“‘Oppositie en civiele maatschappij protesteren heftig tegen Congolese grondwetsherziening’
Zowel oppositie als verschillende organisaties van de civiele maatschappij uiten dezer dagen hun ongenoegen over de Congolese grondwetsherziening. Ze verdenken er president Joseph Kabila van dat hij via de herziening zijn overwinning van de presidentsverkiezingen later dit jaar, veilig wil stellen.
Kabila heeft op 20 januari de wet ter herziening van de Congolese grondwet afgekondigd, nadat ze door de beide kamers van het nationale parlement was aangenomen. De AMP (Alliance de la Majorité Présidentielle) was erin geslaagd de wet in sneltreintempo door het parlement te jagen, niettegenstaande een boycot van de parlementaire oppositie. De grondwetsherziening herschrijft niet alleen de kiesregels maar versterkt tevens de macht van de president.
De grondwet van 2006 voorzag in twee stemrondes voor de presidentsverkiezingen. Door de herziening is één ronde nu voldoende, waardoor de kansen voor Kabila om herkozen te worden sterk zijn toegenomen (in die ene ronde wordt hij immers met verschillende tegenkandidaten geconfronteerd). Volgens de oppositie houdt deze aanpassing geen rekening meer met de diversiteit aan meningen en de veelheid aan gemeenschappen die de Congolese maatschappij rijk is, volgens de meerderheid is de maatregel een kwestie van simpele economische logica. Minister van Communicatie en Media Lambert Mende Omalanga rekent de lezer van het dagblad Le Climat Tempéré voor dat twee stemrondes de staat 700 miljoen USD kosten en één ronde dus slechts 350.
De grondwetsherziening geeft de president voortaan ook de macht om provinciegouverneurs te ontslaan en provinciale parlementen te ontbieden. Parketmagistraten komen bovendien onder het gezag van de Minister van Justitie te staan.
De protesten tegen het manoeuvre van de president zijn niet van de lucht. De oppositie had reeds op 9 januari een gemeenschappelijke verklaring opgesteld waarin Kabila verweten werd de regels in zijn voordeel te manipuleren, om aldus aan de macht te kunnen blijven. Vital Kamerhe, ex-partijgenoot van Kabila, maar nu presidentskandidaat voor de nieuwe politieke formatie UNC (Union pour la Nation Congolaise), is met een petitie gestart in de hoop de herziening alsnog ongedaan te maken. Waarnemers geven hem weinig kans op slagen. Ook de Congolese Société Civile laat van zich horen. Zowel het Renadhoc (Reseau National des ONG des Droits de Homme de la RDC), de ASADHO (Association Africaine de Défense des Droits de l’Homme) als de verenigde NGOs van de Katangese civiele maatschappij uiten hun ongenoegen over de grondwetsherziening. Ze betreuren dat de scheiding der machten in het gedrang komt en dat de wijziging van de kiesregels de electorale spanning zal doen toenemen. Bovendien vrezen zij dat post-electorale legitimiteitscrisissen het land zal verlammen. Wordt ongetwijfeld vervolgd.