Analfabeten aan het werk

Het project is ontstaan uit de samenwerking tussen Karel de Grote Hogeschool, VDAB Mechelen, Centrum voor Basiseducatie Mechelen, Levanto en Prisma VZW en wil drempelverlagend werken.
‘Gewone beroepsopleidingen voldoen niet, want daar is nog steeds een bepaald kennisniveau van het Nederlands vereist’, zegt Els Matton, coördinator van het project. ‘Laaggeletterden verliezen door dat lange traject hun motivatie en gaan uiteindelijk de stap naar de beroepsopleiding niet meer zetten.’
Het instapniveau van het Equalproject is veel lager. Hier wordt immers heel concreet ingespeeld op de vereiste alfabetisering die de cursisten later in hun werkomgeving nodig zullen hebben: instructies begrijpen, uitleg vragen, zich verontschuldigen voor afwezigheid… Het project wil ook meer zijn dan alleen een taalcursus. ‘Deelnemers leren sneller de essentie uit bepaalde gegevens halen en gaan daardoor beter functioneren in de maatschappij’, zegt Matton.

Intensief initiatief

De groep van vooral ‘traditionele allochtone’ cursisten krijgt 24 à 28 lesuren per week voorgeschoteld, wat van ‘Analfabeten ingeburgerd aan het werk’ een erg intensieve cursus maakt. Het project biedt echter ook trajectbegeleiding en het helpt de deelnemers bij de verdere uitstippeling van hun toekomst. Om hen te laten proeven van de praktijkervaring op de werkvloer, de schoonmaaksector, wordt ook een stage georganiseerd bij bedrijven.
Aangeleerde technische vaardigheden kunnen op die manier getraind worden in een reële werksituatie, al blijkt dat niet altijd evident. ‘Met name de Berberse dames moeten het plots alleen waar maken, op een vreemde plaats, tussen onbekende mensen. Autonomie is hen onbekend, want doorgaans leven zij in een uitgesproken groepscultuur.’

Succes

Het Mechelse kleinschalige experiment lijkt alvast perspectieven te bieden voor de toekomst. Het Equalproject werd immers vroeger afgerond dan oorspronkelijk gepland. ‘De motivatie van onze deelnemers was zo hoog, dat we hen erg snel klaar achtten voor de arbeidsmarkt’, zegt Els Matton. ‘Zestig procent van alle deelnemers vond voor het einde van de opleiding werk.’ 
Toch waarschuwt Matton voor overdreven optimisme, want hoewel de kennis van het Nederlands voldoende is voor een schoonmaakjob, toch blijft hun geletterdheid al bij al vrij beperkt.

De schoonmaaksector behoort tot de zogenaamde knelpuntberoepen. Het tekort aan laaggeschoolde arbeidskrachten is zo nijpend dat er eind augustus nog 2314 vacatures zonder diplomavereisten in de schoonmaaksector en 2459 gelijkaardige vacatures in de bouwsector nog niet waren ingevuld.