Aantal Russen neemt dramatisch af
Kester Kenn Klomegah
28 maart 2005
Het aantal Russen neemt zo snel af, dat sprake is van een demografische crisis. President Poetin wil als noodoplossing werknemers uit de voormalige Sovjet-republieken aantrekken. Dat plan ligt gevoelig, omdat er in Rusland nu al veel agressie bestaat tegen migranten en moslims.
Uit officiële statistieken blijkt dat tegenover elke twee geboorten in Rusland, drie sterfgevallen staan. Ook emigreren veel Russen om economische redenen. In 2004 nam de bevolking met een half procent af tot 143,5 miljoen. Tien jaar geleden waren er nog 148 miljoen Russen. Hun levensverwachting is gemiddeld vijftien jaar lager dan die in de Verenigde Staten.
Parlementslid Vladimir Zjirinovsky noemt de situatie catastrofaal, onder meer omdat er negen miljoen minder mannen dan vrouwen zijn. Het geboortecijfer moet omhoog en we moeten proberen de emigratie van Russen te stoppen, zegt Zjirinovsky. Hij gaat zelfs zover dat hij polygamie wil legaliseren.
Door de crisis gaan steeds meer stemmen op om het immigratiebeleid te versoepelen. President Poetin is daar een voorstander van. Hij zei onlangs tijdens een kabinetsberaad dat Rusland de deur moet openzetten voor economische migranten uit de voormalige Sovjet-republieken. Daardoor zouden de negatieve effecten van de inkrimpende beroepsbevolking op de economische groei nog enigszins beperkt kunnen worden. Maar immigratie is onvoldoende om de bevolkingsdaling helemaal te compenseren, zei Poetin.
De president erkende dat de Russische bureaucratie een hindernis vormt voor werknemers uit voormalige Sovjet-republieken. Er werken al zo’n vier miljoen illegale immigranten in Rusland. Voor veel van hen is het te ingewikkeld om een legale status te krijgen.
Migratie ligt uiterst gevoelig in de Russische samenleving, waar vreemdelingenhaat hoogtij viert. Arbeiders uit Azerbeidzjan en Tadzjikistan zijn regelmatig doelwit van racistische aanvallen door de bevolking en intimidatie door de politie. Vaak worden ze behandeld als criminelen of het land uitgezet.
De mentaliteit van de Russen draagt bij aan de sociale en demografische ellende, zegt Mikhail Arutyunov van de Internationale Mensenrechtenvergadering. Een effectief immigratiebeleid is echter van cruciaal belang voor de toekomst van Rusland. Poetin heeft aangegeven dat hij immigratie als een noodoplossing ziet. Het is volgens hem vooral van belang iets te doen aan het dalende aantal geboorten en het hoge sterftecijfer.
Parlementslid Yekaterina Lakhova, zegt dat de positie van de vrouw centraal moet staan in een nieuw beleid. Zij pleit voor goede wettelijke regelingen, waardoor vrouwen gezin en werk beter kunnen combineren.
Slechts 8 tot 10 procent van de bestuursfuncties in Rusland wordt momenteel bekleed door vrouwen. Evenredige vertegenwoordiging van mannen en vrouwen in overheidsorganen leidt tot betere acceptatie van het politieke, economische en sociale beleid. Dat zorgt voor de politieke stabiliteit die nodig is om het probleem aan te pakken, aldus Lakhova. (JS/PD)