Wanneer heb je genoeg?

Genoeg is een belangrijk woord vandaag. Om de consumptie van zeven miljard mensen duurzaam te maken voor de aarde, kunnen we alles wat we nodig hebben op een milieuvriendelijkere manier proberen te produceren. Een andere, en wellicht belangrijkere weg naar meer duurzaamheid en geluk, is ervoor te proberen zorgen dat we minder van alles nodig hebben. In de zin van: er minder van willen. Het gaat met andere woorden om een aanpassing van ons concept van “genoeg”.

  • © Brecht Goris Tobias Leenaert. © Brecht Goris

Genoeg hebben of voldoening nemen met minder is een thema zo oud als de straat. In de Oliver Stone film Wall Street (1987), stelde Charlie Sheen een legendarische vraag aan Michael Douglas, die de succesvolle maar nogal immorele broker Gordon Gekko speelt: ‘How much is enough, Gordon?’

Het soort van hebzucht dat Gekko tentoonspreidt zal de meeste lezers wellicht vreemd zijn. Maar er zijn ook andere, misschien in deze context relevantere invullingen van de vraag ‘hoeveel is genoeg?’ Ik vermoed dat ik niet de enige ben die zich wel eens afvraagt: wanneer heb ik genoeg gedaan? Wanneer heb ik me genoeg ingezet om mijn steentje bij te dragen? Wanneer heb ik genoeg bereikt?

Ich habe genug

De inspiratie voor dit stukje was de Bach cantate “Ich habe genug”, waar ik de laatste weken maar geen genoeg van kan krijgen. De drie woorden uit de titel moeten niet alleen tot de mooiste gezongen woorden in de westerse cultuur behoren (aliens die ons zouden willen vernietigen zou ik onder meer dit meesterwerk opsturen), maar zijn misschien ook wel de mooiste en meest belangrijke woorden die iemand voor zichzelf kan uitspreken of denken tout court.

In het Engels wordt de titel van de cantate vertaald als “I am content”. Genoeg hebben en tevredenheid, innerlijke rust, zijn synoniem.

Mag ik wel ooit denken dat ik genoeg gedaan heb?

Ik weet niet hoe dat bij u zit, maar zelf heb ik die rust nog lang niet gevonden. Misschien omdat een deel van mij haar inherent gevaarlijk vindt. Mag ik wel ooit denken dat ik genoeg gedaan heb? Staat genoegen nemen met je bereikte resultaten niet gelijk aan een soort gelatenheid, een apathie, een niets doen terwijl je nog vanalles zou kunnen doen? Een aanvaarding die er helemaal niet zou mogen zijn? En omgekeerd, zorgt de onrust, de ontevredenheid niet net voor onze actie, onze inzet om dingen te veranderen en te verbeteren?

Het kan en mag niet waar zijn, het moet een valse dichotomie zijn. Anders is er voor wereldverbeteraars geen rust te vinden, en dat zou niet eerlijk zijn. En ik geloof - tegen beter weten in - in een eerlijk universum. Ergens is er een evenwicht te vinden tussen je inzetten voor anderen, en tevredenheid.

Zoete vrede, stille rust

Ik keer even terug naar diezelfde cantate - het laatste deel ervan - waarin de woorden süssen Frieden, stille Ruh onwaarschijnlijk en pijnlijk mooi gezongen worden.

Volgens de tekst zijn die “zoete vrede en stille rust” echter niet van deze wereld. Gelukkig dat Bach en andere kunstenaars ze via pure schoonheid toch even hierheen kunnen brengen, zodat zelfs de meest geagiteerde ziel een moment van rust kan vinden.

En een stem in mij zegt dat we vanuit die rust, nog veel meer kunnen betekenen voor andere levende wezens.

Luister even.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.