’

Verwachte schuldkwijtschelding bleef uit

De minister bevestigde dat hij, net als zijn voorgangers, van plan is de kwijtschelding van schulden aan ontwikkelingslanden mee te tellen als “officiële ontwikkelingshulp”. Dat is weliswaar volgens de internationale regels – andere landen doen het ook – maar niet naar de zin van ontwikkelingsorganisaties, die vinden dat de cijfers zo worden opgeblazen.
De schulden die worden kwijtgescholden werden in de meeste gevallen niet terugbetaald en zorgen dus niet voor extra middelen op de begroting van ontwikkelingslanden.

2008

Michel wilde zich niet laten vastpinnen op een percentage voor de begroting 2008, maar gaf aan dat het voor de internationale geloofwaardigheid van het land belangrijk is de middelen voor ontwikkelingshulp ‘opnieuw in een positieve richting te stuwen’.
Karel De Gucht gaf gisteren (donderdag) aan welke klemtonen hij de volgende maanden -en liefst de volgende jaren- wil leggen in het Belgisch buitenlands beleid, en gaf aan dat het Ministerie van Buitenlandse Zaken en dat van Ontwikkelingssamenwerking heel nauw willen samenwerken om zowel politieke als humanitaire initiatieven op elkaar af te stemmen.

Unaniem tegen aasgierfondsen

Aasgierfondsen kunnen binnenkort niet langer beslag laten leggen op Belgisch ontwikkelingsgeld. Zo liet een rechter in 2004 beslag leggen op 5 miljoen euro ontwikkelingsgeld dat bestemd was voor Congo-Brazzaville. De commissie Buitenlandse Zaken heeft dinsdag unaniem een wetsvoorstel goedgekeurd. Het wetsvoorstel wordt donderdag 24 januari behandeld in de plenaire vergadering van de senaat.