Een cultuurmarxist aan het woord

Soms kunnen oude toespraken heel boeiend zijn. Vooral als ze uitgesproken werden door mensen die we van haar noch pluim kennen. Walter Zinzen is er zo één op het spoor gekomen.

  • © Brecht Goris © Brecht Goris

Het zal u wellicht ontgaan zijn, beste MO*-lezer, maar de Europese Unie wordt sedert 1 juli voorgezeten door Estland. Estland, vraagt u zich misschien af, waar ligt dat? Begrijpelijke vraag, want onze media hebben over deze Baltische staat weinig tot niets bericht. Tot vorige week. Toen bleek er een Europese top te zijn in Tallin, de hoofdstad.

Het onderwerp van die top was “digitalisering”. Niet verwonderlijk want Estland is wereldwijd befaamd, behalve voor de Belgische krantenlezer dan, als koploper in het digitaliseren van het dagelijks leven. Iedere Estse baby krijgt al meteen na de bevalling een elektronisch geboortebewijs en een ziekteverzekering. Stemmen gebeurt via internet. Iedere Est kan van op om het even welke computer op om het even welke plaats ter wereld zijn stem uitbrengen. De scholen maken bijna allemaal gebruik van elektronisch onderwijs. Enz. enz. En nu mag Estland dus proberen de hele Europese Unie op harmonische wijze te digitaliseren.

De Esten hebben er, net zoals hun Baltische buren Litouwen en Letland, een bewogen geschiedenis op zitten. In 1944 werden de drie landen ingelijfd door de Sovjet-Unie “op verzoek van de bevolking”.

Ze hadden dan al vier jaar Duitse bezetting achter de rug. Vandaag is Estland een democratie. De president is een dame, Kersti Kaljulaid heet ze. Ze is de eerste vrouw en tegelijk ook de jongste die ooit die functie bekleed heeft. Maar ik wou het over haar voorganger hebben: Toomas Hendrik Ilves. Niet omdat hij één van de vaders is van de digitale revolutie – dat is hij – maar om heel andere redenen.

Hij is geboren in Stockholm. Zijn ouders waren tijdens de Sovjet-bezetting naar Zweden gevlucht. Later weken ze uit naar de Verenigde Staten. Toomas is daar opgegroeid, heeft er gestudeerd en vestigde zich na de val van de Berlijnse muur in wat letterlijk zijn vader-land was. Hij maakte zich daar erg verdienstelijk maar hij is nooit vergeten wat hij is: een vluchtelingenkind. Dat bleek onder meer toen hij als staatshoofd het Europees Parlement toesprak op 2 februari 2016. De vluchtelingencrisis was op dat moment op haar hoogtepunt: Duitsland moest zich over 1 miljoen vluchtelingen ontfermen, de verwachting was dat er zich nog eens minstens 1 miljoen in Europa zouden melden. Van de Turkije-deal was nog geen sprake. Maar de toespraak van Ilves heeft nog niets aan actualiteit ingeboet. Het weze me dus toegelaten er gulzig uit te citeren.

‘De grote aantallen vluchtelingen mogen ons niet afschrikken’, zo betoogde hij, want ‘we hebben veel erger mee gemaakt. In het Europa van 1946 waren er in Duitsland alleen 12 miljoen binnenlandse vluchtelingen en nog eens 12 miljoen ontheemden met 20 verschillende nationaliteiten. De toenmalige UNRRA (United Nations Relief and Rehabilitation Administration), besteedde toen, omgerekend in hedendaags geld, 50 miljard euro om dit probleem op te lossen. Ik citeer dit getal om aan te tonen hoe ontzaglijk de taak was waar onze grootouders voor stonden in een tijd dat Europa nog geen instellingen had, en er soms zelfs geen soevereine regeringen waren’.

‘We zullen deze migratiecrisis oplossen als we dezelfde vastberadenheid als onze voorouders aan de dag leggen.’

Die prestatie van toen moet ons inspireren voor de problemen van vandaag vindt Ilves: ‘We zullen deze migratiecrisis oplossen als we dezelfde vastberadenheid als onze voorouders aan de dag leggen.’

Maar de president is niet blind voor de problemen van vandaag. Zijn speech kwam niet zo lang na de aanslagen in Parijs en hij beseft dat het terrorisme populisten en extremisten in de kaart speelt. Hij reageert: ‘We kennen het argument dat we geen vluchtelingen kunnen accepteren omdat het terroristen zijn, gemakshalve vergetend dat de vluchtelingenstroom naar Europa juist bestaat uit mensen die op de loop zijn gegaan voor hetzelfde regime, dezelfde brutaliteit en moordzucht die we in Parijs hebben gezien.’

En dan wordt Ilves profetisch, alsof hij de verkiezing van Trump en de successen van het Front National, Wilders en de AfD voorziet. Luister nog even mee:

‘Extremistische partijen en politici exploiteren de vluchtelingencrisis zoals ze voorheen de economische crisis hebben geëxploiteerd. Ze exploiteren de onvrede van kiezers die zich ergeren aan de slappe en lafhartige houding van Europese leiders. Burgers verwachten krachtdadige antwoorden op crises. Als traditionele partijen die niet geven, dan kijken ze naar degenen die een schijnbaar krachtige retoriek hanteren, met simpele vaak on-Europese oplossingen. On-Europees omdat de Unie juist opgericht is om dit soort oplossingen voor goed te doen verdwijnen.’

Tot slot wordt hij even persoonlijk: ‘Ik zeg dit allemaal omdat ik de zoon ben van mensen die op de vlucht zijn geslagen voor de terreur in hun thuisland Estland tijdens WO II. Daarom heb ik dit accent. (Gelach. Ilves spreekt Engels met een Amerikaans accent. WZ). Ik hoop dat er over een paar decennia een president zal zijn in een democratisch Syrië die Arabisch spreekt met een Duits accent. (Applaus) . Mijn ouders voelden zich niet altijd welkom in Zweden, maar ze hebben wel een kans gekregen.’

De speech van Ilves heeft een hoog “Wir schaffen das”-gehalte. Ik vind het opmerkelijk dat hij het woord “islam” of “moslim” niet in de mond neemt. Wat hem interesseert is het leed dat mensen ondergaan die have en goed moeten verlaten, welke ook hun godsdienst is. Een moedig standpunt. Maar hoe komt het dat zo weinig politieke leiders dat standpunt delen? Behalve Ilves zelf (die dus ondertussen president af is) en Merkel ken ik er maar één: de Canadese premier Trudeau.

Wie vindt dat vluchtelingen recht hebben op een menselijk onthaal wordt weggezet als gutmensch.

Maar Merkel en haar aanhang worden steevast afgebrand, belachelijk gemaakt en bespot door de Bart De Wevers, de Jean-Marie De Deckers, de Theo Franckens en Maarten Boudry’s van deze wereld. Wie vindt dat vluchtelingen recht hebben op een menselijk onthaal wordt door deze heren weggezet als gutmensch.

Mochten ze de toespraak van Ilves kennen dan zouden ze hem ongetwijfeld een cultuurmarxist noemen, zonder te beseffen dat hij afstamt van mensen die voor het reële marxisme zijn gaan lopen. Gutmensch en cultuurmarxist: twee nieuwe, hippe scheldwoorden om aan te duiden hoe arrogant gastvrije mensen wel zijn. Die kijken neer op al degenen die de grenzen willen sluiten om eigen volk en cultuur te beschermen. Ze zijn blind voor de gevaren van de islam. Kortom , ze deugen niet. De verlichte geesten die hun medemensen op deze grove manier beschimpen, beroepen zich tegelijkertijd op de “joods-christelijke” traditie van onze gewesten.

Daarom veroorloof ik me op mijn beurt een vergelijking met onze recente geschiedenis. Toen de nazi’s aan de macht kwamen in Duitsland en nadien een groot deel van Europa bezetten, sloegen honderdduizenden joden op de vlucht. Maar niemand wilde ze hebben. Het “neutrale” Zwitserland sloot zijn grenzen,het fascistische Portugal en Spanje deden hetzelfde. In Zuid-Amerika werd schepen boordevol vluchtelingen de toegang tot het vasteland geweigerd, ja zelfs in Palestina – toen nog onder Brits bestuur – waren Joodse vluchtelingen niet welkom.

Yuval Noah Harari verhaalt in zijn wereldwijde bestseller Homo Deus hoe de Portugese consul in Bordeaux tegen de wil in van zijn bazen visa afleverde aan 30.000 Franse joden, zodat ze Portugal binnen konden. Aristides de Souza Mendes heette de man. Hij werd ontslagen omdat hij zijn orders niet had opgevolgd. Hij heeft wel 30.000 mensenlevens gered. Een gutmensch dus, of, wie weet, een cultuurmarxist. Nietwaar, heren van de joods-christelijke traditie?

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2770   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

Met de steun van

 2770  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.