Iets voor ons?
Bruto Nationaal Geluk
Alma De Walsche
15 februari 2014
Wat is een gelukkige samenleving? En wat is het goede leven? Aristoteles, de stoïcijnen en de epicuristen schreven er uitgebreide dissertaties over. Vandaag hebben landen als Ecuador en Bolivia "het goede leven" opgenomen in hun grondwet als streefdoel voor hun ontwikkeling, een vorm van "voorbij bnp" denken. In het Himalayastaatje Bhutan hanteren ze al sinds de jaren zeventig een meer holistische en geïntegreerde kijk op ontwikkeling en welzijn van de burgers in hun samenleving.
In Bhutan is die filosofie vandaag vertaald in een set van politieke beleidsinstrumenten die een kader bieden waarin economische, sociale en milieuaspecten in kaart gebracht worden. Het geheel vormt een index voor het Bruto Nationaal Geluk (BNG), een concept dat inmiddels ver buiten de grenzen van het Aziatische landje bekend is geraakt.
Maarten Desmet bracht een aantal maanden door in Bhutan en raakte zodanig geïnspireerd door deze visie dat hij er een boek over schreef.
In Bruto Nationaal Geluk. Bhutan inspireert de wereld, beschrijft Desmet niet alleen hoe het ginder werkt. Het is ook niet zijn bedoeling om het concept zonder meer in te planten in een westerse samenleving. Het boek is wel een zoektocht naar een vertaalslag van het concept. Zo legde Desmet de vraag voor aan erg uiteenlopende figuren, elk deskundig op een van domeinen van de BNG-index.
Het boek bevat bijdragen van Marleen Temmerman (gezondheidszorg), Dirk De Wachter (geluk & ongeluk), Edel Maex (mindfulness), Gunter Pauli (innovatie), Jacques Haers (kritisch denken), Han Vandevyvere (wetenschapsfilosofie), Francine Mestrum (armoede), Rik Pinxten (geluk & filosofie), Herman Toch (marketing), Antoon Vandevelde (politiek), Jef Peeters (gemeenschapsvorming), Jasmine Kherbache (leven in de stad), Leonor Wiesbauer (onderwijs), Peter Van Rompuy (politiek en geluk), Bernard Lietaer (geld en geluk), Philippe Vandenbroeck (systeemdenken) en Anna Luyten (kunst). Elk van de auteurs gaat op een eigen manier met de vraag aan de slag.
Als lezer word je op die manier effectief bewust van de enge tunnel waarin we ons denken vorm geven, ondanks de ontelbare meetinstrumenten en indicatoren waarover we in de westerse, geïndustrialiseerde landen beschikken. Vraag is of al dit meten doordringt tot weten en tot inzicht, om vervolgens in beleid vertaald te worden. Dit creëert niet alleen een vorm van schizofrenie tussen denken en doen, maar ook veel blinde vlakken en een totaal verkeerd beeld van waar we naartoe hollen en van de schade die we aanrichten. Verwacht in dit boek zeker geen “set van indicatoren”, maar een denkoefening over de waarden waarop onze samenleving is gestoeld en over bouwstenen om de werf meer in evenwicht te brengen. Uiteindelijk gaat het hele denkwerk over een BNG-index over waarden en over welk mens- en wereldbeeld we willen vertaald zien in het beleid dat aan onze samenleving vorm geeft.
Bruto Nationaal Geluk. Bhutan inspireert de wereld door Maarten Desmet is uitgegeven door Lannoo. 312 blzn. ISBN 9789401410281