Peruaanse indianen krijgen inspraak
Precies een jaar geleden, in juni 2009, haalde Peru de internationale pers met het bloedige conflict in Bagua, in het noorden van Peru. Bij die zogenaamde Baguazo lieten 34 mensen het leven. Het conflict had alles te maken met een reeks decreten die de Peruaanse regering had uitgevaardigd om de ontginning van natuurlijke rijkdommen te vergemakkelijken.
Het voorbije jaar is de strijd voor inheemse rechten en inspraak in stilte verdergezet en uitgerekend op de eerste verjaardag van de Baguazo is er goed nieuws te melden: half mei keurde het Peruaanse parlement het ontwerp goed voor de wet op Consultatie van Inheemse Volkeren. Het recht van inheemse gemeenschappen om op voorhand geconsulteerd te worden over grote projecten die op hun grondgebeid zullen uitgevoerd worden en die een wezenlijke impact zullen hebben op hun levenswijze en omgeving, is vijftien jaar geleden door de Peruaanse staat erkend, toen die de Conventie 169 van de Internationale Arbeidsorganisatie goedkeurde. Maar nooit werd dat recht in een wet verankerd om het afdwingbaar te maken.
Peru is het eerste land dat zo’n wet uitvaardigt, tenminste als president Alan Garcia nog zijn goedkeuring geeft aan de beslissing van het parlement. De overeenkomsten die na een consultatie worden gesloten, zo stelt het wetsontwerp, zijn bindend voor beide partijen. De inheemse gemeenschappen kunnen echter nooit gewoonweg hun veto stellen tegen voorgestelde projecten. De bedoeling van de wet is dialoog en communicatie tussen de verschillende partijen te bevorderen. Mensenrechtenorganisaties noemen de wet een belangrijke overwinning, al moet er nu vooral op toegezien worden dat hij ook toegepast en nageleefd wordt.
Voor president Alan Garcia is de exploitatie van natuurlijke rijkdommen een absolute prioriteit. Half mei maakte Garcia bekend dat er een nieuwe goudader ontdekt is in de stad Ichuña, in de streek van Moquegua in het zuiden van het land. De mijnbedrijven die er actief zijn, Gold Fields en Minas Buenaventura, zullen 750 miljoen dollar investeren om de ontginningen op gang te brengen.
De goudader zou minimum 5,6 miljoen ons goud bevatten, goed voor een geschatte marktwaarde van zes tot zeven miljard dollar. De kans is reëel dat de hele regio, die zich uitstrekt tot Tacna en Arequipa, ook nog voorraden herbergt. De Peruaanse president ziet meteen zijn land opklimmen tot wereldleider in de productie van edelmetaal. Garcia: ‘Ik ben er zeker van dat we –mits het oplossen van nog enkele sociale probleempjes–de aanwezigheid van mijnbouw in Peru kunnen consolideren, en dat we met de mijnbouw Chili kunnen voorbijsteken.’