Jeff Craenen
Gezond leven met respect voor de natuur
“‘Braziliaanse Indianen, 500 jaar terug’
Zo'n 500 jaar geleden kwamen de eerste kolonisten in Brazilië aan land. De ontmoeting met de lokale Indianen vond meteen plaats. Deze was hartelijk, vriendschappelijk en spontaan, ondanks dat deze mensen nog in het stenen tijdperk leefden. Ijzer was hen totaal onbekend. Zij leefden van de jacht en visvangst, verzamelden bessen en fruit. Er waren geen inheemse of gedomisticeerde dieren. Ook waren er geen voedzame graangewassen, behalve snelgroeiende maniok. Desondanks waren zij gezond, sterker en beter gevoed dan de "slimmere" blanken...aldus de geschiedschrijving.
De Braziliaanse Indianen hun immense grondgebied was bedekt met machtige regenwouden.
Als zij in deze bossen akkers aanlegden was de grond verbazend zwak. Zware regens spoelden de vruchtbare bosgrond in enkele jaren weg. De Indianen leerden dat de akkers spoedig moesten worden teruggegeven aan de vegetatie van het bos.
Als een te groot stuk land wordt ontbost gaan de zwakke grondlagen al gauw achteruit doordat ze aan regen en zon worden blootgesteld, ze verliezen hun voedingsstoffen en veranderen in korte tijd in onvruchtbaar roze stof en modder. De Indianen begrepen dit en ontwikkelden een landbouwsysteem dat gebaseerd was op het aanleggen van tijdelijke akkers in de bossen door middel van hakken en branden.
Het was beter wild en vis in leven te laten dan ze te moeten drogen of zouten om voorraden aan te leggen.
Dit was de reden waarom zij in kleine, beweegbare gemeenschappen moesten leven. Zij waren niet in staat de permanente landbouw of grote plantages te ontwikkelen waarop grote beschavingen steunen.
De meeste van de vaardigheden die zoveel indruk maakten op de 16de eeuwse kroniekschrijvers bestaan onder alle Indianen in elke periode van de Braziliaanse geschiedenis. Als ervaren jagers in een land vol wild, zorgden zij alleen voor hun onmiddellijke behoeften. Het was beter wild en vis in leven te laten dan ze te moeten drogen of zouten om voorraden aan te leggen.
Deze jagersmentaliteit veroorzaakte de onverschilligheid ten aanzien van bezit… Een zalige gedachte.
Helaas dachten de blanken er anders over. Het Braziliaanse klimaat leende zich uitstekend voor het verbouwen van suiker, waar in Europa goede prijzen voor werden betaald. In het begin van de zestiende eeuw bouwden de Portugezen plantages en suikerfabrieken. De Indianen werden er als slaven tewerkgesteld.
Het gewas dat zij moesten verbouwen was hun onbekend, geimporteerd uit het Caribische gebied, en voor hen van weinig waarde. Wilde honing was de Indianen hun enige zoetmiddel.
Vandaag, 500 jaar later, rest er weinig van het regenwoud en van de oorspronkelijke Indianen. Brazilië kent daarbij ernstige waterproblemen en heeft een groot deel van zijn bevolking verkeerde eetgewoontes gekregen. Bij een kleine minderheid ontstaat een bewustwording om terug in de tijd te keren.
De Indianen achterna, net zoals de geschiedenis het ons mocht leren.