Nicolas Lambert: ‘We moeten de mensen laten voelen dat hun aankoop een impact heeft in het zuiden’

Op tien dagen tijd moeten allerlei activiteiten de Belg nog meer bewustmaken van het nut en voordeel van duurzame handel. Naar aanleiding van Week van de Fair Trade, van 5 tot 15 oktober, sprak MO* met Nicolas Lambert, de nieuwe directeur van Fairtrade Belgium, over hoe eerlijke handel in België nog kan groeien. 

  • © Candico © Candico
  • © Frederic Raevens © Frederic Raevens
  • © Fairtrade Belgium Nicolas Lambert:‘Als je de mensen een eerlijke prijs geeft, kunnen ze zich ontwikkelen en zelfstandig worden.' © Fairtrade Belgium

Fair trade is al lang een begrip in België. Duurzame producten uit het zuiden worden in de meeste supermarkten verkocht. 85 procent van de Belgen gaf in 2014 aan eerlijke handel te kennen, en 43 procent zegt regelmatig fair trade te kopen. In 2015 werd in België voor een totaal van 137 miljoen euro aan fairtradeproducten gekocht.

De drie pijlers van duurzame ontwikkeling bij Fairtrade zijn economisch, ecologisch en sociaal. Dat wil zeggen dat de boeren die een Fairtrade certificatie voor hun product willen, deze op een milieubewuste manier moeten produceren. Door de boeren een eerlijke prijs voor hun goederen te betalen, wordt dit voor hen rendabel en door zich in coöperaties te verenigen, kunnen ze op een stabiele manier groeien die hun gemeenschap ten goede komt.

‘94 procent van de mensen die het kennen vinden Fairtrade een betrouwbaar label’

Hoewel de werking van Fairtrade bij de Belgen al goed gekend is - 94 procent van de mensen die het kennen vinden Fairtrade een betrouwbaar label - wil de sector de Belg er nog meer vertrouwd mee maken. Eén van de doelstellingen is om tegen 2020 van België het Land van de Fair Trade te maken. Hiervoor willen ze onder andere de bekendheid van fair trade optrekken naar 95 procent en de Belg gemiddeld 15 euro per jaar aan fairetradeproducten laten uitgeven.

Volgens Nicolas Lambert, directeur Fairtrade Belgium, is eerlijke handel dan ook niet zo maar een goed doel: ‘Als je de mensen een eerlijke prijs geeft, kunnen ze zich ontwikkelen en zelfstandig worden. Zo kunnen de mensen hier een impact in het zuiden hebben, niet door gewoon geld te geven, maar door een fatsoenlijke prijs voor een kwalitatief product te betalen.’

© Fairtrade Belgium

Nicolas Lambert:‘Als je de mensen een eerlijke prijs geeft, kunnen ze zich ontwikkelen en zelfstandig worden.’

Jullie hebben de doelstelling om tegen 2020 elke Belg minstens 15 euro per jaar aan Fairtrade te laten uitgeven. Is er een limiet aan de groeimogelijkheden van Fairtrade? Veel mensen kennen het wel, maar het wordt misschien niet door een groot deel van de bevolking gekocht.

Lambert: ‘Het wordt wel door een relatief groot deel van de bevolking gekocht. Ongeveer 60 procent van de Belgische huishoudens koopt minimaal een keer per jaar een Fairtrade product. Dat is goed, maar onvoldoende. In bepaalde productcategorieën, zoals bananen waar we ongeveer tien procent marktaandeel hebben, zijn we heel goed ontwikkeld, in andere productcategorieën veel minder.’

‘Dat mensen weten dat fair trade bestaat is goed, maar niet voldoende. We moeten de mensen emotioneler betrekken, raken, zodat ze voelen dat het een verschil maakt in het Zuiden, dat ze door middel van hun aankopen een impact kunnen hebben op het leven van de mensen die hun voeding produceren. We willen de link tussen mensen hier en in het zuiden veel korter maken.’

Een Fairtrade product gaat altijd wel duurder zijn. Supermarkten bieden producten vaak erg goedkoop aan. Wordt het dan niet moeilijk om een bepaalde categorie van de bevolking te overtuigen meer geld aan producten, die dan wel Fairtrade zijn, uit te geven?

‘We willen de link tussen mensen van hier en uit het zuiden veel korter maken’

Lambert: ‘Een Fairtrade product is niet noodzakelijk duurder. Als je dat vergelijkt met de allergoedkoopste producten op de markt gaat het natuurlijk duurder zijn, dat is een evidentie. De allergoedkoopste producten zijn dan ook vaak veel te goedkoop. Maar als je het vergelijkt met de grote merken, de meest gekochte merken op de markt, zijn Fairtrade producten niet noodzakelijk duurder, en soms zelfs goedkoper. Het is evident dat het voor sommige mensen in België moeilijk is om allemaal Fairtrade producten te kopen. Maar voor de overgrote meerderheid van de mensen is dat best wel haalbaar.’

Hebt u daarover contact met supermarkten, waar Fairtrade producten worden verkocht naast producten die veel goedkoper zijn? Hebt u gelijkaardige afspraken met hen als met de boeren over prijzen?

Lambert: ‘De prijzen die de supermarkten hanteren mogen we niet bepalen, wettelijk is dat verboden. Wij adviseren wel, en proberen te sensibiliseren. Niet noodzakelijk om ze niet naast de goedkoopste producten te zetten, maar om er voor te zorgen dat ze ook hier correct geprijsd worden en dat er geen al te grote prijzendruk komt op de Fairtradeproducten. Die druk voel je op de hele keten, en komt dan toch op de een of andere manier bij de boeren terecht.’

Staat de sector er voor open?

Lambert: ‘Ja, absoluut. Bij sommige meer dan bij anderen, maar een aantal van de grote supermarktketens is helemaal overtuigd van de Fairtrade aanpak en probeert daar aandacht aan te besteden.’

© Candico

 

Lokale voeding en Fairtrade voeding

Duurzame voeding is aan een opmars bezig in België. Van de twaalf projecten die in 2016 genomineerd werden voor de Grote Prijs Toekomstige Generaties (link), draaiden er vijf om lokale voeding en de korte keten. Voorlopig krijgen in België geproduceerde producten echter geen Fairtrade label.

Hoe ziet Fairtrade Belgium duurzaamheid en hoe past lokale, in België geproduceerde voeding daar in?

Lambert: ‘Fairtrade maakt deel uit van een algemene duurzame politiek of aanpak op drie niveau’s. Uiteraard op economisch niveau, zodat de boeren in het Zuiden een betere verloning krijgen. Op sociaal niveau opdat ze meer rechten krijgen en beter beschermd worden. En ook op ecologisch niveau, wat niet altijd gekend is, omdat fairtradeproducten aan hoge eisen moeten voldoen op milieuvlak. In die zin past dat zeker in een duurzaam aankooppatroon.’

‘Je moet lokale producten en fairtradeproducten zeker niet tegen elkaar uitspelen, het is dezelfde gedachtegang’

‘Je moet lokale producten en fairtradeproducten zeker niet tegen elkaar uitspelen, het is dezelfde gedachtegang. Uiteraard verdienen ook de boeren hier in België een eerlijke verloning.’

‘Omdat er nog zo veel te doen valt in het Zuiden en omdat het gros van de armste mensen ter wereld boeren in het Zuiden zijn, wil Fairtrade daarop blijven inzetten. Maar we werken wel samen met de organisaties die bezig zijn met eerlijke handel in het Noorden. Zo hebben we een project met de Boerenbond lopen.’

Fairtrade heeft als kernproducten, producten die bijna niet in het Noorden geproduceerd worden, maar er komen producten bij die ook in het Noorden geproduceerd worden. Als producten die ook in het Noorden geproduceerd worden, uit het Zuiden komen, ligt de ecologische voetafdruk dan niet veel hoger?

Lambert: ‘Wat de voetafdruk betreft, zou je soms verrast zijn. fairtraderozen uit Kenia en Ethiopië bijvoorbeeld hebben, ondanks dat ze met het vliegtuig naar hier komen, een lagere ecologische voetafdruk dan rozen uit Europa die in serres gekweekt moeten worden. Die serres moeten verwarmd en verlicht worden met elektriciteit of gas. Daardoor hebben deze rozen een grote ecologische voetafdruk.’

© Frederic Raevens

 

‘De producten die ook in het Noorden geproduceerd worden, vormen een klein gedeelte van ons aanbod. Het varieert van product tot product of het verantwoord is, en dat is het criterium waar we rekening mee houden. Neem nu boontjes uit Kenia, die vooral in de winter verkocht worden. Het is natuurlijk beter als de consument in de winter geen boontjes consumeert. Maar als ze het dan toch willen, hebben we liever dat die boontjes onder Fairtrade principes gekweekt worden.’

Is het vanuit duurzaamheidsoverwegingen niet beter op lange termijn om in het Zuiden een lokale markt uit te bouwen in plaats van naar het Noorden te transporteren?

‘Om de inkomsten van de boeren verbeteren, moet je de lokale regeringen mee te hebben’

Lambert: ‘Sowieso proberen we ook altijd de lokale markt te ontwikkelen, wat niet altijd even gemakkelijk is. Ik was vorige week in Rwanda, in een koffiecoöperatie. Ze proberen daar ook de lokale koffieconsumptie te stimuleren, maar in de Rwandese cultuur wordt er heel weinig koffie gedronken. Dus dat is een proces van lange adem. Voor de Rwandese consument is koffie eigenlijk een luxeproduct. Een kilo koffie kost evenveel als tien kilo rijst. Als je weet dat die mensen relatief arm zijn, beperkt dat de markt. Maar toch proberen we dat te ontwikkelen.’

Om Fairtrade te mogen zijn, moeten producten aan bepaalde milieuvereisten voldoen. Hinderen zaken zoals een verbod op GGO’s, de boeren in het Zuiden niet om grootschalig en efficiënt genoeg te produceren, zowel lokaal als voor het Noorden?

Lambert: ‘Nu, de problematiek van GGO’s is een veel bredere problematiek. We geloven niet dat dat noodzakelijk de oplossing is. Wat we wel geloven, is dat het zelfs voor lokale productie een goed idee is om dezelfde milieuprincipes toe te passen als voor Fairtrade. Want uiteindelijk komt dat iedereen ten goede; de boeren zelf, hun gezondheid, het milieu, het water, enzovoort.’

Zaken zoals TTIP, CETA, handelsovereenkomsten, bewerkstelligen het tegenovergestelde als datgene waarvoor fair trade staat. Als je ziet welke bedragen en cijfers daarmee gemoeid zijn, stelt de vraag zich of een Fairtrade organisatie daar tegen kan opboksen. In hoeverre doet Fairtrade als organisatie ook aan politieke beïnvloeding?

Lambert: ‘We zijn natuurlijk niet alleen. We hebben in Brussel de Fairtrade Advocacy Office, die bezig is met onze zaak op Europees niveau. Wij doen dat natuurlijk op lokaal, Belgisch niveau. We proberen zo veel mogelijk politici mee te krijgen in ons verhaal, hier en in het Zuiden. We mogen niet vergeten dat het zeer belangrijk is de lokale regeringen mee te hebben, willen we de inkomsten van de boeren structureel verbeteren,’

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.