4 op 10 leerlingen krijgen les in een taal die ze onvoldoende begrijpen

Zondag (21 februari) is het Internationale Dag van de Moedertaal en een goed moment om stil te staan bij de noodzaak om die taal ook in het onderwijs te respecteren, zegt de VN-organisatie voor Onderwijs en Cultuur in een nieuw rapport. Kinderen die thuis de taal spreken waarin wordt lesgegeven, halen veel sneller de onderwijsdoelstellingen dan hun klasgenoten die dat niet doen, blijkt uit onderzoek in onder meer Iran, Ivoorkust, Honduras en Turkije.

Bovendien kan het opleggen van een dominante taal op school tot spanningen leiden in etnisch gemengde gemeenschappen, onder meer in Turkije, Nepal, Pakistan, Bangladesh en Guatemala, omdat de taalkeuze er gelinkt is met bredere thema’s van sociale en culturele ongelijkheid.

Tweetalige lessen

Uit verschillende projecten blijkt dat het leerproces er wel bij vaart als er geïnvesteerd wordt in meertaligheid. Zo blijken leerlingen in tweetalige scholen in Guatemala minder te blijven zitten en is er minder schooluitval. Leerlingen die deelnamen aan een tweetalig leerprogramma in Ethiopië konden betere cijfers voorleggen.

Idealiter worden leerkrachten tweetalig getraind.

Het rapport beveelt daarom aan om kinderen minstens zes jaar in hun moedertaal te onderwijzen. Idealiter worden leerkrachten getraind in een tweetalig onderwijs en worden ze voorbereid op de noden van anderstalige leerlingen, onder meer met lesmateriaal in beide talen.

‘Met een nieuwe wereldwijde onderwijsagenda die de nadruk legt op kwaliteit, gelijkwaardigheid en levenslang leren is het essentieel dat we de moedertaal respecteren en diversiteit op het vlak van taal promoten’, zegt Irina Bokova, directeur-generaal van Unesco.

‘Een inclusief taalbeleid in het onderwijs kan niet alleen leiden tot een beter leerproces, maar ook tot verdraagzaamheid, sociale cohesie en uiteindelijk vrede.’