Belgische ontwikkelingshulp hinkt internationaal achterop

Wereldwijd ging de ontwikkelingshulp er in 2013 op vooruit. België volgt die internationale trend echter niet. Terwijl heel wat donoren hun budgetten verhoogden, daalde de Belgische hulp voor het derde jaar op rij. De Belgische uitgaven voor ontwikkelingshulp bedroegen vorig jaar slechts 0,45% van het bruto nationaal inkomen. Dat is ver verwijderd van het doel om de uitgaven op te trekken tot 0,7% van het bruto nationaal inkomen. Tot die conclusie komt 11.11.11 in het jaarrapport dat de koepel van de Vlaamse Noord-Zuidbeweging deze week publiek maakte.

Julien Harneis (CC BY-SA 2.0)

In 2013 daalde de Belgische ontwikkelingshulp voor het derde jaar op rij.

Internationaal gingen de wereldwijde uitgaven voor ontwikkelingshulp er in 2013 op vooruit, na enkele jaren van daling.

17 van de 28 landen van het ontwikkelingscomité van de OESO – de club van rijke landen – verhoogden hun hulp tijdens dat jaar.

Daar moet wel bij vermeld worden dat de hulp aan de armste landen gedaald is.

Een aantal Europese landen – waaronder de Scandinavische landen, het Verenigd Koninkrijk en Luxemburg – haalden bovendien de doelstelling om 0,7% van hun bruto nationaal inkomen (bni) aan ontwikkelingshulp te besteden.

‘Het bewijst dat het ook in tijden van crisis mogelijk is om ontwikkelingssamenwerking te ondersteunen’, stelt 11.11.11 in haar jaarrapport.

België volgt die wereldwijde stijging van de hulp niet. In 2013 daalde de Belgische ontwikkelingshulp voor het derde jaar op rij. Vorig jaar bedroeg die ontwikkelingshulp 1,7 miljard euro of 0,45% van het bni, terwijl dat een jaar eerder nog 1,8 miljard euro (ook 0,45% van het bni) was.

Besparingen

‘Het ontbreekt de Belgische overheid aan een duidelijke internationale visie.’

Bij het opmaken van de begroting voor 2013 voorzag de Belgische overheid een besparing van 100 miljoen euro, later dat jaar gevolgd door nog extra besparingen.

In totaal werd zo 280 miljoen euro bespaard op het budget voor ontwikkelingssamenwerking.

Voor 11.11.11 ontbrak het de overheid aan een duidelijke internationale visie. Er was in de praktijk te weinig aandacht voor een door iedereen als vanzelfsprekend beschouwd engagement.

‘Er is het voorbije jaar onevenredig zwaar bespaard op de solidariteit met de armsten. Het is nu aan de nieuwe regering om een sterke internationale visie uit te bouwen en deze ook uit te voeren’, zegt algemeen directeur Bogdan Vanden Berghe. ‘Bij wijze van inspiratie voor de onderhandelaars: in Zweden geeft men 1,02 van het bruto nationaal inkomen aan ontwikkelingssamenwerking.’

Tegenover de besparingen staat wel dat de Belgische hulp – in tegenstelling tot de internationale tendens – geconcentreerd blijft in de Minst Ontwikkelde Landen (MOL). De landen van de Grote Meren en in het bijzonder de Democratische Republiek Congo kunnen op blijvende steun van België rekenen. Maar liefst 73% van de Belgische ontwikkelingshulp gaat naar die landen.

 

Nieuwe wet op ontwikkelingssamenwerking

In maart 2013 werd een nieuwe wet op ontwikkelingssamenwerking ingevoerd.

11.11.11 stelt ook tevreden vast dat ons land in 2013 een aantal inspanningen heeft gedaan om zijn hulp te verbeteren. 

Het Belgische kader voor ontwikkelingssamenwerking kende in 2013 een aantal opvallende wijzigingen. In maart 2013 werd een nieuwe wet op ontwikkelingssamenwerking ingevoerd, die de kwaliteit van de ontwikkelingshulp ten goede zou moeten komen.

De wet gaf aanleiding tot nieuwe juridische kaders rond onder meer de financiering van niet-gouvernementele organisaties. Er werd een nieuw beheerscontract afgesloten met het Belgische ontwikkelingsagentschap BTC en de Belgische Investeringsmaatschappij voor Ontwikkelingslanden (BIO) werd hervormd. 

De BIO kwam in 2012 in het nieuws omdat bleek dat via BIO meer dan 100 miljoen euro ontwikkelingsgeld langs belastingparadijzen passeerde. Aan die praktijk kwam een einde door de nieuwe beheersovereenkomst met de overheid. Die overeenkomst wijzigde wel niets aan de rendementsverwachting van de staat als belangrijkste aandeelhouder. Financieel rendement primeerde vroeger al te vaak op ontwikkelingsrelevantie en daar is niet veel aan veranderd.

11.11.11 concludeert in haar rapport dan ook dat de hervorming van BIO een stap in de goede richting is, maar dat er nog steeds geen oplossing is voor de contradictie tussen het vereiste rendement en de ontwikkelingsdoelstellingen.

Vlaamse efficiëntie

Ook op het Vlaamse niveau zijn een aantal wijzigingen doorgevoerd. In 2014 werd het Vlaams Agentschap voor Internationale Samenwerking (VAIS) geïntegreerd in het Departement Internationaal Vlaanderen en samen met de cel Ontwikkelingssamenwerking van de afdeling Beleid ondergebracht in de afdeling Mondiale Uitdagingen. Deze beslissing zou de efficiëntie van de Vlaamse ontwikkelingssamenwerking moeten verbeteren en zorgen voor een coherenter beleid.

De opheffing van de Strategische Adviesraad Internationaal Vlaanderen in het nieuwe Vlaamse regeerakkoord betreurt de Koepel van de Vlaamse Noord-Zuidbeweging wel.

Private financiering

Verder wordt de trend om ontwikkelingshulp te gebruiken als hefboom voor private financiering door 11.11.11. als ‘zorgwekkend’ bestempeld.

‘Private financieringsbronnen streven financieel rendement na, wat ze ongeschikt maakt voor de financiering van essentiële diensten voor de minst kapitaalkrachtige bevolking in ontwikkelingslanden.’

Om af te sluiten stelt het rapport dat ‘een betere ontwikkelingssamenwerking vertrekt bij méér samenwerking en méér autonomie’.

Julien Harneis (CC BY-SA.0)

 

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.