Chinese studenten in Amerika zijn spionnen voor de Chinese overheid, volgens Trump
“‘Heksenjacht in Amerika’
MO*columniste Ching Lin Pang volgt al geruime tijd de Sino-Amerikaanse relaties, die alsmaar verslechteren. Toch was het eventjes slikken toen ze las dat Chinese Amerikanen meer en meer aanzien worden als het verlengstuk van de Chinese overheid, als potentiële spionnen zeg maar. Deloyale Amerikanen, dus.
Ching Lin Pang
© Brecht Goris
Ik volg al geruime tijd de Sino-Amerikaanse relaties, die alsmaar verslechteren. Toch was het eventjes slikken toen ik las dat anti-Chinese gevoelens en China-bashing meer en meer een impact hebben op Chinese Amerikanen. Ze worden aanzien als het verlengstuk van de Chinese overheid, als potentiële spionnen zeg maar. Deloyale Amerikanen, dus.
President Trump zou op een privé-event hebben gezegd dat bijna alle Chinese studenten in Amerika spionnen zijn voor de Chinese overheid. Dit is op zijn minst merkwaardig te noemen. Wat ik me herinner van mijn studententijd in Berkeley — nu bijna 30 haar geleden — was juist de openheid en kracht van de Amerikaanse samenleving om niet-Amerikanen te omarmen en te aanvaarden als ‘fellow Americans’. Een kleine anecdote ter illustratie: toen ik in de VS studeerde, dachten de meeste Amerikanen dat ik Chinees-Amerikaanse was — één van hun landgenoten dus — terwijl ik in het toenmalige Vlaanderen werd beschouwd als Chinese en in Hong Kong ironisch genoeg als Japanse.
Maar deze situatie is intussen voltooid verleden tijd. Er is een soort van heksenjacht ontstaan in Amerika. Amerikanen met een Chinese achtergrond en met de meest uiteenlopende socio-economische achtergrond maken een moeilijke tijd mee. De paranoïa is niet enkel gericht op minder goed bedeelde Chinese nieuwkomers, maar treft vaak intellectuelen en ambtenaren met een Chinese achtergrond, die heel hun leven lang in Amerika hebben gewoond.
Dit is het ‘Comité 100’ niet ontgaan. Comité 100 is een ngo in New York, opgericht door de bekende Chinees-Amerikaanse architect I.M. Pei – die wij vooral kennen van de glazen piramide in het Louvre — en de wereldberoemde cellist Yo Yo Ma. Het is een platform van Chinese Amerikanen, die zich in Amerika hebben gevestigd en die een uitzonderlijke bijdrage hebben geleverd aan de Amerikaanse samenleving.
Volgens Frank Wu, de voormalige decaan van de Hastings rechtsfaculteit van de Universiteit van Californië en voorzitter van Comité 100, wordt elke Chinees aanzien als potentiële verrader van het vaderland. Chinese studenten, immigranten en invloedrijke Amerikanen van Chinese afkomst, die heel hun leven lang in Amerika hebben gewoond, worden op dezelfde wijze behandeld. Het feit dat ze allen de Chinese taal en cultuur koesteren maakt hen verdacht.
De perceptie dat Chinese studenten en academici zich inlaten met spionage, voedt de publieke opinie dat Chinezen een ‘gevaar’ vormen.
Dit is een regelrechte negatie van de superdiverse samenleving, waarin meerlagige identiteit de norm vormt eerder dan de uitzondering. Diversiteit maakt deel uit van het culturele DNA van Amerika, een land van immigranten. Volgens een studie van deze organisatie worden Aziaten, en Chinezen in het bijzonder, beticht van economische spionage. Sinds 2009 is het aantal beschuldigingen van economische spionage aan het adres van Chinezen verdrievoudigd. Sommigen hebben zich effectief schuldig gemaakt aan spionage terwijl anderen onschuldig waren. In elk geval is de perceptie ontstaan dat Chinese studenten en academici zich inlaten met spionage. Deze perceptie voedt op haar beurt de publieke opinie dat Chinezen een ‘gevaar’ vormen, dat ze zich niet loyaal opstellen ten aanzien van Amerika, enz.
Een recent verslag van het Amerikaanse congres gooit olie op het vuur door te stellen dat Chinezen geïnfiltreerd zijn in de denktanken van Washington, DC. Deze bewering bleek op niets te berusten. Maar het kwaad is geschied. Het draagt bij tot het vijandige klimaat en de negatieve perceptie van Amerikanen tegenover Chinezen. In het recent onderzoek van het Pew Research Center lezen we dat minder dan 4 Amerikanen op 10 een gunstige beeldvorming hebben van China.
Aangezien dit onderzoek uitgevoerd werd voor de escalatie van de handelsoorlog, zal het aantal nu wellicht nog lager liggen. Wat zijn de feiten, die deze paranoïa kunnen verklaren? Uiteraard komt economische spionage voor. Wie zei nu alweer dat dit het tweede oudste beroep is van de mensheid? Anderzijds zijn velen vals beschuldigd op basis van etnische profiling. Deze stemmingmakerij en het creëren van vijandigheid en wantrouwen in de wetenschappelijke wereld zal nefaste gevolgen hebben voor allen.
Er zijn geen winnaars in dit verhaal, alleen maar verliezers. Amerika wordt gemaakt door brains, die van elders komen. Door de Chinese intelligentia te viseren en mogelijkerwijze uit te sluiten, zal de Amerikaanse academische wereld eerder een terugval kennen dan een vooruitgang.
Chinese wetenschappers hebben decennia lang het Amerikaans onderwijssysteem gevoed en groot gemaakt. Het zou een domme zet zijn om Chinese studenten en scholars en bij uitbreiding andere niet-Amerikaanse tegenhangers te weren uit de Amerikaanse universitaire wereld.
Zowel de VS als China spelen een rol in het creëren van dit ongunstig klimaat van wantrouwen.
Wat is er in Amerika gebeurd? Hoeo komt het dat het klimaat van ‘vrijheid, blijheid en excellentie’ in rook is opgegaan? Hoe is het zover kunnen komen dat Chinese Amerikanen, de modelmigranten, als vijand worden beschouwd? Zowel de VS als China spelen een rol in het creëren van dit ongunstig klimaat van wantrouwen. Trump behoeft geen woorden. Hij zaait graag tweedracht en floreert op ruzie en het kleineren van de tegenstander. De Chinese overheid gaat evenmin vrijuit omdat de oproep aan etnische Chinezen om mee te werken aan de ‘heropleving van het moederland’ vragen over loyaliteit oproept bij Amerikanen.
Wat ik vooral onthoud in deze onfortuinlijke ontwikkeling is dat kennis van feiten en inzicht in de veranderende wereld van essentieel belang zijn voor een open en tolerante maatschappij. Wat zei Hans Rosling nu alweer in zijn boek ‘Factfullness’? We maken vaak fouten, ook hoogopgeleiden, omdat we uitgaan van kennis en ervaring uit het verleden. Daarom moeten we steeds bijleren omdat de wereld zo snel verandert, en vooral in China.
Meer kennis en inzicht in hedendaags China is niet alleen bedoeld voor sinofielen maar noodzakelijk voor iedereen om zich te kunnen oriënteren in de wereld.