Verbieden en bestraffen

Mensen, mensen toch wat was het weer een gedoe vorige week. Niet over de aanslag in de Sinai, niet over het vertrek van Mugabe , niet over de Bende van Nijvel (is alweer vergeten) maar over een écht belangrijke kwestie: de lezing van twee beetje gestoorde predikers in Genk, die vinden dat moslims geen alcohol mogen drinken ( wat een revelatie!) en dat ook naar muziek luisteren zonde is . (Ook daarvan had kennelijk nog nooit iemand gehoord). En al die opzienbarende uitspraken deden ze in een overheidsgebouw! Wat een schande !

Er kwamen dan ook vele verontwaardigde reacties, o.m. van mevrouw Demir, staatsecretaris voor Gelijke Kansen en BG (Bekende Genkenaar). Dit was haar tweet : “Religieuze gekken zaaien haat, zetten bevolkingen tegen elkaar op en behandelen vrouwen als vuil. Op het Genkse stadhuis! Laten we dit toe?”

Met die religieuze gekken had ze, misschien, gelijk. Hoewel, werd de zeer Rooms-katholieke Mgr. Lefèbvre, die eveneens heel rare opvattingen had, ooit door iemand een ”religieuze gek” genoemd? Soit. Maar dat haat zaaien, waar heeft ze dat vandaan? Mevr. Demir heeft de Nederlandse TV-uitzending gezien en baseert zich daarop. Die uitzending heb ik zelf ook gezien en vele duizenden mensen in Nederland en Vlaanderen eveneens. Maar niemand heeft iets gehoord dat zelfs maar op haat zaaien wijst.

Nooit heb ik iemand horen roepen dat de pastoor vrouwen behandelde als vuil.

En vrouwen behandeld als vuil? Omdat ze achteraan in de zaal moesten zitten? Toen ik als knaap met mijn ouders zondags ter kerke ging moest mijn moeder bij de vrouwen zitten (links) en mijn pa en ik bij de mannen (rechts). De dames moesten bovendien hun hoofd bedekken, een doek hoefde niet, een hoed was ok, liefst met een “voilette”. Nooit heb ik iemand horen roepen dat de pastoor vrouwen behandelde als vuil. Gelukkig behoren die toestanden nu tot het verleden. Maar ze zouden ons tot enig geduld moeten inspireren als we zien dat oude vormen en gedachten niet zo makkelijk sterven. Dat geduld heeft mevr. Demir duidelijk niet.

Wat me evenwel het meest irriteerde was haar uitroep ‘Laten we dit toe?’ Wat ze bedoelde was: verbieden die handel! Waarbij ze vergat dat verboden meestal contraproductief zijn. Dat is ook de reden waarom in het onderwijs het verbod voor anderstalige kinderen om hun moedertaal te spreken, wordt opgeheven. Eindelijk! De N-VA was natuurlijk weer tegen. Vergeten is die Vlaams-nationale partij dat niet eens zo lang geleden het Nederlands, de toenmalige moedertaal van alle scholieren, op school verboden was, want de kindertjes moesten zo nodig Frans leren. Dit verbod heeft aanzienlijk bijgedragen tot de bloei van de Vlaamse Beweging en de vernederlandsing van het onderwijs. Precies het tegenovergestelde dus van wat de bedoeling was.

Dat zal met ons onwelgevallige lezingen niet anders zijn. De les zal, niet voor het eerst, uit Antwerpen komen. De tweet van mevr. Demir was nog niet koud of het gemeentebestuur verbood de lezingen van het Genkse duo in al haar zalen. Voorspelbaar gevolg: de lezingen zullen nu gehouden worden in het verborgene. Tot nog toe hadden ze plaats in alle openheid, tot op de televisie toe, zodat iedereen kon horen wat er gezegd werd. Nu krijgen ze de charme van de verboden vrucht en zullen nog meer jongeren willen horen wat er zo verwerpelijk is aan wat die twee Nederlandse moslims te vertellen hebben.

Nog buiten beschouwing gelaten dat zo’n verbod wel erg haaks staat op de vrije meningsuiting.

En dat is natuurlijk de hamvraag: hoe komt het dat zoveel jonge mensen zich aangetrokken voelen door een boodschap die alle leuke dingen uit hun leven wil bannen? Dat zou mevrouw Demir eens moeten onderzoeken in plaats van aan totaal misplaatst electoralisme te doen. Dat is natuurlijk wel duizend keer moeilijker dan met een pennenstreek een verbod af te kondigen. Nog buiten beschouwing gelaten dat zo’n verbod wel erg haaks staat op de vrije meningsuiting.

Op zich is er overigens niets mis met lieden die niet naar muziek willen luisteren en geen alcohol gebruiken. Uiteindelijk is dat honderd procent een privé-zaak, zolang tenminste niet geprobeerd wordt dit gedrag aan anderen op te leggen. Maar kunnen we ons niet afvragen wat het beste is: een vrome moslim die uit vrije wil niet drinkt of een verwende comazuiper, die zichzelf in de vernieling jaagt? En vragen gezondheidswerkers niet om het alcoholverbod voor jongeren tot 18 jaar uit te breiden? Wat is dan nog het verschil met die “religieuze gekken”? De motivering, allicht. En dan?

Een heel andere belangrijke vraag is waarom, al dan niet jonge, mensen het fijn vinden vernielingen aan te richten, auto’s in brand te steken en winkels te plunderen, zoals nu al drie keer (op het moment van schrijven) in Brussel is gebeurd. Ook hier is de reactie van de politiek eenduidig: hard optreden, lik-op-stuk, strenge straffen, repressie, de politie hervormen.

Dit laatste lijkt me een nuttige oefening. Veertig jaar geleden al maakten we met Panorama reportages over jonge migranten en hun verhouding met de politie. Een telkens terugkerende klacht was dat ze dag aan dag ,en soms meerdere keren per dag, gecontroleerd werden door agenten. De jongeren van toen zijn nu redelijk bejaard. Maar de jongeren van vandaag hebben nog steeds dezelfde klacht. Op veertig jaar tijd is er niets veranderd! Verbaast het dan dat sommigen de politie haten?

Uiteraard is dit geen excuus voor gewelddaden, niet tegen de politie en al helemaal niet tegen burgers die in geen enkel opzicht verantwoordelijk zijn voor het gedrag van politieagenten. Maar een aanzienlijke reden voor wrok en rancune kan, zo lijkt me, alvast vrij makkelijk worden weggenomen.

Dat de boefjes gestraft worden, is niet meer dan normaal. Ze opsluiten in gevangenissen zal evenwel weinig uithalen.

Repressie alleen zal het probleem zeker niet oplossen. Veel te veel jongeren hebben in Brussel – en elders – geen enkel perspectief op een zinvol, gelukkig leven. Het onderwijs deugt niet, de werkloosheid is groot, ik hoef het hier niet allemaal op te sommen, iedereen weet het ondertussen wel. Maar wanneer wordt er eindelijk iets aan gedaan?

Dat de boefjes gestraft worden, is niet meer dan normaal. Ze opsluiten in gevangenissen zal evenwel weinig uithalen. Belgische gevangenissen zijn wereldwijd berucht als oorden waar criminaliteit niet bestreden wordt maar juist gedijt.

Minister Jambon vergeleek de Brusselse rellen al met terrorisme. Zullen we dan de vandalen behandelen zoals de jihadisten en ze een “deradicaliseringsprogramma “ laten volgen? Ze m.a.w. intensief begeleiden, ze helpen om een beroep aan te leren, geld te verdienen en daarmee de aangerichte schade te vergoeden? Zou dat niet beter zijn dan ze op te sluiten en de begeleiding over te laten aan gepatenteerde misdadigers?