Uitgerekend in tijden van crisis hebben we cultuur nodig

column

De Vlaamse regering bespaart miljoenen op cultuur, de federale regering investeert miljarden in nieuw wapentuig. Columniste Bieke Purnelle is verontwaardigd over deze politieke keuzes. ‘Het is tragisch. Bovendien is het een vergissing. Een tragische vergissing.’    

  • © Brecht Goris © Brecht Goris

“The way to create art is to burn and destroy ordinary concepts and to substitute them with new truths that run down from the top of the head and out of the heart”  ― Charles Bukowski

De nutteloze noodzaak van de kunsten draagt in zich meer een enkele paradox. Kunst ontstaat uit noodzaak, ze geeft vorm en taal aan al wat wringt en dwarszit in een samenleving, maar weinigen achten haar noodzakelijk. Natiestaten en regio’s beroepen zich gretig op hun cultuur en wie die uitdraagt, maar krijgen de rekening liever niet gepresenteerd. 

Zelfverklaarde cultuur- en kunstminnaars laten hun minnares graag opdraven wanneer een paradepaardje de reputatie en uitstraling van het land, de regio of de stad moet opkrikken. Zolang zij verleidelijk lonkt, minzaam glimlacht, gedwee volgt en zwijgt over haar kwalen en noden is zij graag gezien. Zodra zij van zich laat horen en haar bestaansrecht opeist vindt men haar al snel vervelend en onredelijk. Zij heeft immers maar weinig te bieden in termen van materiaal en kapitaal. Ze voedt geen magen, de volgevreten noch de hongerige.

In tijden van schaarste en onrust ligt zij dan ook als eerste onder vuur. 

Op zich kwam het dan ook niet als een verrassing dat de kunstensector het met 30 % minder moet doen dan door adviescommissies werd geadviseerd. Er bleek 20 miljoen tekort om al wie op goedkeuring en applaus kon rekenen overeind te houden. 37 organisaties die positief werden geëvalueerd, worden drooggelegd. Herlees die laatste zin. 

Stel dat uw kind thuis komt met een rapport waarop te lezen staat: “Emma doet het uitstekend op school, maar helaas kunnen we haar niet laten overgaan.” Stel dat uw werkgever u na een positief en bemoedigend evaluatiegesprek meedeelt dat uw C4 klaarligt aan het onthaal.

37 organisaties die positief werden geëvalueerd, worden drooggelegd.

Het is tragisch. Bovendien is het een vergissing. Een tragische vergissing.

Uitgerekend in tijden van crisis hebben we cultuur nodig. Omdat ze een samenleving nieuwe inzichten, zelfreflectie en debat te bieden heeft. Omdat ze ons bij elkaar brengt wanneer we elkaar niet kunnen vinden. Omdat ze geen compassie heeft met vooroordelen, extremisme, fanatisme en xenofobie, maar hen recht in de ogen kijkt en genadeloos weerspiegelt. En omdat ze bovendien doet wat iedereen blijkbaar van haar verwacht in tijden waarin alles nuttig of rendabel hoort te zijn: jobs en economische groei creëren.

Alsof iemand met een sardonisch gevoel voor humor het erom deed werd diezelfde dag bekendgemaakt dat “we” 9 miljard uittrekken voor defensie. Ik hoofdrekende hoeveel keer 20 miljoen er in 9 miljard zit. Erg veel, zo blijkt. Die budgetverhoging van 70 % blijkt dan ook een historisch record. Een opmerkelijke en gewaagde keuze. Wie had vermoed dat er in volle crisis, terwijl van elke burger geëist wordt om de broekriem aan te halen en niet flauw te doen, zomaar ergens een fortuin ligt te wachten op nieuw oorlogstuig? Was ons niet verteld dat er bespaard moest worden. Op onderwijs, op armoedebestrijding, op openbare diensten, op cultuur. Afijn, waarop eigenlijk niet? Niet op defensie.

Voortschrijdend inzicht is weinigen gegeven.

Ik heb geen idee waartegen wij dit onooglijke land zo luxueus en riant dienen te verdedigen. Al wie als gevaarlijk werd bestempeld ligt uitgeschakeld in de hoek van de ring of kwijnt weg aan de buitengrenzen van Europa. Tegen wie ons echt bedreigt zijn we kansloos, zoals in Istanbul opnieuw pijnlijk en bloedig duidelijk werd. Wie dacht dat we terreur kunnen stoppen door terroristen, en al wie zich per abuis in hun buurt bevindt, te bombarderen, die heeft intussen een paar decennia de tijd gehad om zich te bezinnen. Niet dat er geleerd wordt uit fouten en stommiteiten. Voortschrijdend inzicht is weinigen gegeven.

Laat ons dus alstublieft de kunsten; de schoonheid, de spiegel en de verbeelding. We kunnen ze namelijk goed gebruiken, als antidotum tegen al het  verdriet, de vileine haat, de verlammende angst en een ontmoedigend grauwe zomer.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.