Aantal uitzettingen in EU sterk gestegen

Tussen 1 januari en 15 december 2009 werden 1570 migranten Europa uitgezet met 31 vluchten die geregeld werden door Frontex, het Europese agentschap voor beheer van de buitengrenzen. In 2007 werden 428 migranten uitgezet en in 2008 waren dat er 800. In alle gevallen ging het om ‘gezamenlijke uitzettingen’, waarbij autoriteiten van twee of meer Europese landen betrokken waren.
Frontex werd viereneenhalf jaar geleden opgericht. In oktober vorig jaar keurden de Europese presidenten en premiers een plan goed om het werk van Frontex uit te breiden. De Europese Commissie, het uitvoerend orgaan van de Europese Unie, is gevraagd hiervoor voorstellen te doen. Gedacht wordt onder meer aan het financieren van een groter aantal chartervluchten en nauwere samenwerking met landen van herkomst van de asielzoekers.

Transparantie

Asielzoekersorganisaties vinden dat er, voordat Frontex meer geld en verantwoordelijkheid krijgt, zekerheden gegeven moeten worden dat de organisatie de fundamentele mensenrechten respecteert.
Bjarte Vandvik, directeur van de European Council for Refugees and Exile, wijst erop dat volgens het internationaal vluchtelingenrecht asielzoekers niet mogen worden uitgezet naar landen waar ze het risico lopen vervolgd te worden. “Frontex worstelt nog steeds met problemen op het gebied van transparantie en verantwoording”, zegt Vandvik. “Het is onduidelijk welke procedures Frontex hanteert bij de terugkeer van migranten en hoe die gecontroleerd worden.
Een woordvoerster van Frontex laat weten dat het niet de taak van haar agentschap is om te controleren of het vluchtelingenrecht gerespecteerd wordt. “Onze rol blijft beperkt tot de coördinatie”, zegt ze. “De regels aan boord van het vliegtuig zijn afhankelijk van de Europese lidstaat die eigenaar is van het vliegtuig. De lidstaten hebben hun eigen controlemechanismen. Zo heeft Oostenrijk als eis dat er altijd een mensenrechtenwaarnemer aan boord van het vliegtuig moet zijn.”