Afghaanse gevangenen in Bagram hebben geen rechten

Mensenrechtenorganisaties reageerden ontgoocheld over het ongewijzigde beleid van Obama. Zij hadden immers gehoopt dat Obama wel een bocht zou maken in zijn beleid zodat geheime gevangenissen en arrestaties zonder enige vorm van proces uit het Bush-tijdperk voorgoed tot het verleden zouden behoren.
‘Het is absurd te denken dat de sluiting van Guantanamo een symbolische geste van de nieuwe regering is’, zegt mensenrechtenactiviste Tina M. Foster. ‘Terwijl dezelfde wantoestanden elders gewoon onverminderd voortgaan.’
Ook voormalig Guantanamo-gevangene Al-Madani ziet geen verandering. ‘In Guantanamo werden we slecht behandeld maar toen de ogen van de hele wereld op de gevangenis gericht waren, werd alles veel beter. In Bagram is alles afgesloten, niemand weet wat daar gebeurt en dat is meestal nog veel erger.’

Geen bocht in Bush-beleid

Voormalig president George W. Bush heeft altijd volgehouden dat rechtbanken geen bevoegdheid hadden om het gevangenschap van terreurverdachten juridisch aan te vechten, maar dit werd eerst in 2004 en later nog eens in 2006 ongrondwettelijk verklaard door het Hooggerechtshof.
Omdat de zeemachtbasis op Guantanamo tot het Amerikaans grondgebied behoort – het is een concessie op Cubaans grondgebied waarvan Cuba meent dat ze niet bestaat– mag de basis enkel als zeemachtsbasis gebruikt worden.

Het is absurd te denken dat de sluiting van Guantanamo een symbolische geste van de nieuwe regering is.

Bagram ligt in oorlogsgebied

Hoewel mensenrechtenorganisaties gehoopt hadden dat deze verplichtingen ook voor buitenlandse gevangenissen zouden gelden, beweert de regering-Obama dat gevangenissen als die van Bagram niet vergelijkbaar zijn met Guantanamo.
Volgens het Departement Justitie bevindt Bagram zich in oorlogsgebied en om de veiligheid te garanderen is het verboden om gevangenen vrij te laten. Zij hebben geen juridische rechten omdat ze deel uitmaken van een militaire actie.

Te vroeg

Volgens Jack Balkin, professor Rechten aan de Universiteit van Yale is het nog te vroeg om te oordelen over Obama’s plannen in verband met opsluiting. ‘Het kan nog wel even duren vooraleer we kunnen zien wat er net gaat gebeuren. Of het nu een overgangsmaatregel is of niet : we kunnen ‘nee‘ zeggen tegen Guantanamo, maar dat sluit niet uit dat er elders een ‘nieuw Guantanamo’ gebouwd wordt.
Dat laatste scnenario begint zich overigens meer en meer te voltrokken nu Obama voor een bedrag van 60 miljoen dollar de Bagramgevangenis wil uitbreiden. Momenteel zitten er al 600 gevangenen, maar de capaciteit zal verhoogd worden naar 1100 gevangenen.